29 czerwca 2016

Mikołajek płaskolistny

Niedawno odkryłam przyblokowe ogródki i to takie, do których mogę wejść. Oczywiście, szanuję czyjąś własność i nie naruszam jej - wąski chodnik pomiędzy ogródkami zupełnie mi wystarcza. A ogródki? Urocze, z tymi ozdobnymi kwiatami, krzewami i grządkami warzyw. Pomiędzy tym wszystkim rosną i chwasty (np. przymiotno), stanowiąc malownicze tło dla kolorowych kwiatów ogrodowych.
Pierwszymi roślinami, które przykuły moją uwagę były mikołajki płaskolistne. Jeszcze dość wiotkie, ale wysokie i nieco pokładające się rośliny (pewnie pod ciężarem licznych kwiatostanów) można by wziąć za urodziwe... chwasty. Na pewno rosłyby w moim ogrodzie. Właśnie zaczęły rozkwitać.

Mikołajek płaskolistny (Eryngium planum L.) - gatunek rośliny wieloletniej należący do rodziny selerowatych. W Polsce dość rzadki, ale  uprawiany ze względu na ładne kwiatostany i niebiesko-sine ubarwienie całej rośliny dobrze komponujące się z innymi roślinami (18 czerwca)

27 czerwca 2016

Dmuchane strąki, moszenki południowe

Po lewej stronie długiej alejki, którą przemierzałam, rósł szpaler krzewów i małych drzewek. Zrobiłam jeszcze kilka kroków, gdy dotarło do mnie, że jeden z miniętych krzewów miał dziwnie błyszczące i wypukłe liście (albo coś innego). Zawróciłam. To nie liście, ale duże strąki, w dodatku mocno rozdęte, jakby nadmuchane! Jedne bladozielone (to one tak błyszczały), inne czerwonawo-zielone lub czerwonawe. Zauważyłam też liście złożone, charakterystyczne dla bobowatych, dość podobne (choć mniejsze) do robinii akacjowej. Znalazłam też kwiaty, całkiem duże, żółto-pomarańczowe.
Ustalenie nazwy gatunkowej było banalnie proste, za to obróbka zdjęć okazała się mordęgą bez efektu. Dlaczego? Bo w ramach eksperymentów wybrałam tryb kolorów Ia (sRGB), który "zapewnia uzyskanie zdjęć portretowych o miękkich kolorach", a przy tym pozostawiłam obniżony kontrast i nasycenie barw. W rezultacie, na zdjęciach owych barw było za mało, zwłaszcza, gdy robiłam je w cieniu. Chciałam sprawdzić, jak przy takich ustawieniach wypadną czerwone kwiaty. Tymczasem padło na moszenki południowe. Jednak z kwiatami o intensywnych barwach będę jeszcze próbować :-)

Moszenki południowe (Colutea arborescens) – gatunek krzewu z rodziny bobowatych. Rodzimy obszar jego występowania Europa (poza częścią północną) oraz Afryka Północna (Algieria, Maroko). W Polsce występuje tylko jako roślina uprawna.
Moszenki południowe (Colutea arborescens) – krzew nazywany jest też koluteą południową, truszczeliną południową, truszczeliną drzewiastą lub moszeńcem południowym.

25 czerwca 2016

Owady na łące (2)

Będąc na łące czy zwykłym nieużytku porośniętym dziką roślinnością, zatrzymaj się na chwilę, przysiądź lub przynajmniej pochyl ku ziemi. I... poczekaj. Z pewnością spłoszone motyle odfruną, a spośród traw wyskoczą koniki polne. Wystarczy jednak chwilka spokoju i odrobina cierpliwości, by na Twoich oczach owady powróciły do swoich spraw. Rozglądając się nieśpiesznie dookoła - i tu i tam, zauważasz, że coś się porusza, wędruje, przyfruwa, spija nektar, czatuje czy wychodzi z ukrycia. To bardzo miłe uczucie - stać się dla owadów niewidocznym (być ignorowanym?) i móc, choćby przez chwilę, obserwować je z bliska.

Modraszek ikar (Polyommatus icarus) - motyl dzienny z rodziny modraszkowatych (Lycaenidae)
Złotook - powszechnie przyjęta nazwa owada z rodziny złotookowatych (Chrysopidae). W najszerszym sensie oznacza dowolnego przedstawiciela rodziny (fot 16 czerwca)

22 czerwca 2016

Powój polny

Znów zakwitł powój polny. Najczęściej widuję białe, zwyczajne kwiatki, ale niedawno znalazłam te biało-różowe, które najbardziej lubię. Uważam, że są wdzięcznym obiektem do uwiecznienia. Próbując ładnie je sfotografować, jak zwykle zmagałam się z ustawieniami aparatu, dostosowując je do aktualnej sytuacji. A ta zmieniała się często i znienacka (chmurki, wiatr). Zmieniałam więc balans bieli, przysłonę, autofokus i EV i ciągle miałam wrażenie, że nie osiągam efektu, na którym by mi zależało. Starałam się dobrze naświetlać zdjęcia, ale albo wychodziły zbyt ciemne (oceniałam histogram i podnosiłam EV), albo na wyświetlaczu migotały mi prześwietlone fragmenty.
Jednak w końcu zmieniłam coś jeszcze. Jeśli zauważasz, że trzy spośród niżej przedstawionych zdjęć są trochę inne, delikatniejsze, za chwilę zdradzę Ci małą tajemnicę :-)

Powój polny (Convolvulus arvensis L.) - gatunek byliny należący do rodziny powojowatych. Inne nazwy: brzóska, dzwonki, panny, powoik, powojka.
Powój polny (Convolvulus arvensis L.)

