Desperacka ucieczka rynnicy

Rynnicę topolową (dwa okazy) spotkałam na młodej osice na skraju Suchej Łąki pomiędzy osikowymi i brzozowymi zagajnikami. W pierwszej chwili sądziłam, że jest to biedronka, ale szybko dało się zauważyć, że nie ma kropek, jest nieco większa, bardziej kanciasta, a pokrywy osłaniające jej skrzydełka są bardziej matowe.

Rynnica topolowa (Melasoma populi L., syn. Chrysomela populi) – roślinożerny chrząszcz należący do rodziny stonkowatych. Jest szkodnikiem uszkadzającym liście topól (tu na topoli osice)

Trochę żałuję, że nie spróbowałam nakręcić filmu z rynnicą w roli głównej  :-) . Kiedy ją wypatrzyłam na rozwidleniu gałązek, nie sądziłam, że tyle będzie się działo. A było to tak:
       Najpierw rynnica wprowadziła mnie w błąd, wyglądając jak biedronka (czerwony kolor). Gdy przymierzyłam się z aparatem, od razu zauważyłam pomyłkę i tym bardziej chciałam sfotografować nieznanego mi owada. Ale rynnica, niby taka mała, jakoś mnie dostrzegła, bo ni stąd, ni zowąd zaczęła wiercić się wciąż zmieniając pozycję na gałązce osiki. Kiedy tak stałam nad nią pstrykając kolejne (często nieostre) zdjęcia, rynnica nagle znieruchomiała, dokładnie na rozwidleniu. Na wyświetlaczu aparatu (no bo teraz już chyba nie mówi się - w obiektywie?) dostrzegłam, że od dołu krzaczka na tę właśnie gałązkę wspiął się chrząszcz, być może ryjkowiec (znacznie mniejszy, brązowawy i nierzucający się w oczy, więc wpierw dostrzegłam tylko, że coś się porusza). Chrząszczyk, zobaczywszy większą od siebie rynnicę, zatrzymał się skonsternowany (może oba zmierzyły się wzrokiem?), wszedł na młody pęd nieco poniżej rozwidlenia okupowanego przez rynnicę. Ta też go dostrzegła i tym bardziej znieruchomiała, jakby broniąc dostępu. Ryjkowiec ocenił sytuację nieco z boku (pęd miał ok. 2 cm długości) , przemyślał sprawę i po chwili wrócił na główną gałązkę. Ruszył jak gdyby nigdy nic, na chwilę zniknął pod gałązką i w ten sposób przedostał się wyżej ku szczytowi. Gdy przeszedł i tym samym, zniknął rynnicy z oczu, ta ożywiła się i zaczęła przemierzać gałązkę w dół. W miarę jak się posuwała widać było jej niezdecydowanie: zwalniała lub przyśpieszała kroku, w końcu stanęła i... szybko zawróciła. Teraz szybko  podreptała aż na szczyt gałązki zakończony młodymi listkami. Wtedy - niemal natychmiast zawróciła i w pośpiechu, wielkimi krokami (z wrzaskiem??), starała się przedostać na sąsiednie listki wyrastające z innego pędu.

Rynnica topolowa (Chrysomela populi) jest nieco większa od biedronki

Rynnica topolowa (Chrysomela populi) - ciało metalicznie granatowe o długości 10-12 mm.

Rynnica topolowa (Chrysomela populi) wybudziła się z drzemki i zaczęła żwawo chodzić po gałązce i listkach młodej osiki

Jak widać na poniższym zdjęciu, rynnica swym wtargnięciem na szczytowe listki, prawdopodobnie zakłóciła spokój (i terytorium?) ryjkowca schowanego pomiędzy nimi. Ryjkowiec wyskoczył z ukrycia z wyraźnym zamiarem przegonienia znacznie większego od siebie intruza.Rynnica naprawdę sprawiała wrażenie mocno wystraszonej i zdesperowanej. Zupełnie chaotycznie szukała drogi ucieczki, lecz przedostawszy się na sąsiednie liście, nie miała dokąd uciec. A bardzo tego chciała! Omal nie spadła! Na szczęście wystarczyło jej chwytnych odnóży, by utrzymać się na krawędzi liścia i zgrabnie wdrapać z powrotem.

