Pokrzyk wilcza jagoda (Atropa belladonna)

Tę dość wysoką roślinę o charakterystycznym pokroju, dobrze widocznym z chwilą, gdy pędy zdrewnieją i staną się jasnobrązowe, zauważyłam dopiero w ubiegłym roku, oczywiście, w Botaniku. Dokładniej mówiąc, zaintrygowała  mnie gdy oglądałam kolejne zdjęcia kokoryczki wielokwiatowej (przedstawiłam ją TUTAJ) i na drugim planie dostrzegłam duże kształtne liście nieznanej mi rośliny (zob. zdjęcie nr 2).

Nazwa rośliny i jej właściwości trujące obiły mi się o uszy, dotąd nie wiedziałam jednak jak wygląda, ani że znajduje się pod ochroną, a to ze względu na nadmierne pozyskiwanie surowca zielarskiego ze stanowisk naturalnych. Bo to, że rośliny trujące niemal zawsze są cennymi roślinami leczniczymi, już od dawna mnie nie dziwi.

Pokrzyk wilcza jagoda (Atropa belladonna L.) − gatunek rośliny z rodziny psiankowatych [12 czerwca]

 

Pokrzyk wilcza jagoda (Atropa belladonna) 18 maja

Pokrzyk wilcza jagoda (Atropa belladonna) 29 maja

Pokrzyk wilcza jagoda (Atropa belladonna) 3 czerwca

Pokrzyk wilcza jagoda (Atropa belladonna) 

Pokrzyk wilcza jagoda (Atropa belladonna) 

Pokrzyk wilcza jagoda (Atropa belladonna) 3 czerwca

Pokrzyk wilcza jagoda (Atropa belladonna) 

Pokrzyk wilcza jagoda (Atropa belladonna) 6 czerwca

Pokrzyk wilcza jagoda (Atropa belladonna) 12 czerwca

Pokrzyk wilcza jagoda (Atropa belladonna) 

Pokrzyk wilcza jagoda (Atropa belladonna) 19 czerwca

Pokrzyk wilcza jagoda (Atropa belladonna) 

Pokrzyk wilcza jagoda (Atropa belladonna) 14 lipca

Pokrzyk wilcza jagoda (Atropa belladonna) 

Pokrzyk wilcza jagoda (Atropa belladonna) 2 sierpnia

Pokrzyk wilcza jagoda (Atropa belladonna) 

Pokrzyk wilcza jagoda (Atropa belladonna) 2 sierpnia

Pokrzyk wilcza jagoda (Atropa belladonna) 21 sierpnia

Pokrzyk wilcza jagoda (Atropa belladonna) 

----------------------------------------------------

Pokrzyk wilcza jagoda (Atropa belladonna L.) − gatunek wieloletniej rośliny z rodziny psiankowatych (Solanaceae). Ma wiele nazw zwyczajowych: wilcza wiśnia, wilcza jagoda, psinki, leśna tabaka, belladonna. 

Występuje w Europie, Afryce Północnej, Azji Zachodniej. Introdukowana w części Ameryki Północnej.

W Polsce także roślina uprawna i dziczejąca. Występuje głównie w południowej części kraju, roślina rzadka.

Pokrzyk wilcza jagoda objęta jest w Polsce ochroną od 1957 roku. W latach 1957-1995 znajdowała się pod ochroną częściową, następnie do 2014 roku pod ochroną ścisłą, a od 2014 roku ponownie podlega ochronie częściowej.

 

Wszystkie części rośliny są trujące, przy czym największe stężenie trujących alkaloidów znajduje się w korzeniach i owocach.

Pokrój - przypomina niewysoki krzew o wys. od 50 do 150 cm.

Łodyga - wzniesiona, w dolnej części najczęściej z trzema rozgałęzieniami, wyżej gruczołowato omszona, kanciasta, zielona, częściowo fioletowo lub brunatnie nabiegła. 

Liście - jajowate do eliptycznych, zaostrzone, całobrzegie, u nasady zwężone w krótki ogonek. Duże, do 25 cm długości i 12 szerokości, na szczytach rozgałęzień mniejsze. Na łodygach u dołu skrętoległe, wyżej zbliżone do siebie parami (prawie naprzeciwległe), z których jeden jest zawsze większy a drugi mniejszy.

Kwiaty - pojedyncze (rzadko parami), osadzone w kątach rozgałęzień i kątach ogonków liściowych na krótkich, zwisających szypułkach. Kielich zielony, trwały, otaczający owoc, głęboko rozcięty, do 2 cm długości, korona beczułkowato-dzwonkowata, płatki krótkie, u góry brudno fioletowe, u podstawy brązowożółte, żyłkowane. Korona opada. Pręcików pięć, nitki u dołu omszone, wygięte, słupek jeden z fioletową szyjką. Kwiaty zapylane są przez owady, czasem dochodzi do samozapylenia.

Kwitnie -  w czerwcu i lipcu (w Polsce). 

Owoce - fioletowoczarna, błyszcząca, wielonasienna jagoda wielkości wiśni. Owoc ma słodki smak (ale jest bardzo trujący!!!). Nasiona drobne, nerkowate, brunatne.

Korzeń - w pierwszym roku palowy, rozgałęziony. W latach następnych tworzy gałęziste kłącze o średnicy do 7 cm i dużej liczbie korzeni bocznych, z kilkunastoma stożkami wzrostu.

Preferuje miejsca wilgotne, zacienione, z żyzną glebą. Wilczą jagodę można spotkać najczęściej na obrzeżach lasów i na leśnych porębach. 

Roślina azotolubna.

Więcej informacji - źródło.