 |
| Sosna "kandelabrowa" jest smukła, wysoka i ma bardzo długie igły |
Są piękne, ale nie wiem do jakiego gatunku należą. Nazwałam je sosnami kandelabrowymi ze względu na wygięty kształt i układ cienkich gałęzi zakończonych pękami długich igieł. Ten rodzaj sosny wypatrzyłam w zagajniku brzozowym, nieopodal mojej letniej posiadłości. Całkiem możliwe, że to w wyniku wyścigu ku słońcu sosny te właśnie tak się ukształtowały - są strzeliste, smukłe i symetryczne. Z drugiej strony długość igieł (niemal 20 cm) oraz charakterystyczny układ gałęzi, najczęściej tylko na końcu zwieńczonych "czupryną" podwójnych igieł sugeruje, że nie jest to zwykła sosna, jaką można spotkać w lesie sosnowym.
Poniżej przedstawiam wygląd różnych części tych pięknych drzew.
 |
| Ta sosna posiada bardzo długie (około 19-20 cm) podwójne igły. Wyrastają one na końcach długich i wygiętych gałązek. |
 |
| Gałązki z części wierzchołkowej powalonej wichurą sosny kandelabrowej |
 |
| Młody pęd sosny "kandelabrowej". Podwójne igły rozchodzą się promieniście wokół gałązki |
 |
| Pień sosny "kandelabrowej" |
 |
| Pień i kora sosny "kandelabrowej" |
 |
| Pień i kora sosny "kandelabrowej" |
 |
| Pień i kora sosny "kandelabrowej" |
 |
| Pień sosny "kandelabrowej" - tu widać tylko ślady po gałęziach |
 |
| Sosna "kandelabrowa" w brzozowym zagajniku. Często gałązki zaczynają się tuż nad ziemią |
 |
| Środkowa część pnia sosny "kandelabrowej" |
 |
| Gałązki sosny "kandelabrowej" są długie, cienkie i wdzięcznie wygięte. |
 |
| Widok na koronę sosny"kandelabrowej". Być może to rywalizacja z brzozami o dostęp do światła zmusiła sosny nie tylko do szybkiego wzrostu, ale i zachowania smukłego pokroju. |
 |
| Sosna "kandelabrowa" - pokrój |
 |
| Sosna "kandelabrowa" - pokrój, wygląd drzewa |
 |
| Sosna "kandelabrowa" - pokrój, wygląd drzewa |
 |
| Sosna "kandelabrowa" - pokrój, wygląd drzewa |
 |
| Sosna "kandelabrowa" - niezależnie od miejsca w brzozowym zagajniku, wszystkie rosnące w nim sosny mają właśnie taki smukły pokrój. |
 |
| Wczesną wiosną znalazłam trochę szyszek leżących na ziemi. Muszą należeć do sosen kandelabrowych, bo tylko takie rosną w zagajniku brzozowym |
-------------------------------------------------
Sosna (Pinus L. 1753) – rodzaj roślin z rodziny sosnowatych (Pinaceae Lindl.) obejmujący niemal 115 gatunków drzew i krzewów. Występują przeważnie w strefie klimatu umiarkowanego półkuli północnej, choć niektóre gatunki rosną również w strefach cieplejszych (tu jednak zwykle w górach).
W Ameryce Środkowej najdalej na południe sięgają do Gwatemali, Salwadoru i Nikaragui, zaś w Azji do Archipelagu Malajskiego. Jedyne naturalne stanowisko na półkuli południowej znajduje się na Sumatrze (P. merkusii).