Rynnica topolowa (Chrysomela populi) w pośpiechu ucieka przed maleńkim chrząszczem, któremu nieopatrznie zakłóciła spokój.

Rynnica topolowa (Chrysomela populi) szukając schronienia przed rozjuszonym ryjkowcem, omal nie spadła

Panika rynnicy nie była potrzebna, ponieważ ryjkowiec, być może nakrzyczawszy na niezdarę, szybko powrócił do swojej kryjówki. Zdenerwowana rynnica, pewnie dla uspokojenia skołatanych nerwów, ponownie powtórzyła spacer w dół gałązki. Potem znów zawróciła, lecz już nie ośmieliła wspiąć się na szczyt. I tak się rozstałyśmy.

Rynnica topolowa (Chrysomela populi) - postacie dorosłe można spotkać od maja do końca lipca (także w sierpniu) - fot. 4 maja

A to ta druga rynnica topolowa drzemiąca(?) na innej gałązce młodej osiki

--------------------------

Rynnica topolowa (Melasoma populi L., syn. Chrysomela populi) – roślinożerny chrząszcz z rodziny stonkowatych.
Ciało metalicznie granatowe o długości 10-12 mm.
Odwłok owalny, sprawia wrażenie nieco nieproporcjonalnego.
Pokrywy czerwone z niewielką, czarną plamą na ich styku, w części końcowej odwłoka. Za wypukłością dolnego brzegu pokryw występuje pojedynczy, regularny szereg punktów.
Owad w Polsce pospolity, występuje na wierzbie, osice a zwłaszcza na młodych topolach, na których wiosną składa jaja w niewielkich, nieregularnych skupiskach do 20-30 sztuk.
Larwy kształtem przypominają larwy biedronki, lecz są jasnoszare w czarne plamki.

Osobniki dorosłe zimują w ściółce pod liśćmi.
Postacie dorosłe można spotkać od maja do końca lipca (także w sierpniu).
Zaniepokojone rynnice (np. wzięte na rękę) wydzielają czerwoną, silnie pachnącą karbolem (i prawdopodobnie nieprzyjemną smakowo) ciecz, którą po minięciu niebezpieczeństwa mogą wessać z powrotem. Substancję odstraszającą uzyskują z zawartych w pokarmie salicylanów.


Rynnice - szkodniki    

Objawy zaatakowania roślin przez rynnice: W liściach powygryzane różnego kształtu dziury, szkieletowanie liści, czasem również gołożer. Silnie uszkodzone rośliny mogą brązowieć i zasychać.
Atakowane rośliny: wierzba, topola, osika, olsza.



Rodzaj rynnica liczy 7 gatunków. Najczęściej spotykane są:

• rynnica topolowa (Chrysomela populi) – posiada ciało metalicznie granatowe i czerwone pokrywy;
• rynnica olszowa (Plagiosterna aenea) – posiada ciało wraz z pokrywami metalicznie zielone z połyskiem niebieskim;
• rynnica osikowa (Chrysomela tremula) – podobna do rynnicy topolowej, lecz znacznie mniejsza;
• rynnica wierzbowa (Chrysomela collaris) – posiada przedplecze przy brzegu żółtawe, reszta ciała z pokrywami metalicznie zielona;
• rynnica dwudziestokropkowa (Chrysomela vigintipunctata) – posiada ciało słomkowożółte lub jasnoochrowe z czarnymi plamami.

Liście mogą być uszkadzane przez larwy i dorosłe chrząszcze w okresie od maja do końca sierpnia.

Zwalczanie niechemiczne -  brak.
Zwalczanie chemiczne - porażone rośliny opryskuje się preparatem Fastac 100 EC lub Talstar 100 EC. W przypadku wierzb, opryski te zniszczą także przędziorka wierzbowca.

Rynnica topolowa – roślinożerny chrząszcz z rodziny stonkowatych jest szkodnikiem uszkadzającym liście topoli

link 1, link 2, link 3, link 4,

rynnica topolowa, Chrysomela populi, Melasoma populi, rynnica topolowa chwile zachwycone, Chrysomela populi chwile zachwycone, Melasoma populi chwile zachwycone, rynnica topolowa, zdjęcia opis,