28 grudnia 2013

Ziele Achillesa - krwawnik pospolity

Krwawniki rosnące dziko na łąkach i nieużytkach niespecjalnie przyciągają wzrok. Dopóki nie przyjrzałam się im naprawdę z bliska ich kwiaty wydawały mi się mało atrakcyjne i takie jakieś... brudnawe. Zbierając rośliny do letniego bukietu najczęściej ignorowałam krwawniki ze względu na ten odcień bieli oraz, a może przede wszystkim dlatego, że dość trudno je zerwać. Oglądając zdjęcia  w powiększeniu zdziwiła mnie dość złożona budowa maleńkich kwiatków tworzących baldachy i wreszcie zrozumiałam co powoduje wrażenie, że w gruncie rzeczy, śnieżnobiałe płatki tracą swą czystą barwę.
Po pierwsze pomiędzy drobnymi kwiatkami są puste przestrzenie, a po drugie - na środku każdego kwiatu znajduje się kilka wystających kwiatów rurkowych z żółtymi pylnikami. Te wypukłe "konstrukcje" składające się z wielu elementów załamują światło i wręcz rzucają cień na zewnętrzne białe płatki.

Krwawnik pospolity (Achillea millefolium L.) – gatunek rośliny należący do rodziny astrowatych.
Krwawnik pospolity (Achillea millefolium L.)   
Krwawnik pospolity (Achillea millefolium L.)   
Krwawnik pospolity (Achillea millefolium L.)   pokrój rośliny
Krwawnik pospolity (Achillea millefolium L.) - od pąków do owocu.
Owocem jest spłaszczona niełupka, srebrzystoszara, podłużnie bruzdkowana, wąsko oskrzydlona.

Pod koniec czerwca wypatrzyłam na Przypłociu krwawniki o bladoróżowych kwiatkach - te były znacznie ładniejsze.

Krwawnik pospolity (Achillea millefolium L.) o bladoróżowych kwiatach
Krwawnik pospolity (Achillea millefolium L.)
Liście krwawnika pospolitego (Achillea millefolium L.) w zarysie są wąskolancetowate, podwójnie, potrójnie lub poczwórnie pierzaste lub pierzastosieczne.

Dodane później:

Krwawnik pospolity (Achillea millefolium L.)
Krwawnik pospolity (Achillea millefolium L.)
Krwawnik pospolity (Achillea millefolium L.)




-------------------------




Krwawnik pospolity (Achillea millefolium L.) – gatunek rośliny z rodziny astrowatych.
Pospolity w Eurazji (na wschód sięga po Mongolię i północno-zachodnie Indie) oraz w Ameryce Północnej (na południu po Gwatemalę).
W Polsce pospolity na całym obszarze

Nazwy ludowe i zwyczajowe  -  tysiąclist (podlaskie), złocień krwawnik (lubelskie), żeniszek krwawnik (świętokrzyskie), krwawnica, krzewnik, pokrętnik, śmietanka, trzawik, renisz, krewnik, zeniszeń, drętwik, krafwnyk, krowewnik, złotnia, rannik, sierpnik, stolist.

Achillea wywodzi się od imienia greckiego bohatera Achillesa, który podobno leczył skutecznie rany sokiem z krwawnika. Nazwa gatunkowa nawiązuje do formy liścia i pochodzi od słowa łacińskiego millefolium - tysiąclistny.

Jest to bylina lub krzewinka, hemikryptofit o aromatycznym zapachu, wytwarzająca rozetę liściową, z której wyrasta jeden lub kilka żeberkowanych, nierozgałęzionych, szarawych pędów prosto wzniesionych.

Pokrój - krwawnik pospolity osiąga wysokość od 10 do 80 cm. Czasem tworzy niewielkie kępy. Cała roślina jest miękko, wełnisto owłosiona.

Łodyga - prosta, słabo rozgałęziona, o silnym zapachu.

Liście - ciemnozielone, w zarysie wąskolancetowate, podwójnie, potrójnie lub poczwórnie pierzaste lub pierzastosieczne, wiosną przy ziemi tworzą gęste rozetki, na łodygach rozmieszczone są rzadko. Liście odziomkowe są ogonkowe i szerokie na 2–4 cm, liście łodygowe są siedzące i o połowę węższe.

Kwiaty - płaskie kwiatostany, utworzone z koszyczków zebranych w baldachogrono, o 5 żeńskich kwiatach brzeżnych niby języczkowych i środkowych rurkowatych, obupłciowych. Pojedyncze koszyczki o średnicy ok. 5 mm. Kolor naturalny kwiatów to biały lub różowy z żółtawym środkiem. Kwiaty przedprątne, zapylane przez muchówki.
Kwitnie - od maja do października (czasem, gdy utrzymują się temperatury dodatnie – także dłużej).

