6 maja 2013

Sosny kandelabrowe

Sosna "kandelabrowa" jest smukła, wysoka i ma bardzo długie igły

Są piękne, ale nie wiem do jakiego gatunku należą. Nazwałam je sosnami kandelabrowymi ze względu na wygięty kształt i układ cienkich gałęzi zakończonych pękami długich igieł. Ten rodzaj sosny wypatrzyłam w zagajniku brzozowym, nieopodal mojej letniej posiadłości. Całkiem możliwe, że to w wyniku wyścigu ku słońcu sosny te właśnie tak się ukształtowały - są strzeliste, smukłe i symetryczne. Z drugiej strony długość igieł (niemal 20 cm) oraz charakterystyczny układ gałęzi, najczęściej tylko na końcu zwieńczonych "czupryną" podwójnych igieł sugeruje, że nie jest to zwykła sosna, jaką można spotkać w lesie sosnowym.
Poniżej przedstawiam wygląd różnych części tych pięknych drzew.

Ta sosna posiada bardzo długie (około 19-20 cm) podwójne igły. Wyrastają one na końcach długich i wygiętych gałązek.
Gałązki z części wierzchołkowej powalonej wichurą sosny kandelabrowej
Młody pęd sosny "kandelabrowej". Podwójne igły rozchodzą się promieniście wokół gałązki
Pień sosny "kandelabrowej"
Pień i kora sosny "kandelabrowej"
Pień i kora sosny "kandelabrowej"
Pień i kora sosny "kandelabrowej"
Pień sosny "kandelabrowej" - tu widać tylko ślady po gałęziach
Sosna "kandelabrowa" w brzozowym zagajniku. Często gałązki zaczynają się tuż nad ziemią
Środkowa część pnia sosny "kandelabrowej"
Gałązki sosny "kandelabrowej" są długie, cienkie i wdzięcznie wygięte.
Widok na koronę sosny"kandelabrowej". Być może to rywalizacja z brzozami o dostęp do światła  zmusiła sosny nie tylko  do szybkiego wzrostu, ale i zachowania smukłego pokroju.
Sosna "kandelabrowa" - pokrój
Sosna "kandelabrowa" - pokrój, wygląd drzewa
Sosna "kandelabrowa" - pokrój, wygląd drzewa
Sosna "kandelabrowa" - pokrój, wygląd drzewa
Sosna "kandelabrowa" - niezależnie od miejsca w brzozowym zagajniku, wszystkie rosnące w nim sosny mają właśnie taki  smukły pokrój.
Wczesną wiosną znalazłam trochę szyszek leżących na ziemi. Muszą należeć do sosen kandelabrowych, bo tylko takie rosną w zagajniku brzozowym



-------------------------------------------------



Sosna (Pinus L. 1753) – rodzaj roślin z rodziny sosnowatych (Pinaceae Lindl.) obejmujący niemal 115 gatunków drzew i krzewów. Występują przeważnie w strefie klimatu umiarkowanego półkuli północnej, choć niektóre gatunki rosną również w strefach cieplejszych (tu jednak zwykle w górach).
W Ameryce Środkowej najdalej na południe sięgają do Gwatemali, Salwadoru i Nikaragui, zaś w Azji do Archipelagu Malajskiego. Jedyne naturalne stanowisko na półkuli południowej znajduje się na Sumatrze (P. merkusii).
Sosny to rośliny zimozielone o długich, wąskich igłach. Charakteryzują się dużym zakresem tolerancji na warunki środowiska i temperatury. Rozmnażają się płciowo, wytwarzając osobno męskie i żeńskie kwiatostany. Nasiona dojrzewają w twardych, drewniejących szyszkach. Do tego rodzaju należą gatunki uważane za jedne z najdłużej żyjących roślin na Ziemi i w większości nie są zagrożone wyginięciem. Część gatunków podlega ochronie prawnej, przy czym w Polsce ścisłą ochroną objęte są 3 gatunki. Niektóre gatunki i odmiany cieszą się popularnością jako rośliny ozdobne. Sosny są źródłem pożywienia dla wielu owadów, z których część zwalczana jest jako szkodniki. W warunkach osłabienia mogą być podatne na działanie patogenów wywołujących szereg chorób. Niektóre choroby są charakterystyczne dla sosen, inne mogą przenosić się na pozostałe sosnowate lub rośliny z innych rodzin.
Sosny stanowią istotne źródło drewna, żywicy, olejków eterycznych, a także jadalnych nasion.

