Bieluń dziędzierzawa (Datura stramonium)

Mam do pokazania jeszcze wiele gatunków roślin, które sfotografowałam w ogrodzie botanicznym, choć ostatnio coraz mniej zajmuję się dokumentacją botaniczną. No chyba, że jakaś roślina zaciekawi mnie swym oryginalnym wyglądem. Dziś przedstawiam bieluń dziędzierzawą, którą po raz pierwszy zauważyłam w sierpniu zaledwie dwa lata temu (zrobiłam wówczas raptem trzy kadry). W ubiegłym roku w ogóle jej nie posadzono, ale w tym sezonie mogłam obserwować ją od czerwca (była wtedy bardzo niska, lecz już kwitła). 

Czy znacie, słyszeliście słowo pindyrynda? A wiecie co znaczy? To jedna z wielu nazw ludowych, bądź potocznych tego ponoć pospolicie występującego u nas gatunku. Hm, a ja po raz pierwszy w życiu zobaczyłam go w botaniku...

Bieluń dziędzierzawa (Datura stramonium L.) – gatunek rośliny z rodziny psiankowatych  [8 lipca]

Bieluń dziędzierzawa (Datura stramonium)  19 czerwca

Bieluń dziędzierzawa (Datura stramonium)  8 lipca

Bieluń dziędzierzawa (Datura stramonium)  

Bieluń dziędzierzawa (Datura stramonium)  

Bieluń dziędzierzawa (Datura stramonium)  

Bieluń dziędzierzawa (Datura stramonium)  

Bieluń dziędzierzawa (Datura stramonium)  2 sierpnia

Bieluń dziędzierzawa (Datura stramonium)  7 sierpnia 2021

Bieluń dziędzierzawa (Datura stramonium)  

Bieluń dziędzierzawa (Datura stramonium)  

Bieluń dziędzierzawa (Datura stramonium)  13 sierpnia

Bieluń dziędzierzawa (Datura stramonium)  

--------------------------------------------

Bieluń dziędzierzawa (Datura stramonium L.) – gatunek rośliny jednorocznej z rodziny psiankowatych. 

Wg różnych źródeł pochodzi z Meksyku, tropikalnych rejonów Ameryki, Indii, Azji Mniejszej lub Europy Południowej. Obecnie występuje na całym świecie poza Azją kontynentalną, Europą Wschodnią i północną Skandynawią. 

W Polsce epekofit występujący pospolicie. Roślina ruderalna. 

Bieluń dziędzierzawa ma w Polsce bardzo wiele nazw potocznych i ludowych: pinderynda (kieleckie), dędera (Wielkopolska), denderewa (Mazowsze), ogórczak (środkowe Mazowsze), tondera, pindyrynda (Śląsk), cygańskie ziele (białostockie), świńska wesz (sandomierskie), bieluń podwórzowy, dendera, dendrak, durna rzepa. 

Ze względu na jego narkotyczne i trujące własności dawniej nazywano go także czarcim zielem, diabelskim zielem, trąbą anioła.

Pokrój - roślina zielna, dorasta przeważnie do 1 m wysokości. Wydziela silny, nieprzyjemny, zwykle określany jako przypominający mysi zapach.

Łodyga - naga, lekko omszona, widlasto rozgałęziona.

Liście - o kształcie jajowatym, zaostrzone, zatokowo ząbkowane. Nerwy liściowe i ogonki z wierzchu miękko owłosione.

Kwiaty - bardzo duże, kształtu lejkowatego, wyrastające w widłach gałązek lub na szczycie, wzniesione do góry, kielich o długiej rurce zakończonej ostrymi, trójkątnymi ząbkami, korona kwiatu biała, rzadko niebiesko nabiegła u odmiany var. tatula (L.) Torr. o długości 5-10 cm, kwitnie zwykle od lipca do sierpnia, a w sprzyjających warunkach nawet do października (jeżeli jesienią nie wystąpią przymrozki).

Kwitnie - od czerwca do października. 

Owoc - jajowato okrągława torebka wielkości orzecha włoskiego, pokryta trójkątnymi kolcami, przypominająca owoc kasztanowca o długości 2-5 cm. Pęka na cztery części, zawiera wiele (w dobrze rozwiniętych torebkach nawet ponad 800) czarnych (odmiany amerykańskie - brązowych, większych), nerkowatych nasion. Owocuje od sierpnia do przymrozków.

Korzeń - system korzeniowy dobrze rozwinięty, złożony z grubego korzenia głównego i licznych bocznych.

Posiada właściwości lecznicze, jest też rośliną trującą!     Więcej informacji na ten temat w Wikipedii.

*********

Epekofit – gatunek roślin obcego pochodzenia, który przybył z innych rejonów geograficznych w ostatnich czasach i występuje w siedliskach ruderalnych i segetalnych. Za graniczną datę przyjmuje się XV w. (odkrycie Ameryki, które zapoczątkowało migrację gatunków na ogromną, niespotykaną wcześniej skalę). Epekofity albo zostały przez człowieka celowo introdukowane, albo zostały przypadkowo zawleczone, albo też rozprzestrzeniły się samorzutnie za pomocą wiatru (anemochoria) czy zwierząt (zoochoria). Bardzo dużą rolę w rozprzestrzenianiu się roślin na inne obszary geograficzne odgrywa człowiek. Z ogromnej ilości gatunków roślin obcych uprawianych jako rośliny uprawne niektóre przypadkowo rozprzestrzeniły się w siedliskach naturalnych lub synantropijnych, inne przypadkowo zostały zawleczone wraz z transportem towarów. Większość z nich pochodzi z podobnej strefy klimatycznej.

Epekofity zaliczane są do grupy metafitów i kenofitów. Pojęcia te używane są podczas analizy geograficzno-historycznej flory