Kurdybankowy dzieciniec

Widząc maleńkie kępki tych roślin o dość charakterystycznych kwiatach od razu pomyślałam, że to młodziutki bluszczyk kurdybanek. Dopiero wschodzi (a już kwitnie!), więc jeszcze nie wykształcił łodyg. Sfotografowałam go na Przedpłociu, a właściwie po drugiej stronie ogrodzenia. Tutaj wspomnę, że kilka dni temu zagadnął mnie właściciel posesji, a gdy wyjaśniłam mu, że fotografuję dziko rosnące rośliny, które właściwie zanikają - pozwolił mi także fotografować na terenie swojej posesji i, co najważniejsze, zgodził się nie niszczyć (plewić) roślin rosnących na Przypłociu. To dla mnie wielka pociecha, gdyż niedługo może się okazać, że nie będzie gdzie i czego fotografować.
    Rabatka i pas ziemi, na którym rósł rdest plamisty zostały ogołocone, o Zapomnianej Łące ktoś sobie przypomniał i trwa wycinka drzew i zarośli(!), dwie parcele (od "zawsze" będące nieużytkami) są zabudowywane, Łąka Niespodzianek została wystawiona na sprzedaż, na Łące Północnej pewnie niewiele już wyrośnie (gdy ruszy budowa, stanie się drogą dojazdową...). Cywilizacja wkracza także do Mojego Lasu! Suchą Łąkę ktoś oferuje jako działki budowlane, a poprzez brzozowy zagajnik, w którym rosną osobliwe sosny kandelabrowe zrobiono przecinkę i poprowadzono linię wysokiego napięcia.
Zrobiło się ciepło i wszyscy wzięli się za wiosenne porządki - niszcząc, wyrywając i plewiąc. Dobrze, że choć na jakiś (jaki?) czas będę miała do dyspozycji Przedpłocie i Zapłocie :-).
Wracając do kurdybanku - dotąd nie znalazłam zdjęć tak młodziutkich okazów, więc na wszelki wypadek przejrzałam listę roślin z rodziny jasnotowatych. Jednak wszystko wskazuje na to, że się nie pomyliłam. Oto bluszczyk kurdybanek w wersji "przedszkolnej" :-)

Bluszczyk kurdybanek (Glechoma hederacea L.) z rodziny jasnotowatych. Inne nazwy tej rośliny: bluszczyk ziemny, kurdybanek, obłożnik.

Kurdybanek (Glechoma hederacea L.) kwitnie od kwietnia do lipca, często ponownie jesienią. Jak widać ten zakwitł już w marcu  (fot. 28 marca)

Bluszczyk kurdybanek, bluszczyk ziemny (Glechoma hederacea L.) - stanowisko młodziutkich roślin  (28 marca)

A tutaj dwa zdjęcia zeszłoroczne (dla porównania), gdzie bluszczyk kurdybanek miał już łodygę. Kwiatki są niebieskie i może trochę inaczej wyglądają, niemniej sądzę, że to ten sam gatunek (wygląd liści, budowa kwiatów).

Bluszczyk kurdybanek, obłożnik (Glechoma hederacea L.) -  fot. 29 maja 2013

Bluszczyk kurdybanek, obłożnik (Glechoma hederacea L.) -  fot. 30 kwietnia 2013

I jeszcze raz tegoroczne maluchy o fioletowych kwiatach:

Bluszczyk kurdybanek, obłożnik (Glechoma hederacea L.) jest rośliną leczniczą i przyprawową, ale i ekspansywnym chwastem  fot. 28 marca

Bluszczyk kurdybanek (Glechoma hederacea L.) - fot. 11 kwietnia

--------------------------

Bluszczyk kurdybanek (Glechoma hederacea L.), zwany też zwyczajowo bluszczykiem ziemnym, kurdybankiem, obłożnikiem – europejski gatunek rośliny z rodziny jasnotowatych (Lamiaceae). Występuje w całej Europie, w umiarkowanych strefach Azji, na Syberii, zadomowiony także w Ameryce Północnej (jako gatunek zawleczony).
W Polsce - pospolity na całym obszarze w górach po regiel dolny. Nie podlega ochronie. Roślina mrozoodporna. Roślina lecznicza i przyprawowa; roślina ozdobna, sadzona jako okrywowa. Kurdybanek zawiera lekko trującą substancję, która w odpowiednich proporcjach działa leczniczo.

Pokrój - bylina o wysokości (10)20 - 40(60) cm, z długimi pełzającymi rozłogami, łatwo zakorzeniającymi się.

