2 września 2013

Żółta ważka - szablak wędrowny

Szablak wędrowny, wiosenn (Sympetrum fonscolombii), samica - długość ciała  33-40 mm, rozpiętość skrzydeł do 64 mm.
Ta konkretna ważka była duża, sądzę, że miała 4 cm długości
.

Ważkę o jasnożółtym odwłoku, różowo-błękitnych oczach, czarnych nogach z żółtymi "lampasami" spotkałam na Łące Wschodniej w miejscu, którego dotąd nie odwiedziłam. Jest to samica szablaka wędrownego Sympetrum fonscolombii z grupy żółtonogich. Piękna, prawda?
Doprawdy, mam chyba szczęście do ważek. Pozują mi długo i cierpliwie (ta około 8 minut), niejednokrotnie siadają blisko i pozwalają mi zbliżyć aparat na odległość kilku centymetrów. Akurat tę ważkę musiałam pstrykać z odległości kilkudziesięciu cm, by jej nie spłoszyć (słońce miałam za plecami i przypuszczałam, że gdybym je sobą zasłoniła, ważka natychmiast by uciekła, jak to zwykle robią inne owady).
Właściwie pierwsze zdjęcie, które wykonałam, to to ostatnie (ważka odwrócona tyłem). Zdjęcie nie zachwyca, ale to jedyne takie ujęcie - widać czarne znaki na odwłoku oraz skrzydła z żółtymi pterostigmami (to silnie zesklerotyzowane pólka na brzegu skrzydła, stanowiące element stabilizujący).
Ważka, jakby wyczuwszy szykującą się sesję fotograficzną, natychmiast przefrunęła na suche źdźbło  trawy i tam pozwoliła mi pstrykać do woli, choć na pewien dystans. Była jednak małą wiercipiętą - co najmniej pięciokrotnie podfruwała na kilka sekund i... wracała na swoje podium. To, że ważka robiła sobie przerwy, można zaobserwować na zdjęciach - za każdym powrotem miała nieco inaczej ułożone skrzydła, nogi i odwłok. Zdjęcia jednak nie są tu ułożone chronologicznie, za to wszystkie wykonałam 30 sierpnia.
Ważki zaczęłam fotografować dopiero w ostatnim miesiącu, zdążyłam jednak już trochę poznać ich zachowanie. Sprawiają wrażenie... ciekawskich i towarzyskich istot i, jeśli się ich nie spłoszy, chętnie spędzają długie chwile na wybranej roślinie.
Więcej o ważkach tutaj. Zapraszam zainteresowanych na mój blog poświęcony ważkom :-)

Szablak wędrowny (wiosenny) Sympetrum fonscolombii nazywany też szablakiem Fonscolombe`a. Młoda samica z takiej odległości pozwoliła mi fotografować się przez ok. 8 minut.
Szablak wędrowny (wiosenny)  Sympetrum fonscolombii . Osobniki spotykane pod koniec lata i jesienią są najprawdopodobniej z drugiego pokolenia.
Odwłoki samic są piaskowożółte z czarnymi znakami i często z pomarańczowymi paskami na tylnej krawędzi każdego z segmentów. Na skrzydłach z jasną, dużą pterostigmą występują liczne jaskrawoczerwone żyłki. U samic żyłki te są żółte.
Szablak wędrowny (wiosenny)  Sympetrum fonscolombii jest migrantem z południa Europy, zasięg jego występowania jest zmienny. W ciepłe lata wędruje na północ Europy, m.in. do Polski. Nie tworzy trwałych populacji (nie jest w stanie przetrwać zimy)
Szablak wędrowny (wiosenny)  Sympetrum fonscolombii. Imagines na terenie Europy Środkowej pojawiają się od maja do października. Osobniki spotykane pod koniec lata i jesienią są najprawdopodobniej z drugiego pokolenia.
Szablak wędrowny (wiosenny)  Sympetrum fonscolombii - jedyne ujęcie od tyłu młodej samicy. Widać tu czarne znaki na wierzchu 8 i 9 segmentu odwłoka szerokie, okrągło zakończone (charakterystyczne dla u obu płci tego gatunku).