Sosny to rośliny zimozielone o długich, wąskich igłach. Charakteryzują się dużym zakresem tolerancji na warunki środowiska i temperatury. Rozmnażają się płciowo, wytwarzając osobno męskie i żeńskie kwiatostany. Nasiona dojrzewają w twardych, drewniejących szyszkach. Do tego rodzaju należą gatunki uważane za jedne z najdłużej żyjących roślin na Ziemi i w większości nie są zagrożone wyginięciem. Część gatunków podlega ochronie prawnej, przy czym w Polsce ścisłą ochroną objęte są 3 gatunki. Niektóre gatunki i odmiany cieszą się popularnością jako rośliny ozdobne. Sosny są źródłem pożywienia dla wielu owadów, z których część zwalczana jest jako szkodniki. W warunkach osłabienia mogą być podatne na działanie patogenów wywołujących szereg chorób. Niektóre choroby są charakterystyczne dla sosen, inne mogą przenosić się na pozostałe sosnowate lub rośliny z innych rodzin.
Sosny stanowią istotne źródło drewna, żywicy, olejków eterycznych, a także jadalnych nasion.
Sosny to wiecznie zielone drzewa, rzadziej krzewy, posiadające przewody żywiczne w korze i drewnie. Tworzą mieszane lub jednogatunkowe lasy.
Kora większości sosen jest gruba i łuskowata, tylko u niektórych gatunków jest cienka i odpada płatami.
Korona młodych drzew jest zazwyczaj stożkowata, przeważnie z wiekiem staje się zaokrąglona lub parasolowata.
Gałęzie wyrastają w regularnych pozornych okółkach, będących w rzeczywistości ciasnymi spiralami. Wiele sosen wytwarza tylko jeden taki okółek na rok, inne tworzą dwa i więcej. Spiralnie wyrastające gałęzie, igły i łuski szyszek uporządkowane są w proporcjach zgodnych z ciągiem Fibonacciego.
Młode pędy są jasne i wyrastają pionowo w górę, z czasem ciemnieją i odchylają się na zewnątrz. Wygląd i kondycja pędów służą leśnikom do oceny płodności i żywotności drzewa.
Ulistnienie sosen
Dorosłe sosny mają liście dwupostaciowe.
W różnych okresach wzrostu rośliny wykształcają się cztery rodzaje liści:
- siewkom wyrasta w okółku 3–24 liścieni,
- na długopędach młodych siewek wyrastają spiralnie pojedyncze igły, długości 2–6 cm, zielone lub niebieskozielone, na dorosłym drzewie mogą pojawić się jako reakcja na ranę,
- na długopędach starszych osobników (po 6 miesiącach lub nawet 5 latach) przybierają postać niewielkich, pergaminowych, brązowych łusek, nie uczestniczących w fotosyntezie, także ułożonych spiralnie,
- z pachwin łusek wyrastają krótkopędy z pęczkiem kilku (zazwyczaj (1)2-5(6)) równowąskich igieł, zdolnych do fotosyntezy. Igły pozostają na gałęziach na zimę, a opadają po okresie 3-15 lat (inne źródła podają 1,5-40 lat), zależnie od gatunku.
Liczba liścieni u siewek sosen może być zmienna, także w obrębie gatunku. Siewki sosny zwyczajnej mają ich przeważnie 5, jednak liczba ta waha się od 3 do 9, z kolei siewkom sosny Jeffreya wyrasta 7-13 liścieni. W czasie kiełkowania nasienia sosny liścienie wydostają się nad ziemię, formując okółek na szczycie hipokotyla, zielenieją i jakiś czas pełnią funkcję organu asymilacyjnego.
Pęczki igieł osłonięte są u nasady pochewką z 12-15 zachodzących na siebie, łuskowatych liści. Pochewka pozostaje przez czas życia krótkopędu, lub opada po pierwszym sezonie.
Igły w przekroju są trójkątne lub półkoliste, tylko jeden gatunek P. monophylla ma igły o przekroju okrągłym. Wierzchołek igły jest zaostrzony, brzegi często piłkowane.
