13 sierpnia 2015

Życie na betonie - rozchodnik ostry


Wystarczy przyjrzeć się ucywilizowanym miejscom, na których człowiek postawił nogę, wziął ziemię we władanie i pokrył ją betonem, by przekonać się, że beton czy cegła nie zwyciężą przyrody. Życie powraca z czasem, początkowo niezauważenie - pojawia się mech, albo porosty.
Mech wpełzający na betonowe powierzchnie widuję często w najróżniejszych miejscach. Tworzy coś w rodzaju poduszeczek. Niby nie przywiera do powierzchni, a jednak jakoś się trzyma. Wśród kęp mchu zatrzymują się drobinki piasku i ziemi, tworząc podłoże dla kolejnych roślin, zdolnych przetrwać w warunkach pionierskich. Rosnąc razem tworzą "wspólnoty" wzajemnie się wspierając i łącząc, zwłaszcza siecią korzeni.
Oto rozchodnik ostry, który gromadnie rozgościł się na betonowej platformie pod wielkim słupem reklamowym. Nie mogłam przejść koło niego obojętnie, gdy tak kwitł ze wszystkich sił.
To niedorzeczne, ale przemknął mi przez myśl widok Księżyca po horyzont porośniętego rozchodnikiem...

Rozchodnik ostry (Sedum acre L.), nazwa ludowa: pryszczyniec - gatunek rośliny należący do rodziny gruboszowatych (Crassulaceae). W Polsce jest rozpowszechniony na całym niżu, rzadszy na pogórzu.
Rozchodnik ostry (Sedum acre L.) jest rośliną darniową, tworząca niską, gęstą darń do 10 cm wysokości.
Rozchodnik ostry (Sedum acre L.) jest rośliną miododajną. Kwitnie od czerwca do sierpnia. W okresie kwitnienia jest bardzo licznie odwiedzany przez pszczoły. 
Rozchodnik ostry (Sedum acre L.) - rośnie na murach, nasypach kolejowych, skałach, wydmach piaszczystych, na glebach suchych, kamienistych, chętnie z zawartością wapnia (fot. 4 czerwca)
Rozchodnik ostry (Sedum acre L.) -  w miejscach słonecznych i suchych rozchodnik ten może być użyty zamiast trawy do zazielenienia mniejszych powierzchni jako roślina okrywowa.
Rozchodnik ostry (Sedum acre L.) ma kwiaty złotożółte, prawie poziomo odstające płatki korony, o długości 6-9 mm, zebrane w kilkukwiatowe podbaldachy na szczytach pędów. 
Rozchodnik ostry (Sedum acre L.) - liście grube, jajowate, górą spłaszczone, krótkie i szerokojajowate, zwężające się od nasady ku wierzchołkowi, bez wyrostka. Mają długość 4-6 mm  (fot. 11 kwietnia)
Rozchodnik ostry (Sedum acre L.) jest jednym z gatunków charakterystycznym dla muraw kserotermicznych. Tu na skraju trawnika (fot. 11 czerwca)



--------------------------------


Rozchodnik ostry (Sedum acre L.) – gatunek rośliny należący do rodziny gruboszowatych (Crassulaceae). Występuje w stanie dzikim w północnej Afryce, zachodniej Azji, na Kaukazie, Syberii oraz w Europie.
W Polsce jest rozpowszechniony na całym niżu, rzadszy na pogórzu Sudetów i Karpat. Jest także uprawiany jako roślina ozdobna. Dobrze znosi brak wody (magazynuje ją w swych małych, pękatych liściach).

Pokrój - roślina darniowa, tworząca niską, gęstą darń do 10 cm wysokości.

Łodyga  - płożąca się lub wzniesiona, o długości 5–15 cm.

Liście - grube, jajowate, górą spłaszczone, krótkie i szerokojajowate, zwężające się od nasady ku wierzchołkowi, bez wyrostka. Mają długość do 4 mm, ustawione są dość gęsto na nie kwitnących pędach.