-------------------------


Szablak wędrowny, szablak wiosenny (Sympetrum fonscolombii) – migrujący gatunek ciepłolubnej ważki z rodziny ważkowatych (Libellulidae), nazywany też szablakiem Fonscolombe`a – dla upamiętnienia nazwiska francuskiego entomologa, od którego pochodzi epitet gatunkowy fonscolombii.
Szeroko rozprzestrzeniony w krajach afrykańskich, południowej i środkowej Europie, południowej Azji, na Bliskim Wschodzie oraz na wyspach Oceanu Indyjskiego. W kilku krajach wschodnioafrykańskich (Kenia, Tanzania, Uganda i Malawi) występuje licznie. Zasiedla okresowe zbiorniki wodne na bagnistych terenach sawanny i buszu. W ciepłe lata wędruje na północ, aż po Belgię, Szwecję i Polskę. Francuska Wikipedia podaje, że jest to "gatunek, który niegdyś występował powszechne na obszarach podmokłych Europy południowej, ale od 1990, być może z powodu globalnego ocieplenia, coraz częściej również znajduje się go w północno-zachodniej Europie, w tym w Wielkiej Brytanii i Irlandii".
W Polsce pojawia się lokalnie na obszarze całego kraju, a od lat 90. XX wieku stwierdzany jest coraz częściej. Rozwój larw odnotowano na wschodnich obszarach kraju. Znajdowany jest nad małymi, płytkimi i silnie nasłonecznionymi zbiornikami. Imagines na terenie Europy Środkowej pojawiają się od maja do października. Osobniki spotykane pod koniec lata i jesienią są najprawdopodobniej z drugiego pokolenia.
 
Samce są podobne do samców szafranki czerwonej, ale ubarwienie odwłoka szablaka jest mniej intensywne niż szafranki, czerwonoróżowe, a nogi szablaka są czarne z żółtymi lampasami. Długość ciała dochodzi do 38 mm, rozpiętość skrzydeł 60 mm.


Zdaje się, że trafiła mi się gratka, bo szablak wędrowny (szablak wiosenny) to rzadko spotykany, nie tworzący trwałych populacji w Polsce. Nawet jeśli rozmnaża się u nas w płytkich i ciepłych wodach i w krótkim czasie następuje wylot imagines drugiego pokolenia, nie jest w stanie przetrwać naszych zim. 

Sympetrum fonscolombii  szablak wędrowny (szablak wiosenny)

  • Samce mają charakterystyczny różowoczerwony kolor. Na bokach tułowia występuje jeden jasny pas pomiędzy dwoma czerwonymi. 
  • Czoło różowoczerwone, po bokach jaśniejsze.  
  • Oczy jasnoczerwone od spodu niebieskie.
  • Żółte, kontrastujące z oczami skronie. 
  • Na skrzydłach z jasną dużą pterostigmą występują liczne jaskrawoczerwone żyłki. U samic żyłki te są żółte. 
  • Odwłoki samców różowoczerwone z czarnymi znakami. 
  • Odwłoki samic piaskowożółte z czarnymi znakami i często z pomarańczowymi paskami na tylnej krawędzi każdego z segmentów. 
  • Czarne znaki na wierzchu 8 i 9 segmentu odwłoka u obu płci szerokie, okrągło zakończone. (źródło)
  • Nogi czarne z żółtymi lampasami (należą do grupy żółtonogich)

Wiosną, zwykle w końcu maja, pojawiają się osobniki migrujące z południa, składają jaja i czasami latem można spotkać pozbawione kolców grzbietowych larwy tych szablaków, a na jesieni nawet drugie pokolenie imagines. Jednakże ani imagines, co oczywiste, ani nawet larwy nie są w stanie przetrwać naszych zim. Są to ważki rzadkie, występujące nieregularnie, choć w niektórych latach zdarzają się ich większe pojawienia. 



szablak wędrowny, szablak wiosenny, Sympetrum fonscolombii, szablak wędrowny zdjęcia opis, szablak wiosenny zdjęcia opis, Sympetrum fonscolombii zdjęcia informacje, wazka żółta zdjęcia wygląd, żółta ważka jaki gatunek, piaskowożółta ważka, ważka różowo niebieskie oczy, żółty szablak zdjęcia informacje, szablak wędrowny chwile zachwycone, szablak wiosenny chwile zachwycone, Sympetrum fonscolombii chwile zachwycone, blog poświęcony ważkom,

3 komentarze:

  1. Powiem krótko ,PRZEPIĘKNE .Przy niektórych aż oko mruga z zachwytu .
    [Nie pisze tego przez kurtuazje ] Super .Pozdrawiam
    i czekam na więcej

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Dziękuję za pozdrowienia i komplementy. Przekażę je ważce (może zechce mi jeszcze pozować?). Oby tylko lato zbyt szybko nie odeszło. Pozdrawiam

      Usuń
  2. Dzień dobry, kolega zwrócił mi uwagę, że udało Ci się sfotografować we wrześniu ubiegłego roku samiczkę szablaka wędrownego. Ja zbieram dla sekcji odonatologicznej wszystkie obserwacje tzw. gatunków południowych w Polsce. Żebym mogła dodać twoją obserwację potrzebna mi jest informacja gdzie znajduje się Wschodnia Łąka. Proszę o taką informację - nazwę miejscowości. Możesz napisać na adres: a.miszta@cdpgs.katowice.pl

    OdpowiedzUsuń