Sosny to wiecznie zielone drzewa, rzadziej krzewy, posiadające przewody żywiczne w korze i drewnie. Tworzą mieszane lub jednogatunkowe lasy.

Kora większości sosen jest gruba i łuskowata, tylko u niektórych gatunków jest cienka i odpada płatami.
Korona młodych drzew jest zazwyczaj stożkowata, przeważnie z wiekiem staje się zaokrąglona lub parasolowata.
Gałęzie wyrastają w regularnych pozornych okółkach, będących w rzeczywistości ciasnymi spiralami. Wiele sosen wytwarza tylko jeden taki okółek na rok, inne tworzą dwa i więcej. Spiralnie wyrastające gałęzie, igły i łuski szyszek uporządkowane są w proporcjach zgodnych z ciągiem Fibonacciego.
Młode pędy są jasne i wyrastają pionowo w górę, z czasem ciemnieją i odchylają się na zewnątrz. Wygląd i kondycja pędów służą leśnikom do oceny płodności i żywotności drzewa.

Ulistnienie sosen
Dorosłe sosny mają liście dwupostaciowe.
W różnych okresach wzrostu rośliny wykształcają się cztery rodzaje liści:
  • siewkom wyrasta w okółku 3–24 liścieni,
  • na długopędach młodych siewek wyrastają spiralnie pojedyncze igły, długości 2–6 cm, zielone lub niebieskozielone, na dorosłym drzewie mogą pojawić się jako reakcja na ranę,
  • na długopędach starszych osobników (po 6 miesiącach lub nawet 5 latach) przybierają postać niewielkich, pergaminowych, brązowych łusek, nie uczestniczących w fotosyntezie, także ułożonych spiralnie,
  • z pachwin łusek wyrastają krótkopędy z pęczkiem kilku (zazwyczaj (1)2-5(6)) równowąskich igieł, zdolnych do fotosyntezy. Igły pozostają na gałęziach na zimę, a opadają po okresie 3-15 lat (inne źródła podają 1,5-40 lat), zależnie od gatunku.

Liczba liścieni u siewek sosen może być zmienna, także w obrębie gatunku. Siewki sosny zwyczajnej mają ich przeważnie 5, jednak liczba ta waha się od 3 do 9, z kolei siewkom sosny Jeffreya wyrasta 7-13 liścieni. W czasie kiełkowania nasienia sosny liścienie wydostają się nad ziemię, formując okółek na szczycie hipokotyla, zielenieją i jakiś czas pełnią funkcję organu asymilacyjnego.
Pęczki igieł osłonięte są u nasady pochewką z 12-15 zachodzących na siebie, łuskowatych liści. Pochewka pozostaje przez czas życia krótkopędu, lub opada po pierwszym sezonie.

Igły w przekroju są trójkątne lub półkoliste, tylko jeden gatunek P. monophylla ma igły o przekroju okrągłym. Wierzchołek igły jest zaostrzony, brzegi często piłkowane.
Rozmieszczenie na igłach aparatów szparkowych (widocznych w postaci białych, woskowych kropek) jest jedną z cech charakterystycznych, ułatwiających rozpoznanie gatunku. Aparaty szparkowe ułożone w rzędy, najczęściej 2 lub więcej (rzadko 0-1; maksymalnie 20).



