Poniższe zdjęcia przedstawiają zatem tomkę wonną, bylinę z rodziny wiechlinowatych (rodzina roślin należąca do rzędu wiechlinowców. Liczy ok. 11 tys. gatunków. Stanowi ona główny komponent roślinności stepowej, łąkowej i pastwiskowej. Należą do niej również ważne rośliny uprawne, w tym zboża. W Polsce występuje ponad 150 gatunków traw), którą słusznie jednak określiłam mianem (jakiejś) trawy :-) .
Nieopisane datą zdjęcia pochodzą z 18 maja (nie zachowało się żadne z 4 maja - zatem albo tomka jeszcze nie kwitła, albo wiatr był za duży i wywiał zdjęcia do Kosza).
 |
| Tomka wonna (Anthoxanthum odoratum L.) – gatunek byliny należący do rodziny wiechlinowatych. W Polsce występuje pospolicie na całym obszarze. |
 |
| Tomka wonna (Anthoxanthum odoratum L.) z r. wiechlinowatych- pokrój. Jest to niska bylina luźnokępkowa, źdźbło osiąga wysokość do 50 cm. |
 |
| Tomka wonna (Anthoxanthum odoratum L.) z r. wiechlinowatych. Kłoski o błoniastych i bardzo długich plewach. Dolna, 1-nerwowa plewa jest o połowę mniejsza od 3-nerwowej drugiej plewy. Górne plewy o długości ok. 3 mm są ciemno owłosione i ościste. Plewki mają długość zaledwie 2 mm, nie mają ości i są połyskujące. |
 |
| Kwitnąca tomka wonna (Anthoxanthum odoratum L.) - kwiaty zebrane w przypominającą kłos gęstą wiechę o długości 2-8 cm. Wiecha jest dołem przerywana, górą zwęża się. Kłoski o błoniastych i bardzo długich plewach. |
 |
| Tomka wonna (Anthoxanthum odoratum L.) z r. wiechlinowatych ma kwiaty przedprątne, w każdym kwiatku dwa tylko pręciki (te żółtawe) i słupek o piórkowatym znamieniu. |
 |
| Tomka wonna (Anthoxanthum odoratum L.) z r. wiechlinowatych - tutaj sporo kwiatów już przekwitło. |
 |
| Tomka wonna (Anthoxanthum odoratum L.) kwitnie od maja do czerwca. (tutaj wygląd 16 czerwca) |
 |
| Tomka wonna (Anthoxanthum odoratum L.) z r. wiechlinowatych (wygląd 6 lipca) |
 |
| Tomka wonna (Anthoxanthum odoratum L.) z r. wiechlinowatych. Owocem jest ziarniak - suchy, niepękający owoc traw będący jednonasienną niełupką (6 lipca) |
 |
| Tomka wonna (Anthoxanthum odoratum L.) z r. wiechlinowatych - powiększenie plew, znamion słupka, pręcików i owocu (ziarniaka). |
Zdjęcia dodane później
 |
| Tomka wonna (Anthoxanthum odoratum L.) |
 |
| Tomka wonna (Anthoxanthum odoratum L.) |
-------------------------
Tomka wonna (Anthoxanthum odoratum L.) – gatunek byliny należący do rodziny wiechlinowatych. W Polsce jest pospolity na całym obszarze. Rośnie na przydrożach i świeżych łąkach, w murawach i świetlistych lasach. Hemikryptofit.
Roślina posiada charakterystyczny zapach, zawiera bowiem kumarynę. Szczególnie dobrze można zapach ten wyczuć w sianie. Roślina o małej wartości paszowej. W sianie ma już małą wartość, gdyż wcześniej od innych traw kwitnie i drewnieje.
Pokrój - Niska bylina luźnokępkowa.
Łodyga - Źdźbło o wysokości do 50 cm.
Liście - dolne liście o długich blaszkach, górne o krótkich. Wszystkie liście owłosione, języczek liściowy krótki (do 4 mm), owalny, poszarpany, porośnięty po bokach kępkami włosków.
