 |
| Firletka poszarpana (Silene flos-cuculi (L.) Greuter & Burdet) – gatunek byliny należący do rodziny goździkowatych. |
Pewnego majowego popołudnia wędrując ścieżkami po Łące Wschodniej natrafiłam na taką, której dotąd nie przemierzałam. Zdecydowałam się zobaczyć dokąd prowadzi. Ścieżka szybko stała się błotnista, a więc teren był tu podmokły. Rzeczywiście, nawet roślinność była tu inna niż w miejscach, które dotąd odwiedzałam. Ziemia tez była inna - zupełnie czarna. Już chciałam zawrócić, obawiając się przemoczenia butów (co najmniej!), gdy pośród traw zauważyłam różowe kwiaty, najpierw jeden potem dwa kolejne. Spojrzałam dalej i zobaczyłam dziesiątki firletek rosnących na powierzchni kilku metrów kwadratowych. Ale uczta! pomyślałam i niemal rzuciłam się w ich kierunku. Po kilku krokach zatrzymałam się jednak i szybko zawróciłam do tych pojedynczych roślin, z których tylko jedna nadawała się do sfotografowania. Szłam w trawie sięgającej powyżej kolan nie widząc podłoża. A to stawało się coraz bardziej grząskie i mokre. Niestety, moje półbuty nie przepadają za moczeniem w błocku, za to firletka - owszem, lubi takie wilgotne stanowiska.
Firletka poszarpana kwitnie od maja do czerwca, a nawet lipca. Ja fotografowałam ją 25 maja. Ponieważ nie byłam zachwycona swymi zdjęciami, wybrałam się ponownie w tamto miejsce w połowie czerwca. Niestety, po różowych (wrzosowych) kwiatach nie było już śladu, nie mogłam nawet odnaleźć samych roślin - ukryły się pośród jeszcze wyższych traw.
Może za rok znów ją odnajdę i będzie okazja do zrobienia lepszych zdjęć.
 |
| Kielich kwiatu firletki poszarpanej jest zielonkawo różowy do czerwonego, rurkowato-dzwonkowaty, o 10 nerwach. Korona złożona z pięciu głęboko rozciętych, różowych płatków, z niewielkim przykoronkiem. |
 |
| Firletka poszarpana (Lychnis flos-cuculi L.) z rodziny goździkowatych. |
 |
| Wewnątrz kwiatu firletki poszarpanej znajduje się 10 pręcików w dwóch okółkach i jeden górny słupek o długiej szyjce z 5 znamionami. |
 |
| Firletka poszarpana to delikatna i rozłożysta roślina zielna o wysokości 30-60 (90) cm. Często tworzy duże łany. |
 |
| Firletka poszarpana kwitnie od maja do czerwca, czasem do lipca. Niektóre gatunki firletek uprawiane jako rośliny ozdobne ze względu na piękne kwiaty. |
Dodane dużo później (czerwiec 2020):
Zdjęcia zrobione w ogrodzie botanicznym. Łąki Wschodniej już nie ma.
 |
| frletka poszarpana (Silene flos-cuculi) 1 czerwca |
 |
| frletka poszarpana (Silene flos-cuculi) |
 |
| frletka poszarpana (Silene flos-cuculi) |
 |
| frletka poszarpana (Silene flos-cuculi) |
 |
| frletka poszarpana (Silene flos-cuculi) |
 |
| frletka poszarpana (Silene flos-cuculi) |
 |
| frletka poszarpana (Silene flos-cuculi) |
 |
| frletka poszarpana (Silene flos-cuculi) |
 |
| frletka poszarpana (Silene flos-cuculi) |
 |
| frletka poszarpana (Silene flos-cuculi) |
 |
| frletka poszarpana (Silene flos-cuculi) |
 |
| frletka poszarpana (Silene flos-cuculi) 7 czerwca |
---------------------------------------------
Firletka poszarpana (Lychnis flos-cuculi L.) – gatunek byliny należący do rodziny goździkowatych.
Wg nowszych ujęć taksonomicznych gatunek ten włączony został do rodzaju Silene i ma nazwę Silene flos-cuculi (L.) Greuter & BurdetWilldenowia 12:189. 1982.
W obrębie rodziny goździkowatych należy do podrodziny Caryophylloideae, plemienia Sileneae.
Występuje w Europie i Azji (Zakaukazie, wschodnia i zachodnia Syberia).
W Polsce jest rośliną pospolitą. Nie podlega ochronie.
Pokrój - delikatna i rozłożysta roślina zielna o wysokości 30-60 (90) cm. Często tworzy duże łany.
Łodyga - prosto wzniesiona, pojedyncza lub widlasto rozgałęziona, o rzadkim szorstkim owłosieniu, nieco lepka pod węzłami.
