Chwile zaChwycone: Turzyca błotna

1 maja 2014

Turzyca błotna

Nad Małym i Dużym Stawem znalazłam takie oto rośliny - turzyce. Początkowo wydawało mi się, że mogą być to młode trzciny, ale przecież ich kwiatami są wiechy, które nijak nie mogły powstać z takich kłosów. Szukałam długo nazwy tej rośliny "posądzając" ją, że jest gatunkiem ponikła lub nawet oczeretem. Niestety, ani wygląd, ani opis nie pasował. Dopiero gdy wpisałam w wyszukiwarce frazę "trójkątna łodyga", od razu wpadłam na trop turzycy. W Polsce występuje ich aż sto gatunków - jak więc dojść do tego właściwego? Być może jest to turzyca błotna (najprawdopodobniej) lub sztywna.
Turzyca zarastała brzegi stawów, miejscami rosnąc pośród trzciny. Ma żywozielone liście i łodygi, na których szczycie wyrasta po kilka kłosów - te dolne są białe (żeńskie), a górne męskie - brązowe z jasnobrązowymi włoskami. Liście są długie, wąskie (6-8 mm) od spodu szorstkie, wierzchem gładkie, łodyga sztywna i trójkątna (wklęsła) w przekroju. Na nich także znajdowałam wylinki ważek.

Turzyca błotna (Carex acutiformis L.) – gatunek byliny z rodziny ciborowatych [29 kwietnia]

turzyca błotna (Carex acutiformis)

Zdjęcia ponownie obrobiłam, dodałam również inne, wykonane w tym samym czasie, dotąd pominięte w lipcu 2020 r.

----------------------------

Podaję opis botaniczny turzycy błotnej oraz opis rodzaju turzyca.

Turzyca błotna (Carex acutiformis L.) – gatunek byliny z rodziny ciborowatych.

Obszar występowania obejmuje półkulę północną. Gatunek występujący dość często.

Roślina trwała, wysokości 30-150 cm, z rozłogami.

Łodyga - Sztywno wzniesiona, ostro trójkanciasta, u góry szorstka.

Liście - Najniższe pochwy liściowe bez blaszek, jasnobrązowe lub purpurowe, siatkowato włókniste. Blaszki liściowe płaskie, szorstkie, ze słabo wystającym grzbietem, szerokości 3-10 (20) mm. Podsadki kwiatostanu liściowate.

Kwiaty - kwiatostan osiąga długość ponad 30 cm, składa się z 3-9 siedzących lub krótko szypułkowych, wzniesionych kłosów. Górne 1-4 z kwiatami męskimi, pozostałe oddalone, z kwiatami żeńskimi. Plewy ciemnobrązowe. Pęcherzyki skośnie odstające, nie wydęte, 4-5,5 mm długości, zielone z krótkim dzióbkiem, matowe. Słupek z 3 znamionami.
Kwitnie - od maja do czerwca.

Owoc - orzeszek.

Występuje na średnio mokrych siedliskach, głównie łąkach i młakach turzycowych.

***************

Turzyca (Carex) – rodzaj z rodziny ciborowatych (Cyperaceae) - jeden najliczniejszych wśród roślin okrytozalążkowych, liczący około 2000 gatunków występujących na całym świecie.
W Polsce występuje ok. 100 gatunków. Należą do niego wieloletnie rośliny zielne, które często wytwarzają rozłogi i występują w formie luźnych darń lub zbitych kęp.

Łodyga ma przeważnie kształt trójkątny na przekroju poprzecznym, jest ulistniona u podstawy, albo na całej długości.

Pochwiaste liście mają blaszki płaskie i szerokie albo wąskie, niekiedy szczeciniaste. Błony komórkowe zewnętrznych tkanek łodyg i liści są wysycone krzemionką.

Kwiaty skupione na wierzchołku łodygi w postaci kłosów. Są wiatropylne, rozdzielnopłciowe i pozbawione okwiatu, a składają się z 3 pręcików oraz 2- lub 3-krotnego, górnego słupka, który jest zamknięty w osobnej osłonce, tzw. pęcherzyku.

W żyznych lasach liściastych częstymi gatunkami są:

turzyca leśna (Carex sylvatica Huds.),
turzyca palczasta (Carex digitata L.),
turzyca orzęsiona (Carex pilosa Scop.) i
turzyca cienista (Carem umbrosa Host.).

Natomiast w borach sosnowych występuje:

turzyca wrzosowiskowa (Carex ericetorum Pollich.),
turzyca pigułkowata (Carex pilulifera L.),
niekiedy także turzyca owłosiona (Carex hirta L.).

W borach bagiennych występuje turzyca bagienna (Carex limosa L).
Gatunkiem charakterystycznym dla olsów i zarośli łozowych z klasy Alnetea glutinosae jest turzyca długowłosa (Carex. elongata L.), a częstymi składnikami tych zbiorowisk są:

turzyca błotna (Carex acutiformis L.),
turzyca nibyciborowata (Carex pseudocyperus L.) i
turzyca prosowa (Carex paniculata L.).

Rośliną diagnostyczną dla lasów łęgowych ze związku Alno-Ulmion oraz zespołu podgórskiego łęgu jesionowego Carici remotae-Fraxinetum jest turzyca rzadkokłosa (Carex. remota L.).

Spis gatunków turzycy

28 306