Macierzanka piaskowa z Mojego Lasu

Macierzanka piaskowa (Thymus serpyllum)

Fioletowe, niewielkie główki kwiatów ledwie odstawały od ziemi, ale rosnąc w skupiskach od razu przyciągały wzrok żywą, wesołą barwą. Roślinki odkryłam na początku lipca i trochę będę się upierać, że kwitły tylko w lipcu. W czerwcu jakoś ich nie widziałam, a rosną w Moim Lesie przy głównej ścieżce. Teraz, na początku sierpnia, kwitną jeszcze tylko pojedyncze kwiatki, a zdecydowana większość główek zbrązowiała i efektownie uschła.
W Polsce występuje około 15 gatunków macierzanki należących do rodziny jasnotowatych. Ha, widząc kwiaty macierzanki od razu wiedziałam, że muszą być "spokrewnione" z bluszczykiem kurdybankiem (zobacz).
Przejrzałam wszystkie(?) opisy różnych gatunków macierzanki, lecz jak dotąd nie potrafię się na żaden zdecydować. Mniejsza o to, jaki to gatunek, bardziej jestem zaskoczona tym, że podczas fotografowania (i to wielokrotnego), ani razu nie zwróciłam uwagi na zapach tych (czy innych) roślin. Trochę mogłabym się wytłumaczyć mimowolnym wstrzymywaniem oddechu (by nie poruszyć aparatu), ale w przyszłości swoje oględziny postaram się rozszerzyć także o ten aspekt.
Zatem nie pamiętam żadnej wyraźnej woni tych roślin - prawdopodobnie nie jest to więc macierzanka tymianek. Wygląda mi ma macierzankę piaskową, zwyczajną albo pannońską - im dłużej się przyglądam, tym więcej mam wątpliwości. Przecież nigdy nie widziałam ich na żywo. Cieszę się jednak, że oto zobaczyłam (zaChwyciłam) kolejną roślinkę.

Dodane dużo później 
To jednak jest macierzanka piaskowa :-)

Macierzanka piaskowa (Thymus serpyllum L.) – gatunek rośliny wieloletniej z rodziny jasnotowatych. Inne nazwy: cząberek, tymianek wąskolistny, dzięcielnica (20 lipca)

Macierzanka piaskowa (Thymus serpyllum L.) występuje w Europie i na Syberii.. W Polsce jest pospolita na całym niżu (5 lipca)

Macierzanka (Thymus L.) - rodzaj roślin z rodziny jasnotowatych (Lamiaceae). Należy do niego ok. 300 gatunków, w Polsce występuje kilkanaście  (6 lipca)

Macierzanka piaskowa (Thymus serpyllum L.) tworzy gęste i bardzo zwarte darnie o wysokości 10-30 cm. Po roztarciu pędów wydziela się charakterystyczny, przyjemny zapach   [6 lipca]

Macierzanka piaskowa (Thymus serpyllum L.) –  kwiaty dwupostaciowe – na jednych osobnikach mniejsze, o słupku z długą szyjką i krótkich pręcikach, na innych – większe, o dłuższych pręcikach.

Macierzanki są m.in. wykorzystywane jako rośliny ozdobne, zwłaszcza na skalniaki. Jeśli przyjrzeć się bliżej to i przekwitłe kwiatostany prezentują się interesująco  (3 sierpnia)

Macierzanka piaskowa (Thymus serpyllum L.) – ulistnienie nakrzyżległe. Jajowato podługowate, nieco skórzaste liście mają długość 3-4 razy większą od szerokości i orzęsione brzegi. Boczne nerwy liści są dość grube i nie tworzą wyraźnego nerwu brzeżnego   (6 lipca)

   Rodzaj macierzanka obejmuje liczne gatunki roślin zielnych. Część z nich, zwłaszcza macierzanka piaskowa, wykazują właściwości lecznicze
(19 lipca)

Macierzanka piaskowa (Thymus serpyllum L.) – łodyga płożąca lub podnosząca się, zdrewniała u nasady, okrągława lub słabo kanciasta, dookolnie owłosiona. Łodygi mają zdolność zakorzeniania się.   (19 lipca)

Macierzanka piaskowa (Thymus serpyllum L.) - owocami są drobne orzeszki. Nasiona roznoszone są przez mrówki.

Macierzanka piaskowa (Thymus serpyllum L.) - kwitnie od czerwca do końca sierpnia, jest owadopylna. Roślina miododajna, bardzo licznie odwiedzana przez owady, nawet w zasuszonych bukietach

Macierzanka piaskowa (Thymus serpyllum L.) - występuje w widnych lasach sosnowych i brzozowych. W miejscach nasłonecznionych pokrywa teren zwartym kobiercem. Ta kępa ma ok. 50 cm średnicy  [20 lipca]

Macierzanka piaskowa (Thymus serpyllum L.) - rok później obserwowane stanowisko znacznie się poszerzyło. macierzanka wtargnęła na skraj piaszczystej ścieżki :-)

-------------------------------

Macierzanka (Thymus L.) - rodzaj roślin z rodziny jasnotowatych (Lamiaceae). We florze Polski występuje około 15 gatunków. Gatunkiem typowym jest macierzanka tymianek (Thymus vulgaris L.)
Według niektórych ujęć taksonomicznych należy do niego ok. 300 gatunków.
Występują w Eurazji, północnej Afryce, na Wyspach Kanaryjskich.

Rośliny zielne lub krzewinki o aromatycznym zapachu.

Liście drobne.

Kwiaty drobne, rurkowate, najczęściej białe, różowe lub fioletowe. Cechą charakterystyczną jest występowanie w kwiatach różnosłupkowości (wytwarzanie na roślinie tego samego gatunku kwiatów dwupostaciowych jako przeciwdziałanie samozapyleniu)

Niektóre gatunki są uprawiane jako rośliny ozdobne - pięknie prezentują się na tle kamieni. Wybrane gatunki sprawdzą się jako rośliny okrywowe, obwódkowe, wypełniające szczeliny, utrwalające zbocza.
Niektóre gatunki mają własności lecznicze.

Największe walory lecznicze posiada macierzanka piaskowa (Thymus serpyllum). Przy zbiorze (w czasie kwitnienia) pozyskuje się tylko tylko zielną, niezdrewniałą część rośliny (górną, ulistnioną).
Zebrane ziele należy suszyć w osłoniętym przed słońcem, przewiewnym pomieszczeniu.
Ziele zawiera olejek eteryczny, w którego składzie odnajdziemy m.in. cytral, tymol, karwakrol, terpineol, terpinen. Poza olejkiem macierzanka piaskowa zawiera flawonoidy, kwasy organiczne, substancje gorzkie, a także garbniki oraz sole mineralne.

Macierzanka piaskowa ma właściwości wykrztuśne, dlatego może być wykorzystana przy problemach górnych dróg oddechowych. Pomaga przy suchym kaszlu. Ma właściwości odkażające, pomoże przy problemach żołądkowo- jelitowych. Zewnętrznie może pomóc przy problemach skórnych, a także ranach, oparzeniach i zmianach skórnych.

Przyprawa - w kuchni wykorzystywana jest przede wszystkim macierzanka tymianek (ale także macierzanka cytrynowa i zwyczajna). Dodawana jest do mięs, wędlin, potraw tłustych, strączkowych, z pomidorem. Poza walorami smakowymi macierzanka tymianek przyśpiesza metabolizm.

Gatunki flory Polski:

• macierzanka austriacka (Thymus austriacus Bernh.)
• macierzanka cytrynowa (Thymus citriodorus Schreb.) – gatunek uprawiany
• macierzanka halna (Thymus alpestris Tausch ex A. Kern.)
• macierzanka karpacka (Thymus carpaticus Čelak.)
• macierzanka Marschalla (Thymus marschallianus Willd.)
• macierzanka nadobna (Thymus pulcherrimus Schur)
• macierzanka nagolistna (Thymus glabrescens Willd.)
• macierzanka pannońska (Thymus kosteleckyanus Opiz, syn. Th. pannonicus All)
• macierzanka piaskowa (Thymus serpyllum L.)
• macierzanka wczesna (Thymus praecox Opiz)
• macierzanka zwyczajna (Thymus pulegioides L.) 
• macierzanka tymianek (Thymus vulgaris)
• macierzanka ogrodowa (Thymus hybridus)
• macierzanka Doerflera (Thymus doerfleri)
• macierzanka rozesłana (Thymus humifusus)

Mam pytanie do macierzankologów  ;-)   -   Chciałabym wiedzieć dlaczego macierzanka zwyczajna ma łacińską nazwę pulegioides  (nie znalazłam tłumaczenia), natomiast macierzanka tymianek z łacińska zwie się vulgaris (zwyczajna)?  Czyżby w innych miejscach występowania tymianek był bardziej powszechny?

źródło1, źródło 2
 
52 905
 

macierzanka zdjęcia, macierzanka, macierzanka thymus, macierzanka chwile zachwycone, fioletowe kwiatki główka, fioletowe kwiatki jasnotowate, macierzanka jak wygląda zdjęcia