Łodyga - podnosząca się, naga lub skąpo owłosiona, rozgałęziona, 4-kanciasta i miękka, z długimi (do 1 m) ulistnionymi rozłogami. Łodyga rozgałęziona, pełzająca, zakorzeniająca się w węzłach o długości 20- cm i podnoszących się pędach kwiatonośnych

Liście - zimotrwałe, naprzeciwległe, ogonkowe długości 1-3 cm, sercowato okrągławe lub nerkowate, z karbowanym brzegiem, nagie lub skąpo owłosione, często czerwono-fioletowo nabiegłe, także na spodniej stronie blaszki.

Kwiaty - grzbieciste, dwuwargowe długości 1-2 cm. Górna warga sercowata, płaska, dwuklapowa, dolna purpurowo plamista, trzyklapowa z dużą łatką środkową (większą od wargi górnej). Kielich trwały, rurkowaty, niewyraźnie dwuwargowy, szorstko owłosiony, często czerwono-fioletowo nabiegły.
Kwiaty osadzone po 2-4 w kątach liści, krótkoszypułkowe wyrastające w kątach szczeciniastych przysadek, ułożone piętrowo po 2-5 w nibyokółkach tworzących luźny kwiatostan.
Kielich rurkowaty, niewyraźnie dwuwargowy, korona niebieskofioletowa do czerwonawej, sporadycznie biała, z włoskami w gardzieli. Górna warga , dolna .
Posiada dwa rodzaje kwiatów – obok kwiatów obupłciowych występują kwiaty żeńskie z prątniczkami.
Kwitnie - od kwietnia do lipca, często ponownie jesienią.(zapylany przez owady). Zakwita w drugim roku życia. Roślina chętnie odwiedzana przez pszczoły, kwiaty są miododajne.

Owoce - rozłupnia rozpadająca się na 4 rozłupki. Nasiona rozsiewane są przez mrówki (myrmekochoria).

Siedliska - lasy liściaste, zarośla, wilgotne łąki, przydroża, pola, miedze, mury, żywopłoty. W uprawach rolnych, szczególnie w ogrodach jest pospolitym chwastem.

Preferuje gleby żyzne zasobne w składniki mineralne (szczególnie azot), wilgotne.

• Roślina lecznicza wykorzystywana w medycynie ludowej. Dobrze wpływa na układ pokarmowy i oddechowy. Stosowana w bólach żołądka, przy schorzeniach pęcherza i kamienicy nerkowej. Roślina ma działanie przeciwzapalne i przeciwbakteryjne.
• Surowiec zielarski – ziele bluszczyku (Herba Hederae terrestris syn. Herba Glechomae).
• Skład chemiczny – ziele zawiera śladowe ilości olejku eterycznego, do 7% garbników, cholinę, substancję goryczkową – glechominę, saponiny, żywice, sole mineralne.
• Działanie – ziele stosowane przeciw zatruciu ołowiem, w medycynie ludowej w postaci naparu stosowany przy przewlekłych nieżytach dróg oddechowych, astmie, przeciw bólom żołądka, przy schorzeniach pęcherza i kamicy nerkowej. Zewnętrznie używany do przemywania ran i w chorobach skóry, ze względu na delikatne działanie ściągające, przeciwzapalne i przeciwbakteryjne.
• Roślina przyprawowa – stosowany jako przyprawa (ma charakterystyczny aromat i korzenny, gorzki smak). Bluszczyk znajduje zastosowanie w zupach, do duszonych mięs, omletach, sosów, jaj i serów. Wykorzystuje się zarówno świeże ziele jak i susz.
• Roślina miododajna – miód z bluszczyku jest jasnożółty.
• Roślina ozdobna. Uprawiany jest głównie jako roślina okrywowa, rozrasta się bowiem szybko, jego pędy łatwo ukorzeniają się i dobrze znosi zacienienie. Najczęściej uprawia się kultywar 'Variegata' o bardzo długich pędach i zielonych liściach z charakterystycznymi jasnymi brzegami, które stanowią największą ozdobę tej odmiany.

Do celów leczniczych i przyprawowych roślinę wycina się nad samą ziemią w okresie wiosennym. Suszenie -  w ciemnych przewiewnych miejscach w temperaturze pokojowej.
Przechowywanie -  w szczelnych naczyniach, w miejscach zaciemnionych.


 20 637

bluszczyk kurdybanek, Glechoma hederacea, bluszczyk ziemny, kurdybanek wygląd informacje, obłożnik roślina zdjęcia opis, kurdybanek zdjęcia opis botaniczny, kurdybanek właściwości lecznicze zdjęcia, bluszczyk kurdybanek chwile zachwycone, Glechoma hederacea chwile zachwycone,