Liście - ulistnienie naprzeciwległe. Liście szorstkie, dolne krótkoogonkowe, łopatkowate, górne siedzące i lancetowate.
Kwiaty - przedprątne zebrane w kwiatostan - luźną wielokwiatową wierzchotkę. Kielich kwiatu zielonkawo-różowy do czerwonego, rurkowato-dzwonkowaty, o 10 nerwach. Korona złożona z 5 głęboko rozciętych, różowych płatków, z niewielkim przykoronkiem. Wewnątrz kwiatu 10 pręcików w dwóch okółkach i jeden górny słupek o długiej szyjce z 5 znamionami.
Kwitnie - od maja do czerwca (lipca).
Owoce - Torebka jajowata, zwężająca się ku końcowi. Otwiera się pięcioma ząbkami wygiętymi na zewnątrz. Nasiona brunatne o brodawkowatej powierzchni.
Korzeń - kłącze wielogłowe, z licznymi korzeniami przybyszowymi, z których wyrastają pędy boczne.
Występowanie - roślina typowa łąkowa, porasta łąki wilgotne lub mokre wiosną, obsychające latem, często spotykana jest na torfowiskach niskich i moczarach. Jest rośliną wskaźnikową zasięgu wylewów nad dużymi rzekami.
Obecność firletki poszarpanej na łąkach i pastwiskach (z gospodarczego punktu widzenia) jest szkodliwa - obniża wartość użytkową siana, w większych ilościach jest dla bydła trująca. Nie jest zaliczana do chwastów.
Wymagania glebowe - preferuje gleby o dużej zawartości próchnicy i składników mineralnych.
Roślina ozdobna – uprawiana w kilku odmianach, m.in: 'Hort's Variety', 'Nana', 'Peggy'.
Zawiera saponiny i pinit. Używana była w medycynie ludowej [niestety, nie wiem w jakich przypadkach]. Z łodyg i liści sporządzano preparat Floskulin stosowany w lecznictwie [nigdzie nie znalazłam wyjaśnienia o zastosowaniach tego preparatu - pewnie został wycofany].
Ciekawostki dotyczące firletki poszarpanej:
- Lychnis nazwa rośliny używana przez starożytnych Rzymian (z gr. lychnis = lampa), gdyż liście jednego z gatunków stosowano jako knoty w lampach oliwnych.
- Łacińska nazwa gatunkowa firletki (flos - kwiat) i (cuculus - kukułka) znaczy „kwiat kukułki”, kwitnie bowiem w maju i czerwcu, a więc w czasie, gdy ptak ten przylatuje i odzywa się najczęściej.
- Oprócz kwiatów obupłciowych zdarzają się kwiaty męskie lub kwiaty żeńskie.
- Firletka zapylana jest przez błonkówki i motyle o trąbce na tyle długiej, że mogą dotrzeć do nektaru znajdującego się na dnie rurki kwiatowej.
- Często można zobaczyć na firletce pienistą ciecz bardzo przypominającą ślinę, jest to wydzielina larwy owada z grupy pieników, która wysysa soki rośliny.
************
Firletka (Lychnis L.) – rodzaj roślin należących do rodziny goździkowatych. Obejmuje ok. 25–30 gatunków. Przedstawiciele tego rodzaju występują w strefie umiarkowanej w Europie, Azji oraz w północnej Afryce. Niektóre gatunki uprawiane jako rośliny ozdobne ze względu na piękne kwiaty.
Gatunki dziko rosnące i uprawiane w Polsce:
- firletka chalcedońska (Lychins chalcedonica L. = Silene chalcedonica (L.) E. H. L. Krause) – gatunek uprawiany
- firletka Jowisza (Lychnis flos-jovis Desr. in Lam. = Silene flos-jovis (L.) Greuter & Burdet) – gatunek uprawiany
- firletka kwiecista (Lychnis coronaria Desr. in Lam. = Silene coronaria (L.) Clairv.) – gatunek uprawiany
- firletka poszarpana (Lychnis flos-cuculi L. = Silene flos-cuculi (L.) Greuter & Burdet)
Wymagania przy uprawie firletki:
- światło - umiarkowane słońce
- woda - gleba wilgotna
- odczyn - gleba o obojętnym pH lub gleba zasadowa, z wapniem
- ciepło - miejsce umiarkowanie chłodne lub miejsce przeciętnie ciepłe
- zwięzłość - gleba średnio zwięzła lub gleba ciężka, gliniasta
- żyzność - podłoże żyzne
45170
Moja ulubiona :)
OdpowiedzUsuńŻałuję, że w tym roku jej nie znalazłam. Chciałam zrobić lepsze zdjęcia.
Usuń