Chwile zaChwycone: Rozchodnik ostry

7 grudnia 2013

Rozchodnik ostry - złocista kometa

Złocistożółtą kępę rozchodnika pierwszy raz napotkałam 10 czerwca. Wtedy dopiero zakwitał, ale już wyraźnie odcinał się od tła brudnozielonego mchu, uschłych traw i gałązek. Jego widok w tym miejscu zaskoczył mnie i zadziwił. W pobliżu znajdują się tory kolejowe i, o ile pamiętam, mech zarósł stare płyty betonowe. A pośród nich wyrosła ta owalna kępa roślin, których wcześniej, a ni tu, ani gdzie indziej, nigdy nie widziałam. Po dziesięciu dniach ponownie odwiedziłam rozchodnika ostrego - rozkwitł drobnymi pięcioramiennymi gwiazdkami ozdobionymi dziesięcioma pręcikami.
A dlaczego skojarzył mi się z kometą?

Rozchodnik ostry (Sedum acre L.) – gatunek rośliny należący do rodziny gruboszowatych.

Rozchodnik ostry (Sedum acre L.) z r. gruboszowatych - wygląd kępy 10 czerwca

Przez pewien czas nie zaglądałam do niego, ale gdy w sierpniu i później zachodziłam zobaczyć jak wygląda... wówczas nie znalazłam go już wcale! Być może, nie potrafiłam trafić w miejsce, gdzie rósł (i przekwitł tracąc swoją barwę), ale przynajmniej 2-3 razy przeszukiwałam miejsce gdzie powinnam była natknąć się na jego pozostałości. Jednakże cała kępa ukryła się jakoś (a ponoć roślina ta jest zimozielona). Uznałam zatem, że niczym złocista kometa, rozchodnik ostry zniknął w przestworzach suchych traw i mchów ;-) . Liczę na to, że następnego roku znów rozbłyśnie - w swoim czasie.
Jak wygląda kępa rozchodnika ostrego wiosną pokazałam tutaj

Rozchodnik ostry (Sedum acre.) 20 czerwca

Rozchodnik ostry (Sedum acre) Kometa gaśnie... (27 czerwca)

Dodane w czerwcu 2020 r.

Rozchodnik ostry (Sedum acre.) 10 czerwca

Rozchodnik ostry (Sedum acre.) 11 czerwca

Rozchodnik ostry (Sedum acre.) 16 czerwca

-----------------------------

Rozchodnik ostry (Sedum acre L.) – gatunek rośliny należący do rodziny gruboszowatych (Crassulaceae).

Występuje w stanie dzikim w północnej Afryce, zachodniej Azji, na Kaukazie, Syberii oraz w Europie. W Polsce jest rozpowszechniony na całym niżu, rzadszy na pogórzu Sudetów i Karpat.
Jest także uprawiany jako roślina ozdobna.

Sukulent - dobrze znosi brak wody (magazynuje ją w swych małych, a pękatych liściach). Musi rosnąć w pełnym słońcu.
Jest jednym z najniższych rozchodników uprawianych jako roślina ozdobna.

Bylina, chamefit.
Rozchodnik ostry nie podlega ochronie.

Pokrój - roślina darniowa, tworząca niską, gęstą darń do 10 cm wysokości.
Łodyga - płożąca się lub wzniesiona, o długości 5–15 cm.
Liście - grube, jajowate, górą spłaszczone, krótkie i szerokojajowate, zwężające się od nasady ku wierzchołkowi, bez wyrostka. Mają długość do 4 mm, ustawione są dość gęsto na nie kwitnących pędach.

Kwiaty - złotożółte, prawie poziomo odstające płatki korony, o długości 6–9 mm, zebrane w kilkukwiatowe podbaldachy na szczytach pędów.
Kwitnie - od czerwca do sierpnia. Bardzo dobra roślina miododajna. W okresie kwitnienia jest bardzo licznie odwiedzany przez pszczoły.

Owoc - torebka o długości (wraz z szyjką) do 5 mm, szyjka 2-3 razy krótsza od torebki. Nasiona gładkie.

Stanowisko - rośnie na murach, nasypach kolejowych, skałach, wydmach piaszczystych, na glebach suchych, kamienistych, chętnie z zawartością wapnia.

Podbaldach (łac. corymbothyrsus) – rodzaj kwiatostanu, będącego odmianą wiechy, w której kwiaty dorastają mniej więcej do tej samej wysokości. Swoim wyglądem natomiast przypomina baldachogrono lub baldach złożony.
Podbaldach należy do grupy kwiatostanów wierzchotkowych. Na końcu osi pędu głównego znajduje się kwiat, który kończy wzrost pędu.Gdy pęd główny przestaje rosnąć, zaczynają się rozwijać pędy boczne. Kwiatostany takie nazywa się zamkniętymi.
Podbaldach występuje np. u kaliny, centurii pospolitej. U niektórych gatunków w rodzinie astrowatych na szczycie osi zamiast pojedynczych kwiatów występują kwiatostany – koszyczki. Powstaje więc kwiatostan złożony – podbaldach z koszyczkami, jak np. u krwawnika.

Gatunki podobne - rozchodnik sześciorzędowy (w Polsce występuje dużo rzadziej). Ma nieco inne liście i wyrostek u nasady liści ustawionych zwykle w 5-6 rzędów. Nasiona brodawkowate.

Roślina trująca. Może powodować zaczerwienienie skóry. Spożycie większych ilości może spowodować wymioty i osłabienie, następnie skurcze, otępienie i paraliż.

Roślina ozdobna : pospolicie uprawiany. Nadaje się do ogrodów skalnych oraz do ogrodów naturalistycznych. W miejscach słonecznych i suchych rozchodnik ten może być użyty zamiast trawy do zazielenienia mniejszych powierzchni jako roślina okrywowa. Najlepiej rozmnażać go poprzez sadzonki, można też poprzez nasiona. Rozsadzać można go przez cały rok. W ogródku zwykle sam się nasiewa. Nie ma specjalnych wymagań co do gleby, wymaga natomiast stanowiska słonecznego. Jako sukulent dobrze znosi suszę.
Jest całkowicie mrozoodporny.

Roślina lecznicza :
Surowiec zielarski : ziele.
Zawiera alkaloidy: sedaminę, sodyminę, nikotynę, flawonoidy: rutynę, kwasy organiczne, substancje śluzowe, garbniki i sole mineralne
Działanie : obniża ciśnienie tętnicze krwi. W medycynie ludowej był stosowany przy leczeniu nadciśnienia tętniczego i miażdżycy.
Zewnętrznie był używany do leczenia egzemy oraz innych schorzeń skóry.
Działanie rozchodnika jest silne i może drażnić przewód pokarmowy.
Leczenie rozchodnikiem należy skonsultować z lekarzem.

Zbiór i suszenie - ziele zbiera się na początku kwitnienia i suszy w miejscach przycienionych, przewiewnych, rozkładając cienką warstwą.

Ciekawostki

nazwa rośliny pochodzi od ostrego smaku liści.
rozchodnik jest jednym z ziół, z których wije się wianek niesiony do poświęcenia w kościele podczas obchodów oktawy świąt Bożego Ciała.