Jaskry z Łąki Niespodzianek

Wiosną na nieco wilgotnej Łące Niespodzianek kwitną żółte jaskry. Przypuszczam, że należą do gatunku jaskra ostrego, a nie kosmatego, choć równie dobrze mogą być mieszańcami obu gatunków.
Po dwóch latach prowadzenia niniejszego bloga i, co za tym idzie, interesowania się roślinami, mogę powiedzieć, że znam, a przynajmniej liznęłam pierwsze litery botanicznego alfabetu - od A do maksymalnie D. Ale potem jest litera E, która u mnie brzmi raczej jak "Eeee... no nie wiem". Tę właśnie kwestię muszę wypowiedzieć właśnie w sprawie owego jaskra oraz jego liści - eee, no nie sfotografowałam ich. A szkoda, bo akurat wygląd liści byłby ważną, a być może rozstrzygającą wskazówką, pomocną w pewnym określeniu gatunku. Mogę zatem polegać jedynie na swej pamięci i kołaczący się obraz kęp liści, które wczesną wiosną wzięłam za liście jakiegoś bodziszka (np. łąkowego). Bodziszek jednak tam nie występuje, a właśnie liście jaskra ostrego, moim zdaniem, dość mocno je przypominają. No cóż, mogę obiecać poprawę. Zatem, o ile Łąka Niespodzianek przetrwa do kolejnej wiosny (parcela nadal nie została sprzedana, hurra!!), sfotuję liście oraz wszystkie ewentualnie pominięte detale.
Tymczasem prezentuję kilka zdjęć kwiatów jaskra oraz osobliwych owoców... kuklika pospolitego, które wzięłam za owoce jaskra. Wyjaśnienie tej pomyłki zamieściłam pod zdjęciami.

Jaskier ostry (Ranunculus acris L.) z rodziny jaskrowatych jest w Polsce gatunkiem pospolitym. Kwitnie głównie w maju, sporadycznie do lipca  - fot. 22 maja

Wiem, że trudno w to uwierzyć, ale Łąka Niespodzianek, mimo, że jest niewielka, ma swój osobliwy mikroklimat. Statystyka mówi sama za siebie - na każde moje trzy wizyty, dwa razy przypadają krótkotrwałe deszcze, często w pełnym słońcu, które zwyczajnie... przeczekuję  :-) . Wygląda to tak, jakby jakaś chmura zatrzymywała się nad łączką, szybko się wypłakiwała i znikała nie psując pogody. Zdjęcia zroszonych deszczem kwiatów są właśnie tego dowodem  :-) .

Jaskier ostry jest rośliną trującą dla bydła, ale jak widać, nie dla ślimaków. Poza tym był stosowany jako roślina lecznicza jako środek wykrztuśny i przeciwbólowy.

Jaskier ostry (Ranunculus acris L.) posiada żółtawozielony kielich złożony z 5 działek. Kwiaty żółte o średnicy do 2,5 cm.

A oto owoce kuklika pospolitego, które niesłusznie wzięłam za owoce jaskra.

Kuklik pospolity (Geum urbanum L.) z rodziny różowatych - owoce  (fot. 2 lipca)

Kuklik pospolity (Geum urbanum L.) - owoc

Kuklik pospolity (Geum urbanum L.) - owocem są niełupki krótko haczykowato owłosione.

A to jaskier z Zaczarowanego Lasu z robaczkami uwijającymi się przy pyłku. Rósł w dość zacienionym i wilgotnym miejscu.

Jaskier z Zaczarowanego Lasu   - fot. 12 maja

Dodano później (20 maja 2015)

Po publikacji niniejszych zdjęć okazało się, że te efektowne (a jakże!) owoce nie należą jednak do jaskra, lecz do kuklika pospolitego, którego kwiaty przeoczyłam w ubiegłym roku.
Znalazłam w końcu dowód - zdjęcie we własnych zbiorach przedstawiające prawdziwe owoce jaskra (niestety, nie są to jaskry z Łąki Niespodzianek! Być może należą do innego gatunku). Treść wpisu trzeba było, oczywiście, przeredagować.
Bardzo dziękuję komentatorowi o nicku "chwasty" za zwrócenie mi słusznej uwagi i prawidłową identyfikację owoców kuklika.

Owoce jaskra   fot. 10 czerwca 2013

Dodano 3 czerwca 2015
Sfotografowałam właśnie liście jaskrów rosnących w tym samym miejscu, co wcześniej prezentowane kwiaty, czyli na Łące Niespodzianek. Niestety, nie jestem pewna czy właściwie zidentyfikowałam gatunek. Być może to wcale nie jest jaskier ostry, lecz np. jaskier kosmaty...  Znawców proszę o pomoc.
A co do kuklika pospolitego, to właśnie opublikowałam wpis o nim - link. Mam nadzieję, że jakoś się zrehabilitowałam.
 