Kwiaty - Zebrane w przypominającą kłos gęstą wiechę o długości 2-8 cm. Wiecha jest dołem przerywana, górą zwęża się. Kłoski o błoniastych i bardzo długich plewach. Dolna, 1-nerwowa plewa jest o połowę mniejsza od 3-nerwowej drugiej plewy. Górne plewy o długości ok. 3 mm są ciemno owłosione i ościste. Plewki mają długość zaledwie 2 mm, nie mają ości i są połyskujące. Kwiaty przedprątne, w każdym kwiatku dwa tylko pręciki i słupek o piórkowatym znamieniu.
Kwitnie od maja do czerwca.
Owoc - ziarniaki dojrzewające jeszcze przed sianokosami.
Ziarniak (caryopsis) – suchy, niepękający owoc traw będący jednonasienną niełupką. Ziarniak okryty jest okrywą owocowo-nasienną, która powstaje ze zrośnięcia się kilkuwarstwowej owocni, łupiny nasiennej i resztek obielma. Główną masę ziarniaka stanowi nasiono zawierające niewielki zarodek oraz bielmo stanowiące jego znaczną część. W rolnictwie i potocznie ziarniaki określa się zbiorczą nazwą "ziarno". Ziarna zbóż stanowią podstawowe źródło pokarmu roślinnego dla ludzi.
Działanie lecznicze tomki wonnej opisał dr Henryk Różański
Z tomki wonnej, która ma działanie rozkurczowe, przeciwbólowe, uspokajające, moczopędne, poprawiające krążenie obwodowe i mózgowe można przygotować nalewkę lub napar.
Tomka wonna jest trawą zasobną w kumaryny (ok. 1%, we wrześniu do 1,59%). Nadaje się do przygotowywania nalewek i wódek smakowych o zapachu i smaku sianka, typu żubrówki. Kilka fragmentów ziela tomki nadaje miły smak i zapach 0,5 l wódki 40-70%.
Trzeba ją suszyć w ciemnym miejscu.
Wskazania: kamica moczowa, skąpomocz, obrzęki, zdenerwowanie, bóle brzucha i głowy, bezsenność, zapalenie żył, zastoje limfy. Zewnętrznie: antyseptyczne, przeciwzapalne, poprawiające miejscowe krążenie, gojące, przyspieszające ustępowanie wysięków i krwiaków, zapalenie żył; zastoje limfy.
Dawkowanie:
Nalewka tomkowa – Tinctura Anthoxanthi 1:5 na alkoholu 40-60%: 5-10 ml 1-2 razy dziennie; do przemywania skóry trądzikowej, z liszajami, wypryskami. Do wcierania w miejsca uderzone, z obrzękiem i stanem zapalnym, reumatycznie zmienione, z zapaleniem żył, krwiakiem, po urazach i nadwyrężeniu fizycznym. Ponadto do wcierania w skórę przy łysieniu.
Napar – Infusum Anthoxanthi: 1-2 łyżki rozdrobnionego suchego ziela na 1 szklankę wrzącej wody. Pić po 100 ml 4 razy dziennie; w schorzeniach przewlekłych 1 szklanka naparu 2 razy dziennie, rano i wieczorem. Do płukania włosów przetłuszczających się, przy wypadaniu, łamliwości, łupieżu i łuszczycy. Do okładów na oczy zapalnie zmienione, zmęczone, opuchnięte. Likwiduje cienie i worki pod oczami.
************
Przepis na żubrówkę z tomki wonnej (wytrawną lub słodką):
- kilkanaście łodyg trawy tomki wonnej
- 0,5 litra wódki 45%
- cukier wg uznania (w opcji na słodko)
Pokroić na kilkucentymetrowe odcinki. Włożyć do butelki i zalać 0,5 l wódki.
Zamknąć (zakorkować) i odstawić na 5 tygodni.
Po tym czasie przefiltrować (przez bibułę filtracyjną lub bardzo gęste sitko) do drugiej butelki, do której dla dekoracji można włożyć jedną długą łodygę trawy.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz