10 czerwca 2023

Jasnota plamista (Lamium maculatum)

W ubiegłym roku w kilku zakątkach Botanika napotykałam obficie kwitnące jasnoty plamiste. Są to niewielkie rośliny o drobnych fioletoworóżowych kwiatach. Niektóre były szczególnie efektowne, a to za przyczyną dwubarwnych liści, które i bez tego są przecież całkiem urodziwe. 
Przy okazji przyjrzę się tabliczkom, czy aby na którejś nie odnotowano nazwy odmiany tej jasnoty.

Jasnota plamista (Lamium maculatum L.) – gatunek rośliny wieloletniej należący do rodziny jasnotowatych  [9 maja]
 
 Jasnota plamista (Lamium maculatum) 

 Jasnota plamista (Lamium maculatum) 

 Jasnota plamista (Lamium maculatum) 

 Jasnota plamista (Lamium maculatum) 

 Jasnota plamista (Lamium maculatum) 

 Jasnota plamista (Lamium maculatum) 

 Jasnota plamista (Lamium maculatum) 

 Jasnota plamista (Lamium maculatum) 

 Jasnota plamista (Lamium maculatum) 

 Jasnota plamista (Lamium maculatum) 

 Jasnota plamista (Lamium maculatum) 

 Jasnota plamista (Lamium maculatum) 

  Jasnota plamista (Lamium maculatum)  26 kwietnia

 Jasnota plamista (Lamium maculatum)  7 maja

  Jasnota plamista (Lamium maculatum) 18 maja

 Jasnota plamista (Lamium maculatum) 

  Jasnota plamista (Lamium maculatum)  24 maja

 Jasnota plamista (Lamium maculatum) 

 Jasnota plamista (Lamium maculatum) 

 Jasnota plamista (Lamium maculatum) 

 Jasnota plamista (Lamium maculatum) 

 Jasnota plamista (Lamium maculatum) 

  Jasnota plamista (Lamium maculatum)  30 maja


 Jasnota plamista (Lamium maculatum)  4 września






------------------------------------------------------------






Jasnota plamista (Lamium maculatum L.) – gatunek rośliny wieloletniej należący do rodziny jasnotowatych (dawniej nazywanej rodziną wargowych). 

Występuje na większości obszaru Europy i w Azji (Liban, Syria, Turcja, Kaukaz). 
W Polsce jest dość pospolity na całym terenie, zarówno na niżu, jak i w niższych partiach gór.


Łodyga - rozgałęziająca się, wzniesiona lub podnosząca się łodyga osiąga wysokość do 60 cm. Na przekroju poprzecznym jest czworokanciasta. Jest naga, lub rzadko owłosiona, w dolnej części czerwonawa.

Liście - ulistnienie naprzeciwległe. Jajowate lub jajowato-trójkątne liście są delikatnie owłosione i mają brzegi grubo karbowano piłkowane. Czasami występują na ich górnej powierzchni jasne plamy.

Kwiaty - purpurowe, czasami zdarzają się biało ubarwione. Wyrastają pionowo w okółkach w kątach liści. Mają wyraźnie grzbiecistą, dwuwargową budowę. Warga górna ma dwie wyraźne podłużne krawędzie i jest krótko owłosiona, warga dolna posiada ciemniejsze fioletowe plamy na środkowej klapie. Część rurki korony jest oddzielona pierścieniem włosków. Płatki korony mają dwa ząbki, pylniki są owłosione. Duże kwiaty (2-3 cm) mają długą szyjkę słupka z dwoma znamieniami, kielich trwały, zrosło działkowy. Pylniki brunatnoczerwone, pyłek pomarańczowy.
Kwitnie - od kwietnia do października.

Owoc - rozłupnia zawierająca cztery jajowate, trójgraniaste rozłupki ciemnoszarego koloru, ucięte na szczycie. Siedzą na dnie trwałego, nieodpadającego kielicha.

Część podziemna - rozgałęzione kłącze i podziemne rozłogi, za pomocą których rozmnaża się wegetatywnie.

Siedlisko - rośnie na przydrożach, rumowiskach, w zaroślach, w rowach, na pastwiskach. W górach rośnie aż po piętro kosówki. 

Roślina azotolubna, preferuje gleby zasadowe, próchniczne i dobrze przewietrzane. 
Ponieważ rozmnaża się przez rozłogi, często tworzy skupiska. 
Jest rośliną miododajną.

Jest uprawiana jako roślina ozdobna, w uprawie spotyka się również odmiany o liściach plamistych. Znajduje zastosowanie jako roślina okrywowa, zarówno na stanowiskach nasłonecznionych, jak i w półcieniu i w miejscach cienistych pod drzewami. W zacienionych miejscach kwitnie słabo. 
Wymaga gleby średnio próchnicznej.









1 komentarz:

  1. Na Twoich zdjęciach zwykłe roślinki potrafią wyglądać bardzo ładnie. Ciekawe, komu się chciało pędzelkiem malować wszystkie liście?... :-)

    OdpowiedzUsuń