Jak widać na zdjęciach, kwiatostany ciemiężycy czarnej nie są ani bardzo okazałe, ani zjawiskowe, choć, jeśli drobnym kwiatkom przyjrzeć się z bliska, z pewnością zyskują. Zakwita dopiero latem, wiosną zaś rozwija duże, żywo zielone i bardzo efektowne liście. Z czasem tracą one trochę na urodzie, gdy pojawiają się na nich dziury wygryzione przez... hm... no właśnie, przez kogo?? Ślimaki, owady?
Cała roślina jest trująca, jej kwiaty z daleka omijają pszczoły i inne owady zapylające (jednak muchy wręcz się na nich pasą). Liście i pędy mają gorzki smak, dlatego zwierzęta ich nie zjadają, a jednak... ciemiężyca czarna jest bliska wyginięciu, gdyż liczba jej naturalnych stanowisk spada drastycznie.
Oczywiście, ja fotografowałam ją w Botaniku, zatem w przyszłości przyjrzę się jeszcze tej dość osobliwej roślinie i może wypatrzę tych, którzy szukają dziury w całym! ;-) .
 |
| Ciemiężyca czarna, ciemierzyca czarna (Veratrum nigrum) – gatunek byliny należący do rodziny melantkowatych [19 lipca] |
 |
| Ciemiężyca czarna, ciemierzyca czarna (Veratrum nigrum) - 23 kwietnia |
 |
| Ciemiężyca czarna, ciemierzyca czarna (Veratrum nigrum) |
 |
| Ciemiężyca czarna, ciemierzyca czarna (Veratrum nigrum) - 20 czerwca |
 |
| Ciemiężyca czarna, ciemierzyca czarna (Veratrum nigrum) |
 |
| Ciemiężyca czarna, ciemierzyca czarna (Veratrum nigrum) - 8 lipca |
 |
| Ciemiężyca czarna, ciemierzyca czarna (Veratrum nigrum) - 19 lipca |
 |
| Ciemiężyca czarna, ciemierzyca czarna (Veratrum nigrum) |
 |
| Ciemiężyca czarna, ciemierzyca czarna (Veratrum nigrum) |
 |
| Ciemiężyca czarna, ciemierzyca czarna (Veratrum nigrum) - 20 września |
--------------------------------------------------
Występuje w Eurazji od Francji na zachodzie po Koreę na wschodzie.
W Polsce występuje na Roztoczu na dwóch współczesnych stanowiskach: Teresin i rezerwat przyrody Łabunie.
Status gatunku we florze Polski: gatunek rodzimy.
Roślina objęta ścisłą ochroną gatunkową. Gwałtownie spada liczba jej stanowisk. Gatunek umieszczony w Polskiej Czerwonej Księdze Roślin oraz na polskiej czerwonej liście w kategorii CR (krytycznie zagrożony).
Prawdopodobnie przyczyną zaniku większości znanych wcześniej stanowisk jest zmiana warunków świetlnych w drzewostanach (zbytnie ocienienie) a także przekształcenie siedlisk naturalnych w pola uprawne.
Łodyga - mocna, stosunkowo gruba, wzniesiona i górą owłosiona. Wysokość 0,6-1,3(1,8) m.
Kłącze - grube i krótkie.
Liście - dolne szerokoeliptyczne i krótko zaostrzone, zwężające się u nasady i całobrzegie, górne równowąsko lancetowate. Wszystkie liście nagie, głęboko unerwione.
Kwiaty - kwiatostan w kształcie wiechy, owłosiony. Boczne gałązki o długości 3-5 cm. Czerwonobrunatne kwiaty składają się z podłużnie eliptycznych, tępo zakończonych działek okwiatu o długości ok. 5 mm. Słupki zawierają po 8-16 zalążków.
Kwitnie od czerwca do sierpnia.
Owoc - naga, jajowata trójkanciasta torebka.
Siedlisko - suche i widne lasy. Ciemiężycę czarną można spotkać na polanach, brzegach dróg śródleśnych, okrajkach, rośnie też w świetlistych lasach. Porasta najchętniej suche lub średnio wilgotne, próchniczne gleby (rędziny kredowe), o odczynie zasadowym lub obojętnym.
Roślina trująca
Cała roślina zawiera liczne toksyczne alkaloidy. Nektar i pyłek jest trujący dla pszczół. Zwierzęta unikają tej rośliny z powodu jej gorzkiego smaku, zdarzają się jednak zatrucia sianem i wczesną wiosną na pastwiskach.
Roślina lecznicza
Surowiec zielarski: ziele wszystkich krajowych gatunków ciemiężycy zawiera podobne składniki.
Działanie: weratryna zawarta w ciemiężycy pobudza trawienie, układ nerwowy, stosowana jest w stanach wyczerpania i przewlekłej chorobie reumatycznej.
W weterynarii używa się jej przy leczeniu nosacizny psów, bezwładzie żwacza i wzdęciach.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz