29 marca 2016

Wtyki - straszyk i łąkowy


Nie od razu rozpoznałam pluskwiaka, który rozgościł się na kwiatach dzwonka okrągłolistnego. Intensywnie czerwone czułki owada tak mnie zaabsorbowały, że dopiero po dłuższej chwili pomyślałam, że przypomina on wtyka straszyka... którym przecież był. Przedstawiam dziś najpospolitszego w Polsce pluskwiaka z rodziny wtykowatych (na świecie żyje ok. 2 tysiące gatunków, u nas zaledwie 17).
Straszyki szczawiowce vel wtyki straszyki widywałam już wcześniej, ale tamte wydały mi się całe brązowe, ledwie widoczne wśród liści wrotycza, który najwyraźniej sobie upodobały. Poruszały się niespiesznie, choć rzadko trwały w bezruchu, najczęściej zajęte... kopulowaniem.
Nigdzie o tym nie czytałam, ale oglądając zdjęcia larw straszyków w Internecie, przyszło mi na myśl, że pluskwiaki (te i inne) wykazują instynkty rodzicielskie. Również i ja spotkałam larwę straszyka, której bezpieczeństwa strzegł osobnik dorosły.

Wtyk straszyk, straszyk szczawiowiec (Coreus marginatus) – gatunek owada z rzędu pluskwiaków należący do rodziny wtykowatych (w  Polsce występuje 17 gatunków).

23 marca 2016

Owady na łące - bzygowate

Wiosna (astronomiczna) nadeszła dość niepostrzeżenie. Gdyby nie coraz śmielsze odgłosy ptaków, zgrubiałe pąki na drzewach i krzewach oraz ciut dłuższe dni, trwałabym w przeświadczeniu, że jesienio-zima trwa nadal. Stało się jednak - mamy wiosnę i prędzej czy później nadejdą cieplejsze dni, a wkrótce pojawią się nie tylko kwiaty, ale i owady.
Dawno temu przedstawiłam zdjęcia owadów (link), które są muchami, albo mi je przypominały. Byłam dość zdziwiona ich różnorodnym wyglądem. Dziś przedstawiam kilka innych owadów - te z kolei należą do rodziny bzygowatych. Przyznaję, że niektóre mają niepiękne nazwy - np. gnojka czy gniłun. Zapewne odnoszą się do ich okresu larwalnego i miejsc gdzie się rozwijają. Jednak dorosłe owady wyglądają całkiem sympatycznie, tak przynajmniej uważam. Tym bardziej, że są niegroźne. Pomimo ostrzegawczego ubarwienia, upodabniającego je do os czy pszczół, nie mają żądeł. Są za to ważnymi zapylaczami kwiatów wielu roślin.

Gnojka wytrwała (Eristalis tenax) - owad z rodziny bzygowatych. Długość ciała 12-16 mm. Skrzydła przezroczyste bez plam. Odwłok błyszczący, z żółtymi plamami na 2 i często i na 3 tergicie. Oczy czarne, marmurkowate. Czas lotu od marca do października (fot. 17 sierpnia)
Gnojka wytrwała (Eristalis tenax) - występuje pospolicie na różnych siedliskach. Samice składają jaja w locie, umieszczając je w zanieczyszczonych zbiornikach wody, nieczystości lub gnojówce. Larwy odżywiają się odfiltrowanymi z wody cząstkami organicznymi. Rozwój larw trwa ok. 2 tygodnie.

19 marca 2016

Kwitnące krzewy

W lutym przedstawiłam kwiaty drzew. Było ich tyle, że zdjęcia trzeba było podzielić na cztery części. Dziś kilkanaście zdjęć kwiatów krzewów. Nie wszystkie są "nowe", część już opisałam (można je znaleźć również pod etykietą "krzewy"), ale kilka gatunków gości tu po raz pierwszy.
     Na początek wiciokrzew, czy raczej suchodrzew Maacka. Dwa, może trzy rosną przy ścieżce wzdłuż Łąki Wschodniej. Na początku maja zwróciłam uwagę na symetryczny układ gałązek i liści. Przy każdej parze liści pojawiły się dwie pary pączków kwiatowych. W drugiej połowie maja zakwitły tak:

Wiciokrzew/suchodrzew Maacka (Lonicera maackii) - gatunek krzewu, rzadko małego drzewa z rodziny przewiertniowatych. Kwiaty białe, dwuwargowe o długości 2 cm, wyrastają parami zgrupowanymi w klastry. Kwitnie od połowy wiosny do początku lata (fot. 22 maja)

17 marca 2016

Ognicha, gorczyca polna

Gorczyca polna, ognicha (Sinapis arvensis) – gatunek rośliny należący do rodziny kapustowatych. 