20 czerwca 2016

Witajcie, gailardie!

Jeśli wierzyć astrologom, to moim żywiołem jest ogień. Najwidoczniej coś w tym jest - lubię kwiaty o żywych, a nawet ognistych barwach. Łaknę i potrzebuję kolorów i światła. Bez nich gasnę i tęsknię.
Gailardie napotkane niespodziewanie. Wyszły mi na spotkanie... wydostając się poza ogrodzenie przyblokowego ogródka.

Gailardia ogrodowa (Gaillardia hybrida) - - bylina z rodziny astrowatych. Nazwa gatunkowa jest nazwą zbiorową mieszańców pochodzących od gatunku gailardia oścista (Gaillardia aristata) występującego w stanie naturalnym w Ameryce Północnej.

17 czerwca 2016

Barszcz syberyjski

W ubiegłych dwóch latach zebrałam dość obszerną dokumentację fotograficzną dotyczącą barszczu syberyjskiego. Od barszczu zwyczajnego odróżniają go przede wszystkim żółtawe, a nie białe kwiaty. Jak dotąd roślina ta nie została opisana w Wikipedii, zatem pomimo nie najlepszych zdjęć, postanowiłam ją przedstawić.
Nieopodal Dużego Stawu rośnie tylko jedna, może dwie rośliny. Nie przybywa ich jakoś z upływem lat. Być może dlatego, że późnym latem ktoś obrywa dojrzewające owocostany i nie dochodzi do wysiewu nasion. Mnie udało się fotografować ją w ciągu dwóch sezonów (tej wiosny znów zauważyłam młode liście). Roślina zwracała uwagę dużymi baldachowatymi kwiatostanami wyrastającymi na grubej, rozgałęzionej łodydze oraz ładnie wykrojonymi liśćmi. Na kwiatach mogłam obserwować różne owady, między innymi muchówkę Gymnosoma z rodzaju rączycowatych.
     Dodam jeszcze, że barszcz syberyjski posiada podobne właściwości lecznicze jak barszcz zwyczajny. Jest też rośliną jadalną, która niegdyś miała szerokie zastosowania kulinarne.
Botaniczny opis rośliny przedstawiam w formie podpisów pod kolejnymi zdjęciami.

Barszcz syberyjski (Heracleum sibiricum L., syn. H. sphondylium var. sibiricum) - gatunek rośliny z rodziny selerowatych. z rodzaju barszcz, liczącego ok. 60 gatunków. Pochodzi z Syberii. Występuje w Europie Wschodniej, Skandynawii, na Kaukazie i zachodniej Syberii (fot. 24 lipca)
Barszcz syberyjski (Heracleum sibiricum L.) - występuje w północnej Polsce po linię - lubuskie - Poznań - Łódź - Sandomierz - Roztocze. Rośnie głównie na terenach suchych, naturalnych terenach zalewowych oraz zalesionych, a także na poboczach dróg. Preferuje gleby żyzne, bogate w wapń, wilgotne i dobrze napowietrzone (fot. 17 lipca)

15 czerwca 2016

Czeremcha amerykańska, zwana późną

W Moim Lesie rośnie dużo czeremch amerykańskich. Przez lata zdążyłam je dobrze poznać. Zakwitają w drugiej połowie maja, gdy kwiaty czeremch zwyczajnych są już odległym wspomnieniem, stąd ich przydomek "późne".

Czeremcha amerykańska, czeremcha późna (Prunus serotina) –  jej kwiaty są drobniejsze, a kwiatostany mniejsze niż u czeremchy zwyczajnej, jednak jest rośliną miododajną, bardziej cenioną przez pszczelarzy niż rodzima czeremcha zwyczajna  (22 maja)
Takie groniaste kwiatostany są najważniejszą cechą morfologiczną wyróżniającą gatunki podrodzaju Padus w ramach rodzaju Prunus.
Czeremcha amerykańska, czeremcha późna (Prunus serotina) – gatunek drzewa lub dużego krzewu z rodziny różowatych (rodzaj Prunus), pochodzący z Ameryki Północnej. W Polsce występuje niemal na całym obszarze kraju (1 lipca)