---------------------------------------------

Tak to już jest - najpierw trzeba się czymś zachwycić, potem próbuje się to poznać. Kiedy następnym razem pojadę do Mojego Lasu, dokładniej przyjrzę się igłom, a może i znajdę zeszłoroczne szyszki. Może wtedy łatwiej będzie zidentyfikować tę sosnę, która na tle białych pni brzóz prezentuje się niemal bajkowo.
Jeśli jednak już wiesz, jaki to gatunek, proszę daj znać :-)


sosna zdjęcia opis, sosna kandelabrowa zdjęcia, sosna kandelabrowa chwile zachwycone, pień sosny kora zdjęcia, igły kora sosny zdjęcia, smukła wysoka sosna zdjęcia, smukła sosna obrazy informacje, wysoka sosna pokrój choinki, sosna pokrój zdjęcia opis,

4 komentarze:

  1. Aniko, właśnie usiadłem po pracach, mogę więc odpisać.
    Nie wiem, jak się nazywa ta sosna, ale na pewno widziałem taką, chyba nawet nie raz. Bywa sadzona w przydomowych ogrodach jako drzewo ozdobne – tak mi się wydaje. Faktycznie, jest ozdobne, jest piękne. Czaruje tymi swoimi długimi igłami i zwiewnością. Któregoś dnia trafiłem na stronę z różnymi rodzajami sosen, ale oczywiście adresu nie zapisałem. Chyba czeka Cię, Aniko, trochę pracy.
    Tak a propos. Będąc w UK, w jakimś parku widziałem cedr libański, zrobił na mnie wielkie wrażenie urodą, historią i wspomnieniami literackimi.
    To przecież z drewna cedrowego Salomon zbudował pierwszą świątynię jerozolimską; to po te drzewa wyprawił się w góry Libanu Gilgamesz ze swoim kumplem Enkidu. Rąbnąłem jedną szyszkę (ukradkiem, bo nie wiedziałem, czy mogę wziąć z leżących na ziemi), ale gdzieś mi się zawieruszyła.
    A nasze, nasze przecież modrzewie? Jakże ładne drzewa. Pamiętasz ich rudy kolor jesienią? A cudną, leciutką zieleń na wiosnę? A czerwone i buraczkowe szyszki?
    A pamiętasz śliczny kolor – mięsisty, jak to czasami mówię – owoców cisu? Poplątane konary tego drzewa mogą tworzyć istny labirynt. Kiedyś miałem okazję taki oglądać, do tego drzewa dosłownie wchodziło się. Gdzieś mam jego zdjęcia..
    Dlaczego piszę o tych drzewach? Bo okazuje się, wbrew pierwszym wrażeniom, że i wśród drzew iglastych nie brakuje uroku i ciepła.
    Jednego i drugiego życzę Ci wiele, Aniko, w Twoich poszukiwaniach.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Pewien znawca drzew odpowiedział, że jest to najzwyklejsza sosna, lecz ja nie mogę w to uwierzyć. Sosen o takim pokroju w brzozowym zagajniku jest wiele. Być może to sąsiedztwo brzóz, a nie innych, bardziej rzucających cień drzew wpłynął na tę wiotkość i strzelistość owych sosen, które zachowały dolne gałęzie. poza tym zagajnikiem nie widziałam gdzie indziej takich sosen, niestety.
      Dziękuję za dobre chęci i życzenia, a o cisie wkrótce napiszę. Pozdrawiam

      Usuń
  2. to faktycznie sosna pospolita - wygląd szyszek i igieł na to wskazuje. Za to pokrój drzewa faktycznie ciekawy - sosnie przyszło rosnąć pod okapem brzozowym, wygląda dość 'jodłowato'... ;

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Zatem przedstawione tu sosny kandelabrowe okazują się być nieco wiotką wersją sosny pospolitej? W owym brzozowym zagajniku sosny stanowią jakieś 10 procent. Niezależnie od miejsca (w głębi czy na brzegu zagajnika) wszystkie mają właśnie taki pokrój. Niezwykłe sosny pospolite...

      Usuń