![]() |
Pszeniec zwyczajny (Melampyrum pratense) |
Zdaje mi się, że pszeniec zwyczajny, który rośnie w Moim Lesie to pierwsza roślina, o której dowiedziałam się, że jest półpasożytem. Ma tak wiotki system korzeniowy, że nie jest w stanie rosnąć samodzielnie. Dlatego z korzeni innych roślin czerpie wodę wraz z solami mineralnymi za pomocą ssawek.
Kępy roślin znalazłam pośród leśnych traw w miejscu zacienionym drzewami, gdyż moją uwagę zwróciły intensywnie żółte, wydłużone kwiaty, którym chciałam się przyjrzeć. Przedstawiam zatem tę dość niepozorną, a jednak osobliwą roślinę. W całości jest trująca, lecz posiada właściwości lecznicze. Jest półpasożytem, lecz wydzielając słodki sok zapewnia sobie ochronę ze strony mrówek, które swą obecnością zniechęcają zwierzęta roślinożerne do zjadania pszeńca.
![]() |
Pszeniec zwyczajny (Melampyrum pratense L.) z rodziny zarazowatych (Orobanchaceae). W Polsce jest dość pospolity na niemal całym obszarze (do 2000 m n.p.m.) |
![]() |
Pszeniec zwyczajny (Melampyrum pratense) - osiąga wysokość od 20 do 30(50) cm. Łodyga wzniesiona i przeważnie rozgałęziona, czworokanciasta, członowana, naga lub słabo owłosiona |
![]() |
Pszeniec zwyczajny (Melampyrum pratense L.) - wszystkie części rośliny (także owoce) są trujące. Pszeniec posiada także właściwości lecznicze. |
![]() |
Pszeniec zwyczajny (Melampyrum pratense L.) - charakterystyczną cechą gatunkową jest występowanie u nasady korony pierścienia włosków. |
![]() |
Pszeniec zwyczajny (Melampyrum pratense) - ulistnienie naprzeciwległe. Liście lancetowate, całobrzegie, o bardzo krótkich ogonkach (prawie siedzące) o długości 3-6 cm. |
![]() |
Pszeniec zwyczajny (Melampyrum pratense) - kwitnie od (maja)czerwca do września. Roślina owadopylna i miododajna. |
![]() |
Pszeniec zwyczajny (Melampyrum pratense) - kwiaty zebrane w luźne jednostronne grono na szczytach pędów. Są ustawione prawie poziomo. |
![]() |
Pszeniec zwyczajny (Melampyrum pratense) - korona kwiatów o długości 15-20 mm, koloru jasnożółtego lub żółtego z długą prostą rurką o zamkniętej gardzieli. |
![]() |
Pszeniec zwyczajny (Melampyrum pratense) występuje w siedliskach takich jak - lasy i obrzeża lasów, zarośla, murawy, wrzosowiska, borówczyska, torfowiska. |
![]() |
Pszeniec zwyczajny (Melampyrum pratense) - lubi kwaśne gleby piaszczyste i gliniaste. Tu stanowisko roślin w zagajniku brzozowo-sosnowym. |
Rośliny fotografowałam w okresie od 22 lipca do 3 sierpnia 2015 r.
-----------------------------------------
Pszeniec zwyczajny (Melampyrum pratense L.) – gatunek rośliny jednorocznej należący do rodziny zarazowatych (Orobanchaceae).
Występuje niemal w całej Europie oraz w zachodniej Azji od niżu po położenia górskie.
W Polsce jest dość pospolity na niemal całym obszarze (do 2000 m n.p.m.)
Łodyga - wzniesiona i przeważnie rozgałęziona, czterokanciasta, członowana, naga lub słabo owłosiona, o wysokości (10)20-30(50) cm.
Liście - ulistnienie naprzeciwległe. Liście lancetowate, całobrzegie, o bardzo krótkich ogonkach (prawie siedzące) o długości 3-6 cm. Na szczytach pędów przechodzą w małe, zielone przysadki o nasadach z 1-3 ząbkami, kształtem podobne do liści. Ustawione są one w ten sposób, że nie zakrywają łodygi.
Kwiaty - zebrane w luźne jednostronne grono na szczytach pędów. Są ustawione prawie poziomo. Okwiat zróżnicowany na kielich i koronę. Kielich nagi, dzwonkowaty, złożony z 4 działek o działkach krótszych od połowy długości rurki korony. Korona o długości 15-20 mm, koloru jasnożółtego lub żółtego z długą prostą rurką o zamkniętej gardzieli. Kwiaty grzbieciste, 2-wargowe, długości 1,2-2 cm, górna warga bocznie spłaszczona, z wywiniętym brzegiem, dolna płytko ząbkowana z dwoma guzkami w gardzieli.
Charakterystyczną cechą gatunkową jest występowanie u nasady korony pierścienia włosków. Pręciki dwusilne o nitkach przyrośniętych do korony. Zalążnia słupka posiada jeden miodnik w dolnej części.