12 czerwca 2016

Wiosenne liście 2

Jakiś czas temu pokazałam wiosenne liście kilkunastu drzew i krzewów (tutaj). Oto druga porcja zdjęć. Większość kadrów powstała w ubiegłym roku, kiedy to zapragnęłam poznać wszystkie napotykane drzewa. Pod zdjęciami załączam opisy liści, jakie znalazłam w źródłach. Proszę zauważyć, jak niekiedy skromne bywają te informacje, a jeśli nawet są dokładne, to czy w pełni odpowiadają wyglądowi młodziutkich liści?
Uznałam, że owa "młodość" liści kończy się w maju, dlatego nie będzie już dalszej części z tej "serii", przynajmniej w tym sezonie. Mam jeszcze sporo zdjęć liści topól, ale te pokażę osobno.
   Na początek jedno z najnowszych odkryć - metasekwoja chińska. Gdybyście wiedzieli jak miłe w dotyku były jej młodziutkie niby-igły! Będę lubiła to drzewo, bo jest jedną z żywych skamieniałości, a mam do nich jakąś słabość, czy raczej upodobanie :-)

Metasekwoja chińska (Metasequoia glyptostroboides) – gatunek drzewa należący do rodziny cyprysowatych, jedyny żyjący przedstawiciel rodzaju metasekwoja. Liście płaskie i bardzo miękkie, niekłujące. Ustawione dwurzędowo na naprzeciwległych krótkopędach. Poszczególne szpilki o długości 1-3 cm są równowąskie. W porze listnienia liście przybierają żywą, trawiastozieloną barwę, później są nieco ciemniejsze.

10 czerwca 2016

Majowe krzewy

Krzewy należą do roślin drzewiastych, do których należą przede wszystkim drzewa, ale i półkrzewy, krzewinki oraz pnącza. Zdarza się, że szybkie odróżnienie krzewu od drzewa bywa utrudnione. Krzew, wg Wikipedii, to niebędąca pnączem wieloletnia roślina drzewiasta o zdrewniałej łodydze, która od nasady rozgałęzia się na wiele zdrewniałych pędów równorzędnych. W przeciwieństwie do drzew, u krzewów brak osi głównej - pnia, a także korony.
Od dłuższego już czasu interesuję się drzewami, ale i krzewy, zwłaszcza w wiosennym wydaniu,  przykuwają moją uwagę - a to kwiatami, a to liśćmi czy ogólnym pokrojem. Uzbierało mi się ich nieco - oto jak wyglądały w maju.

Tawuła japońska, tawuła Bumalda, tawuła drobna (Spiraea japonica L.) kwitnie od lipca do września, ale w maju jej liście przybierają przepiękne barwy - od jasnozielonożółtej do ciemno pomarańczowoczerwonej (19 maja)
Wiśnia wonna, antypka (Cerasus mahaleb) – gatunek z rodziny różowatych z rodzaju wiśnia. Kwiaty białe zebrane w baldachach po 3-12 sztuk (1 maja)

8 czerwca 2016

Maj, zielony maj

W maju zrobiło się naprawdę zielono, zakwitło też mnóstwo kwiatów. Młode liście drzew, roślin zielnych i źdźbła traw są wówczas tak świeże i pełne energii - aż chce się patrzeć jak wszystko rośnie! Po raz kolejny utwierdzam się w przekonaniu, że ten miesiąc jest najpiękniejszy, najbarwniejszy, najbardziej zjawiskowy w całym roku.
Chociaż nie starczyło mi czasu, by odwiedzić wszystkie moje miejsca i zobaczyć je w wiosennej odsłonie, uszczknęłam to i owo z tamtego okresu.

Śniedek baldaszkowaty (Ornithogalum umbellatum) – gatunek byliny należący do rodziny szparagowatych. Kwitnie najczęściej od połowy kwietnia do końca maja. 
Czosnaczek pospolity (Alliaria petiolata (M. Bieb.) Cavara et Grande) z rodziny kapustowatych. Kwitnie od kwietnia do lipca.

6 czerwca 2016

Nerecznica samcza

O nerecznicy samczej mówi się, że jest najzwyklejszą paprocią. Można ją spotkać na terenie całego kraju w wilgotnych lasach liściastych i iglastych, w zaroślach, na zboczach, najczęściej w miejscach zacienionych. Cieszę się, że występuje tak pospolicie, także w Moim Lesie, gdzie przeważają tereny suche.
W mojej ocenie, owo "pospolite" i "zwykłe" bywa piękne, tajemnicze i wyjątkowe, a paprocie jako takie, posiadają dodatkowy walor... prehistoryczny.

Nerecznica samcza (Dryopteris filix-mas (L.) Schott) - gatunek paproci z rodziny nerecznicowatych. Występuje w Ameryce Północnej, Azji i Europie.
Łątka dzieweczka (Coenagrion puella, Linnaeus, 1758), samiec siedzący na liściu nerecznicy samczej (Dryopteris filix-mas (L.) Schott), pospolitego w całej Polsce gatunku paproci. Osiąga wysokość od 35 do 150 cm. Nazwa nerecznica wywodzi się od nerkowatego kształtu kupek zarodni na dolnej stronie liści.