Owoc - spłaszczona niełupka, srebrzystoszara, podłużnie bruzdkowana, wąsko oskrzydlona. Nasiona są matowe, srebrzystoszare lub żółtawe i zawierają 21% tłuszczu.

Kłącze - pełzające o żółtawym kolorze, podziemne białe, zaróżowione przy węzłach. Wydaje liczne, przyziemne rozety liści, z których wyrastają łodygi kwiatostanowe. Wytwarzając kłącza, krwawnik szybko się rozrasta i może zagłuszyć inne rośliny.

Cechy charakterystyczne:
- charakterystyczny, nieprzyjemny zapach, podrażniający błonę śluzową
- smak łagodnie cierpki
- posiada czerwone kłącza i rozłogi

Występuje na pastwiskach, łąkach i nieużytkach, przydrożach, brzegach lasów, sadach ogrodach oraz na polach od niżu po tereny górskie. Na polach uprawnych obecny jako chwast.

Łatwo dostosowuje się do różnych warunków, ale preferuje gleby średnio próchniczne, żyzne i średnio wilgotne. Umiarkowanie światłolubny. Jest rośliną o szerokiej amplitudzie ekologicznej.

Gatunki podobne: krwawnik pannoński Achillea pannonica Scheele, krwawnik pagórkowaty Achillea collina L.

Roślina trująca - u ludzi może powodować oszołomienie, bóle głowy i wysypkę uczuleniową; stwierdzono także przemijające zatrucia zwierząt.

Cenna roślina lecznicza

Pozyskiwanie surowca
Surowcem zielarskim jest ziele oraz kwiaty. Zbiera się je tylko z miejsc nasłonecznionych (zawierają więcej olejku) i zawsze z roślin świeżo rozkwitłych. Kwiatostany lub ścięte pędy układa się w koszach i przenosi jak najszybciej do suszenia. Suszy się je w warunkach naturalnych, w miejscach zacienionych i przewiewnych. W suszarni ogrzewanej temperatura nie może przekraczać 35oC. Po dokładnym wysuszeniu ziele ociera się na sitach, odrzucając części zdrewniałe. Zapach surowców jest silny i aromatyczny, a smak – gorzki. 1 kg suszu uzyskuje się z 5 kg kwiatu lub 3,5 kg świeżego ziela.

Skład chemiczny
Ziele: olejek eteryczny, goryczowa substancja achilleina (zwiększa krzepliwość krwi), flawonoidy, cholina, garbniki, furanokumaryna, sole mineralne (kobalt, molibden, miedź, żelazo, siarka i dużo manganu), witaminy A, C i K, żywice, śluzy i fitoncydy.
Kwiatostany: olejek eteryczny, choliny oraz flawonoidy.

Działanie lecznicze krwawnika pospolitego
  • Ziele ma działanie przeciwkrwotoczne, żołądkowe, rozkurczowe, przeciwzapalne. Stosuje się je przy drobnych krwawieniach płucnych, skurczu mięśni gładkich, przewodów żółciowych, moczowodów, pęcherza oraz jelit.
  • Kwiaty działają przeciwzapalnie, bakteriostatycznie, przeciwskurczowo. Wyciąg alkoholowy z kwiatów ma zastosowanie w leczeniu zaburzeń trawiennych, braku łaknienia, wzdęć, zgagi, nudności, odbijania, słabych krwawień z przewodu pokarmowego, dolegliwości wątroby oraz bolesnych miesiączkowań.
  • Maseczki i przymoczki z naparu z kwiatów mają działanie lecznicze. W przypadku tłustej cery - oczyszczają, ściągają i wysuszają.
  • Liście: sok z młodych liści z mlekiem i miodem stosowany jest przy schorzeniach wątroby, żołądka i jelit.

Inne zastosowania:
  • Żucie świeżych liści zmniejsza ból zęba.
  • Można spożywać posiekane liście z chlebem z masłem lub jako herbatę. Młode liście zebrane wczesną wiosną są dobrym dodatkiem do tzw. sałatek wiosennych, ogólnie wzmacniających i pobudzających lepszą przemianę materii.
  • Drobno posiekane służą jako pasza dla drobiu.


Źródła: Wikipedia oraz "Rośliny dziko występujące i ich zastosowanie. Przewodnik po wybranych gatunkach" (str. 82-83)



Zobacz też wpis Krwawnik wyprostowany




14 058

krwawnik pospolity zdjęcia opis, Achillea millefolium grafika informacje, złocień krwawnik wygląd opis, żeniszek krwawnik obrazy informacje, krwawnik pospolity działanie lecznicze, krwawnik pospolity chwile zachwycone, Achillea millefolium chwile zachwycone, krwawnik pospolity, Achillea millefolium,


Brak komentarzy:

Prześlij komentarz