Liście jaskra - odziomkowe  (fot. 2 czerwca) 

Liście jaskra - łodygowe na pierwszym planie i odziomkowe na drugim (fot. 2 czerwca)

Owoce jaskrów z Łąki Niespodzianek (fot. 2 czerwca 2015)

-------------------------------

Jaskier ostry (Ranunculus acris L., syn. Ranunculus acer) – gatunek rośliny z rodziny jaskrowatych (Ranunculaceae). Gatunek wybitnie kosmopolityczny, zasiedlający Europę, Afrykę północną i Azję, spotykany również w Ameryce (na Grenlandii i Alasce).
W Polsce gatunek bardzo pospolity na całym obszarze, w górach po piętro kosodrzewiny. 
Bylina, hemikryptofit.

Pokrój - roślina wieloletnia o wysokości 30-90 cm. Wczesną wiosną tworzy rozetę liści odziomkowych, a następnie rozgałęzioną łodygę kwiatonośną, gołą lub owłosioną. Jaskier ostry nie wytwarza rozłogów jak inne gatunki należące do rodzaju.

Łodyga - wzniesiona, rozgałęziona i owłosiona przylegającymi, miękkimi włoskami.

Liście  -  odziomkowe na długich ogonkach, pocięte na długie, ząbkowane łatki, dłoniasto podzielone. Liście łodygowe o mniejszej ilości łatek i mniejsze.

Kwiaty - żółte, promieniste o średnicy do 2,5 cm. Żółtawozielony kielich złożony z 5 działek, korona z 5 błyszczących płatków, liczne pręciki i słupki ułożone w linii spiralnej. Kwiaty przedsłupne. Pręciki dojrzewają stopniowo, poczynając od zewnętrznych. Gdy zaczną dojrzewać pręciki wewnętrzne, ich nitki wydłużają się i wyginają do środka, tak, że ich pyłek wysypuje się na znamiona słupków. Dzięki takim mechanizmom roślina zabezpiecza się z początku przed samozapyleniem, preferując zapylenie krzyżowe, gdyby jednak do niego nie doszło, wówczas zapewnia sobie możliwość samozapylenia.
Kwitnie w maju, sporadycznie do lipca.

Część podziemna -   kłącze, z którego wyrastają grube korzenie.

Owoc - niepękające mieszki z krótkim dzióbkiem, zawierające pojedyncze nasiona. Owoc zbiorowy, złożony z nagich orzeszków o prostym zakończeniu.

Siedliska - łąki, pastwiska, lasy, polany, zarośla, przydroża, rzadko notowany jako chwast na polach uprawnych. Występuje często na stanowiskach lekko wilgotnych i zasobnych w azot. Na wielu łąkach, zwłaszcza podmokłych występuje tak masowo, że w okresie kwitnienia nadaje łące żółty kolor.

Roślina trująca: Jak wszystkie jaskry zawiera ranunkulinę i jest trujący. Ryzyko zatrucia zwierząt gospodarskich jest największe wiosną, gdy pojawiają się wyłącznie liście, egzemplarze kwitnące są omijane przez zwierzęta. W sianie (po ususzeniu) traci własności trujące.

Zastosowanie jaskra ostrego:

• Roślina lecznicza: w ludowej medycynie stosowany jako środek wykrztuśny i przeciwbólowy; wywar z liści był używany przeciw wypryskom skórnym.
• Roślina ozdobna - odmiana R. acris 'Multiplex' opisana po raz pierwszy w zielniku z 1480 r. W przeciwieństwie do gatunku dorasta tylko do ok. 60 cm. Tworzy kuliste pełne kwiaty, pozbawione pręcików i słupka, które przekształciły się w płatki korony, dlatego nie zawiązuje nasion. Również kultywar `Flore Plena` ma pełne, złotożółte kwiaty .

Rozmnażanie tylko wegetatywne przez podział starszych kęp. Kwiaty cięte trwałe dzięki kolejno rozwijającym się pąkom na rozgałęzieniach bocznych.

Zmienność  - tworzy mieszańce z jaskrem kosmatym i jaskrem rozłogowym. Ze względu na duży areał występowania gatunek bardzo zmienny. W literaturze botanicznej odnotowano ok. 15 podgatunków i odmian botanicznych.
W Polsce występują:

• Ranunculus acris subsp. acris. Gatunek charakterystyczny dla Cl. Molinio-Arrhenatheretea
• Ranunculus acris subsp. friesianus (Jordan) Rouy et Fouc.
• Ranunculus acris subsp. strigulosus Schur = R. steveni Andrz. Gatunek charakterystyczny dla O. Arrhenatheretalia

źródło 1, źródło 2, źródło 3, źródło 4, źródło 5,

99.55

jaskier ostry, Ranunculus acris, jaskier ostry zdjęcia opis, Ranunculus acris opis zdjecia, jaskier ostry informacje grafika, Ranunculus acris grafika informacje, jaskier ostry chwile zachwycone, Ranunculus acris chwile zachwycone, żółte kwiaty kaczeńce zdjęcia, żółte kwiaty 5 płatków, jaskier owoc wygląd zdjęcia, zielone kolczaste owoce zdjęcia