Rozmieszczenie na igłach aparatów szparkowych (widocznych w postaci białych, woskowych kropek) jest jedną z cech charakterystycznych, ułatwiających rozpoznanie gatunku. Aparaty szparkowe ułożone w rzędy, najczęściej 2 lub więcej (rzadko 0-1; maksymalnie 20).
---------------------------------------------
Tak to już jest - najpierw trzeba się czymś zachwycić, potem próbuje się to poznać. Kiedy następnym razem pojadę do Mojego Lasu, dokładniej przyjrzę się igłom, a może i znajdę zeszłoroczne szyszki. Może wtedy łatwiej będzie zidentyfikować tę sosnę, która na tle białych pni brzóz prezentuje się niemal bajkowo.
Jeśli jednak już wiesz, jaki to gatunek, proszę daj znać :-)
Aniko, właśnie usiadłem po pracach, mogę więc odpisać.
OdpowiedzUsuńNie wiem, jak się nazywa ta sosna, ale na pewno widziałem taką, chyba nawet nie raz. Bywa sadzona w przydomowych ogrodach jako drzewo ozdobne – tak mi się wydaje. Faktycznie, jest ozdobne, jest piękne. Czaruje tymi swoimi długimi igłami i zwiewnością. Któregoś dnia trafiłem na stronę z różnymi rodzajami sosen, ale oczywiście adresu nie zapisałem. Chyba czeka Cię, Aniko, trochę pracy.
Tak a propos. Będąc w UK, w jakimś parku widziałem cedr libański, zrobił na mnie wielkie wrażenie urodą, historią i wspomnieniami literackimi.
To przecież z drewna cedrowego Salomon zbudował pierwszą świątynię jerozolimską; to po te drzewa wyprawił się w góry Libanu Gilgamesz ze swoim kumplem Enkidu. Rąbnąłem jedną szyszkę (ukradkiem, bo nie wiedziałem, czy mogę wziąć z leżących na ziemi), ale gdzieś mi się zawieruszyła.
A nasze, nasze przecież modrzewie? Jakże ładne drzewa. Pamiętasz ich rudy kolor jesienią? A cudną, leciutką zieleń na wiosnę? A czerwone i buraczkowe szyszki?
A pamiętasz śliczny kolor – mięsisty, jak to czasami mówię – owoców cisu? Poplątane konary tego drzewa mogą tworzyć istny labirynt. Kiedyś miałem okazję taki oglądać, do tego drzewa dosłownie wchodziło się. Gdzieś mam jego zdjęcia..
Dlaczego piszę o tych drzewach? Bo okazuje się, wbrew pierwszym wrażeniom, że i wśród drzew iglastych nie brakuje uroku i ciepła.
Jednego i drugiego życzę Ci wiele, Aniko, w Twoich poszukiwaniach.
Pewien znawca drzew odpowiedział, że jest to najzwyklejsza sosna, lecz ja nie mogę w to uwierzyć. Sosen o takim pokroju w brzozowym zagajniku jest wiele. Być może to sąsiedztwo brzóz, a nie innych, bardziej rzucających cień drzew wpłynął na tę wiotkość i strzelistość owych sosen, które zachowały dolne gałęzie. poza tym zagajnikiem nie widziałam gdzie indziej takich sosen, niestety.
UsuńDziękuję za dobre chęci i życzenia, a o cisie wkrótce napiszę. Pozdrawiam
to faktycznie sosna pospolita - wygląd szyszek i igieł na to wskazuje. Za to pokrój drzewa faktycznie ciekawy - sosnie przyszło rosnąć pod okapem brzozowym, wygląda dość 'jodłowato'... ;
OdpowiedzUsuńZatem przedstawione tu sosny kandelabrowe okazują się być nieco wiotką wersją sosny pospolitej? W owym brzozowym zagajniku sosny stanowią jakieś 10 procent. Niezależnie od miejsca (w głębi czy na brzegu zagajnika) wszystkie mają właśnie taki pokrój. Niezwykłe sosny pospolite...
Usuń