21 grudnia 2020

Konwalia majowa (Convallaria majalis)

Dziś mamy pierwszy dzień zimy. Witam go konwaliami. Za chwilę Nowy Rok, potem styczeń i luty, wiosna, a potem maj i konwalie. Majowe  ;-) . Taka jazda bez trzymanki, ale... Będzie dobrze!

Konwalia majowa (Convallaria majalis L.) – gatunek rośliny należący do rodziny szparagowatych [15 maja]
 
Konwalia majowa (Convallaria majalis)    

Konwalia majowa (Convallaria majalis)    

Konwalia majowa (Convallaria majalis)    

Konwalia majowa (Convallaria majalis)    

Konwalia majowa (Convallaria majalis)    

Konwalia majowa (Convallaria majalis)    

Konwalia majowa (Convallaria majalis)    

Konwalia majowa (Convallaria majalis)    

Konwalia majowa (Convallaria majalis)    

Konwalia majowa (Convallaria majalis)    20 maja

Konwalia majowa (Convallaria majalis)    22 maja

Konwalia majowa (Convallaria majalis)    24 sierpnia





-------------------------------------




Konwalia majowa (Convallaria majalis L.) – gatunek byliny kłączowej z monotypowego rodzaju konwalia (Convallaria L.). Zaliczany od 2009 r. do rodziny szparagowatych.

Gatunek ten posiada wiele nazw zwyczajowych i ludowych: 
konwalia leśna, lanusz, lanka, lanuszka, końska grzywa (nazwa ludowa z okolic Olkusza), lilia podobna, gładysz, konwalilia, konwalyja majowa, kokoryczka, lanysz, majówka, padolna. 

Konwalia jest rośliną leczniczą i popularną rośliną ozdobną, której głównym walorem są niewielkie kwiaty o charakterystycznym zapachu i dzwonkowatym kształcie. 

Występuje na półkuli północnej na obszarach o klimacie umiarkowanym.
W Polsce występuje często w lasach na niemal całym terenie kraju, poza tym jest także uprawiana.


Opis dotyczy typowej odmiany C. majalis L. var. majalis występującej w Polsce. Poszczególne cechy budowy mogą różnić się u pozostałych odmian.

Łodyga - wyrasta z dwuletnich kłączy i u nasady okryta jest pochwiastymi nasadami liści. Trójgraniasta, wąsko oskrzydlona, bezlistna oś kwiatostanowa (głąbik). Osiąga do 20 (30) cm wysokości i jest zwykle nieco krótsza od liści.

Liście - asymilacyjne wyrastają najczęściej parami z kłączy, otulone u nasady pochwiastymi liśćmi wspólnie z głąbikiem kwiatostanowym. Kształt zmienny, wydłużony, od lancetowatego do eliptycznego, zaostrzony wierzchołek, użyłkowanie łukowate. Są nagie i całobrzegie, nieco wklęsłe i długo zbiegające ku dołowi w ogonek. Osiągają do 20(25) cm długości i 6(8) cm szerokości. 

Kwiaty - zebrane w szczytowe, jednostronne grono o 5-9 kwiatach u roślin dziko rosnących, a u form ogrodowych o 11-18 kwiatach. Kwiaty kulisto-dzwonkowate, pochylone do dołu, ze zrosłymi, białymi lub lekko różowymi listkami okwiatu, do 6(9) mm długości i szerokości, na końcu z 6 trójkątnymi, odgiętymi ząbkami o długości 1,5-2 mm. Pręcików jest 6, mają żółte pylniki. Słupek górny, trójdzielny. Intensywnie pachnące kwiaty wyrastają na zgiętych szypułkach o długości do 1 cm. 
W warunkach naturalnych konwalia zakwita w maju i czerwcu.
Owoc - rzadko powstające, zwisające, czerwone jagody o średnicy 8-12 mm. Zawierają po 2-6 niebieskawo-białych lub żółtawych, błyszczących nasion. Są one prawie gładkie i prawie kuliste (z jednej strony słabo się zwężają). Średnica 2,5 mm.

Kłącze - cienkie, podziemne, pełzające płytko pod powierzchnią ziemi (zwykle na głębokości 6-8 cm), brunatne, z resztkami zeszłorocznych liści. Podzielone jest na krótkie międzywęźla, z których wyrastają korzenie. Z kłącza rozchodzą się boczne rozgałęzienia (rozłogi). Występują dwa rodzaje kłączy: cienkie, poziome, o międzywęźlach wydłużonych oraz grubsze, wznoszące się, o pędach skróconych. Pędy kwiatowe wyrastają szczytowo na kłączach głównie tego drugiego rodzaju.

Korzenie - wyrastają w węzłach kłącza, są cienkie, szare; sięgają płytko (do 25 cm).


Konwalie należą do nielicznych roślin, które mogą być doprowadzone do kwitnienia niemal o każdej porze roku. Warunkiem rozpoczęcia kwitnienia jest bowiem podniesienie temperatury do ponad 20 °C po okresie spoczynku kłączy.  
Kwiaty zapylane są przez pszczoły, rzadziej muchówki

Wszystkie części rośliny są trujące, przy czym szczególnie wrażliwe na zatrucia są dzieci. Opisano zatrucia śmiertelne u dzieci po zjedzeniu kilku jagód czy wypiciu wody z wazonu, w którym stał bukiet konwalii. 

Znane są cztery odmiany botaniczne oraz wiele odmian hodowlanych. 

Znacznie więcej informacji na temat konwalii majowej znajdziesz w źródle - Wikipedia.










7 komentarzy:

  1. Zrobiło się miło i zielono. Marzymy o maju.

    OdpowiedzUsuń
  2. Zapytajcie ogrodnika, czy lubi konwalie ;-)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Wyczuwam leciutką nutkę szyderstwa, aczkolwiek trudno mi uwierzyć, że mógłby nie lubić.
      :-)

      Usuń
  3. W grudniu zobaczyć Twoje zdjęcia konwalii jest jak położenie balsamu na ranę, jak widok innego, odległego i pięknego świata, o którym myśli się teraz jak o raju utraconym.
    Wspomniałem chwilę z moich wędrówek: zbliżałem się do lasu gdy poczułem ten wyjątkowy, cudny zapach.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. A więc nie tylko ja wysyłam sygnały S.O.S. :-)
      Przecież o to chodzi - móc wrócić, przełączyć się na wspomnienia wiosny, lata, ciepła długiego dnia i odetchnąć powietrzem nasączonym zapachem kwiatów i śpiewem ptaków.

      Usuń