Kwiaty - złotożółte, prawie poziomo odstające płatki korony, o długości 6-9 mm, zebrane w kilku kwiatowe podbaldachy na szczytach pędów. Mają kształt gwiazdek i tworzą skupiska liczące po 3-5 sztuk.
Kwitnie od czerwca do sierpnia. W okresie kwitnienia jest bardzo licznie odwiedzany przez pszczoły.

Owoc - torebka o długości (wraz z szyjką) do 5 mm, szyjka 2-3-krotnie krótsza od torebki. Nasiona gładkie.

Bylina, chamefit. Bardzo dobra roślina miododajna.

Siedliska - rośnie na murach, nasypach kolejowych, skałach, wydmach piaszczystych, na piaszczystych łąkach  na glebach suchych, kamienistych, chętnie z zawartością wapnia.

Gleba - sucha, piaszczysta lub żwirowa, także na podłożu skalistym. Wystarczają mu gleby ubogie i  przepuszczalne.
Roślina trująca - może powodować zaczerwienienie skóry. Spożycie większych ilości może spowodować wymioty i osłabienie, następnie skurcze, otępienie i paraliż.
Rozchodnik ostry jako roślina lecznicza:
  • Surowiec zielarski : kwitnące ziele. Zawiera alkaloidy: sedaminę, sodyminę, nikotynę, flawonoidy: rutynę, kwasy organiczne, substancje śluzowe, garbniki i sole mineralne
  • Działanie : obniża ciśnienie tętnicze krwi. W medycynie ludowej był stosowany przy leczeniu nadciśnienia tętniczego i miażdżycy. Zewnętrznie był używany do leczenia egzemy oraz innych schorzeń skóry. Działanie rozchodnika jest silne i może drażnić przewód pokarmowy. Leczenie rozchodnikiem należy skonsultować z lekarzem.

Zbiór i suszenie - ziele zbiera się na początku kwitnienia i suszy w miejscach przycienionych, przewiewnych, rozkładając cienką warstwą lub przygotowuje się z niego wyciągi alkoholowe.
Wysuszone ziele należy przechowywać w szczelnych pudełkach lub płóciennych woreczkach w suchych pomieszczeniach.

Roślina ozdobna - pospolicie uprawiany. Nadaje się do ogrodów skalnych oraz do ogrodów naturalistycznych. W miejscach słonecznych i suchych rozchodnik ten może być użyty zamiast trawy do zazielenienia mniejszych powierzchni jako roślina okrywowa.

Najlepiej rozmnażać go poprzez sadzonki, można też poprzez nasiona. Rozsadzać można go przez cały rok. W ogródku zwykle sam się nasiewa. Nie ma specjalnych wymagań co do gleby, wymaga natomiast stanowiska słonecznego. Jako sukulent dobrze znosi suszę. Jest całkowicie mrozoodporny.

  • Nazwa rośliny pochodzi od ostrego smaku liści.
  • Rozchodnik jest jednym z ziół, z których wije się wianek niesiony do poświęcenia w kościele podczas obchodów oktawy świąt Bożego Ciała.
  • Ludowa nazwa rośliny to "pryszczyniec"

źródło 1, źródło 2 , źródło 3
link 4

.56.35.




rozchodnik ostry, Sedum acre, rozchodnik ostry zdjęcia opis, rozchodnik ostry opis rośliny, rozchodnik ostry chwile zachwycone, kwiaty rozchodnika ostrego, pryszczyniec, Sedum acre chwile zachwycone, rozchodnik ostry właściwości lecznicze, Sedum acre roślina lecznicza,roślina kserotermiczna rozchodnik ostry

2 komentarze:

  1. Będę pierwszy!
    Aniko, widziałem, nie pamiętam gdzie, chyba rok temu w wakacje, ale widziałem i podziwiałem. Ładna roślinka.
    Bardzo podobają mi się Twoje słowa: kwitł ze wszystkich sił. Jakże trafne, ale i… poetyckie?

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Rozchodnik jest rośliną sucholubną, zatem można go spotkać dość często, także na trawnikach, jeśli zanadto nie zarosły trawą i nie zagłuszyły go. Cieszę się, że Ci się podoba :-)

      Usuń