Przedstawiam dziś gorczycę polną, chwast segetalny, który zyskał rangę superchwastu, gdyż uodpornił się na zwalczanie środkami chemicznymi.
W mojej okolicy roślina ta nie występuje zbyt powszechnie, znacznie częściej napotykam inne gatunki kapustowatych kwitnące na żółto. Wg opisów botanicznych gorczyca polna przypomina rzepak, można też pomylić ją z rzodkwią świrzepą. Ja dodałabym jeszcze pewnie niejeden gatunek.
    Przypuszczam, że oko botanika z łatwością rozpozna różne kapustowate, o ile istnieje możliwość zobaczenia całej rośliny, najlepiej w naturze. Jednakże gdy na zdjęciu widzi się tylko kwiaty, wówczas wątpliwości się mnożą. W takim przypadku (gdy brakuje zdjęć liści i łodygi), niekiedy kwiaty gorczycy polnej myliłam ze stuliszem Loesela - tę roślinę przedstawiłam TUTAJ.
     Istnieje całkiem sporo pospolicie występujących roślin kapustowatych, posiadających żółte kwiaty, np. gorczycznik pospolity, rukiewnik wschodni, rukwiślad, ożędka groniasta (pewnie jest ich więcej, ale podałam te, których kwiaty wydały mi się dość podobne). A jest jeszcze gorczyca biała...
Choć rozróżnienie tych roślin może sprawiać kłopoty, teraz wiem, że oprócz sfotografowania kwiatów trzeba zwrócić uwagę na ogólny pokrój oraz liście i łodygi.
A wracając do gorczycy polnej - kilka okazów rosło na Przedpłociu, dopiero rozkwitały. Nie zdążyłam sfotografować ich owoców, gdyż dzień czy dwa później ten skrawek ziemi został starannie wypielony.

13 marca 2016

Warzęcha, chrzan pospolity

Pióropusze liści chrzanu dość często spotykam, choćby na trawnikach czy poboczach dróg. Jednak kwitnące rośliny zobaczyłam ubiegłej wiosny. Okazuje się, że chrzan pospolity zakwita dopiero w trzecim roku swego życia. Przyglądając się gęstym wiechom drobnych, białych kwiatków i tworzących się owoców (łuszczynek), nie sposób było przeoczyć mięsiste, duże (czasem ogromne!) i ładnie wykrojone liście.
Choć na polach uprawnych czy terenach zieleni miejskiej, chrzan pospolity jest uważany za uciążliwy chwast, to ja nie zaprzeczę jego urodzie, o właściwościach leczniczych, konserwujących, kulinarnych czy kosmetycznych nie wspominając.

Chrzan pospolity (Armoracia rusticana) – gatunek rośliny z rodziny kapustowatych. Nazwy ludowe : warzęcha, warzucha.

10 marca 2016

Wierzba biała, ta srebrna


Zdjęcie powyżej przedstawia najokazalszą w mej okolicy wierzbę białą, ale opis gatunku rozpocznę od drzew, które najczęściej mijam po drodze.
Pod koniec ubiegłej zimy wiele się zmieniło - ni stąd, ni zowąd przycięto wszystkie drzewa rosnące pod i w pobliżu linii energetycznych, także i te trzy wierzby. Wówczas wyglądały żałośnie...

Wierzba biała, wierzba srebrna, wierzba pospolita (Salix alba L.) – gatunek drzewa należący do rodziny wierzbowatych. Jest to wysokie i okazałe drzewo liściaste o grubym, zwykle dość krótkim, często wielokrotnym pniu i szerokiej koronie.
Jednakże później, gdy drzewa się zazieleniły, ucięte konary przestały być widoczne. Wierzby pięknie się prezentowały, a ja wręcz zapomniałam o wiosennych "porządkach".

3 marca 2016

Pazurki, nagietek lekarski

Nagietek lekarski (Calendula officinalis)   
Odnoszę wrażenie, że pomarańczowy kolor kwiatów nie występuje zbyt często. Z kolei wiele owadów, w tym niektóre motyle, "upodobały" sobie tę barwę. Często pełni rolę odstraszacza przed drapieżnikami, jest sygnałem ostrzegawczym (uważaj! jestem trujący, a przynajmniej niesmaczny!), skutecznie odbierającym im apetyt. W przypadku nagietka jest wręcz odwrotnie - to roślina lecznicza i jadalna.
Pewnego dnia na drugim końcu Zapomnianej Łąki znalazłam pięknego nagietka. Był tylko jeden, nieco ukryty pośród innej roślinności. W późno popołudniowym słońcu soczyście pomarańczowy kwiat aż żarzył się z daleka. Oczywiście, musiałam mu się przyjrzeć! Wokół zielone liście różnych roślin, a on? Pomarańczowo-pomarańczowy! Bo jak inaczej oddać tę intensywność barwy, mieniącej się jednocześnie subtelnymi odcieniami? A na samym środku kwiatu ulokował się jeszcze maleńki zielony robaczek :-). Miło było popatrzeć na ten wdzięczny duet. Później, przy innych okazjach, spotykając nagietki, lubiłam sycić oczy ich energetyczną, słoneczną barwą. Myślę, że w przypadku kwiatów pomarańczowy kolor pełni zupełnie inną rolę.

Nagietek lekarski (Calendula officinalis L.) – gatunek rośliny jednorocznej należącej do rodziny astrowatych. Inne nazwy stosowane lokalnie: pazurki,  paznokietki, paznokietnik, miesięcznica (fot. 3 lipca)