8 lipca 2023

Pierwiosnek łyszczak (Primula auricula)

W ogrodzie botanicznym rośnie kilka gatunków pierwiosnka. Postaram się je wszystkie zaprezentować. Pierwiosnek łyszczak ma żółte kwiaty, ale nawet ja nie pomyliłabym go z pierwiosnkiem lekarskim. 

Pierwiosnek łyszczak, pierwiosnka łyszczak (Primula auricula L.) – gatunek rośliny wieloletniej należący do rodziny pierwiosnkowatych  [19 kwietnia]
Pierwiosnek łyszczak (Primula auricula)  23 kwietnia

Pierwiosnek łyszczak (Primula auricula)  
 
Pierwiosnek łyszczak (Primula auricula)  

Pierwiosnek łyszczak (Primula auricula)  

Pierwiosnek łyszczak (Primula auricula)  

Pierwiosnek łyszczak (Primula auricula)  

Pierwiosnek łyszczak (Primula auricula)  23 kwietnia

Pierwiosnek łyszczak (Primula auricula)  9 maja

Pierwiosnek łyszczak (Primula auricula)  25 czerwca




Zdjęcia powstały w 2019 i 2022 roku.




---------------------------------------





Pierwiosnek łyszczak, pierwiosnka łyszczak (Primula auricula L.) – gatunek rośliny wieloletniej należący do rodziny pierwiosnkowatych. 

Rośnie dziko w Alpach, północnych Apeninach, zachodnich Karpatach, Bałkanach. 
W Polsce tylko w Tatrach. W Pieninach wyginął. 
Na Słowacji spotykana powszechnie na wapieniach we wszystkich wyższych grupach górskich (m.in. Zachodnie i Bielskie Tatry, Mała i Wielka Fatra, Niżne Tatry, Góry Choczańskie, Muránska planina). Zarówno w Polsce jak i na Słowacji występuje wyłącznie podgatunek subsp. hungarica, który jest subendemitem zachodnich Karpat.


Pokrój - młode rośliny omączone.

Liście - wszystkie zebrane w przyziemną rozetę. Nieco mięsiste, gładkie, brzegiem chrząstkowate, omszone lub gładkie, wyrastające na krótkich i szerokich ogonkach. W pączku mają brzegi zwinięte do góry.

Kwiaty - zwykle wonne (pachnące morelami), o zrosłym, dzwonkowatym kielichu wyciętym na szczycie w 5-6 ząbków. Korona kwiatu o średnicy 15-30 mm jest żółta, złożona z 5 zrosłych, wyciętych na szczycie płatków. Tworzy rurkę długości ok. 1 cm, na szczycie rozchylającą się. Wewnątrz korony 1 słupek i 5 pręcików z krótkimi nitkami. Głąbik kwiatowy wysokości do 25 cm z baldaszkiem na szczycie. Przysadki do 4 mm długości, jajowate.
W kwiatkach występuje heterostylia utrudniająca samozapylenie. Roślina jest owadopylna i wiatrosiewna. 
Kwitnie - od kwietnia do czerwca. 

Owoc - torebka z licznymi nasionami o ciemnobrunatnej barwie.


Siedlisko - skały wapienne, murawy. Roślina wapieniolubna. W Tatrach występuje od podnóża aż po piętro halne.

Roślina objęta w Polsce od 2004 ścisłą ochroną gatunkową. Nie jest zagrożona, wszystkie jej stanowiska w Polsce znajdują się na obszarze Tatrzańskiego Parku Narodowego.

Uprawiany jako ozdobna bylina wiosenna ogródków i rabat. Gatunek wysokogórski, ale dobrze aklimatyzujący się w ogródkach. Szczególnie często uprawiany jest w ogródkach skalnych. Najlepiej rośnie na gliniasto-próchnicznym podłożu z dodatkiem gruzu wapiennego, na słonecznym i wilgotnym stanowisku. Jest całkowicie mrozoodporny. Rozmnaża się przez oddzielanie bocznych różyczek liściowych, lub wysiew nasion.












Brak komentarzy:

Prześlij komentarz