Kwitnie - od maja do września.
Owoc - jajowata, podłużna, naga torebka z dwoma komorami. Jest spłaszczona po bokach i zawiera po dwa gładkie i jajowate nasiona w każdej komorze.
Korzeń - system korzeniowy słabo rozwinięty. Korzeń cienki i słabo rozgałęziony.
Półpasożyt czerpiący za pomocą ssawek z korzeni innych roślin wodę wraz z solami mineralnymi. W związku z tym w uprawach rolnych uważany jest za chwast. Roślina owadopylna i miododajna. Roślina trująca: cała roślina i jej nasiona są trujące.
Siedliska - lasy, szczególnie dąbrowy, buczyny, lasy sosnowe, obrzeża lasów, zarośla, murawy, wrzosowiska, borówczyska, torfowiska.
Gleba - kwaśna, piaszczysta lub gliniasta.
Przysadki pszeńca zwyczajnego wydzielają słodki sok, który jest chętnie zbierany przez mrówki. Jest to rodzaj korzystnego dla obydwu gatunków współżycia – licznie występujące na pędach mrówki chronią roślinę od zjadania przez roślinożerców.
Roślina bardzo zmienna morfologicznie i ekologicznie. W Polsce występują 4 podgatunki związane z różnymi siedliskami, różniące się pokrojem czy szerokością liści.
Właściwości lecznicze - ziele pszeńca zwyczajnego i innych gatunków pszeńca występujących w Polsce zawiera surowce bogate w irydoidy i flawonoidy o efektywnej aktywności przeciwzapalnej w stosunku do skóry, stawów, mięśni i układu nerwowego, zasobne w związki antybakteryjne.
źródło 1, źródło 2, źródło 3
.53.585
Łodyga - wzniesiona i przeważnie rozgałęziona, czterokanciasta, członowana, naga lub słabo owłosiona, o wysokości (10)20-30(50) cm.
Liście - ulistnienie naprzeciwległe. Liście lancetowate, całobrzegie, o bardzo krótkich ogonkach (prawie siedzące) o długości 3-6 cm. Na szczytach pędów przechodzą w małe, zielone przysadki o nasadach z 1-3 ząbkami, kształtem podobne do liści. Ustawione są one w ten sposób, że nie zakrywają łodygi.
Kwiaty - zebrane w luźne jednostronne grono na szczytach pędów. Są ustawione prawie poziomo. Okwiat zróżnicowany na kielich i koronę. Kielich nagi, dzwonkowaty, złożony z 4 działek o działkach krótszych od połowy długości rurki korony. Korona o długości 15-20 mm, koloru jasnożółtego lub żółtego z długą prostą rurką o zamkniętej gardzieli. Kwiaty grzbieciste, 2-wargowe, długości 1,2-2 cm, górna warga bocznie spłaszczona, z wywiniętym brzegiem, dolna płytko ząbkowana z dwoma guzkami w gardzieli.
Charakterystyczną cechą gatunkową jest występowanie u nasady korony pierścienia włosków. Pręciki dwusilne o nitkach przyrośniętych do korony. Zalążnia słupka posiada jeden miodnik w dolnej części.
Kwitnie - od maja do września.
Owoc - jajowata, podłużna, naga torebka z dwoma komorami. Jest spłaszczona po bokach i zawiera po dwa gładkie i jajowate nasiona w każdej komorze.
Korzeń - system korzeniowy słabo rozwinięty. Korzeń cienki i słabo rozgałęziony.
Półpasożyt czerpiący za pomocą ssawek z korzeni innych roślin wodę wraz z solami mineralnymi. W związku z tym w uprawach rolnych uważany jest za chwast. Roślina owadopylna i miododajna. Roślina trująca: cała roślina i jej nasiona są trujące.
Siedliska - lasy, szczególnie dąbrowy, buczyny, lasy sosnowe, obrzeża lasów, zarośla, murawy, wrzosowiska, borówczyska, torfowiska.
Gleba - kwaśna, piaszczysta lub gliniasta.
Przysadki pszeńca zwyczajnego wydzielają słodki sok, który jest chętnie zbierany przez mrówki. Jest to rodzaj korzystnego dla obydwu gatunków współżycia – licznie występujące na pędach mrówki chronią roślinę od zjadania przez roślinożerców.
Roślina bardzo zmienna morfologicznie i ekologicznie. W Polsce występują 4 podgatunki związane z różnymi siedliskami, różniące się pokrojem czy szerokością liści.
Właściwości lecznicze - ziele pszeńca zwyczajnego i innych gatunków pszeńca występujących w Polsce zawiera surowce bogate w irydoidy i flawonoidy o efektywnej aktywności przeciwzapalnej w stosunku do skóry, stawów, mięśni i układu nerwowego, zasobne w związki antybakteryjne.
źródło 1, źródło 2, źródło 3
.53.585
Z rodziny zarazowatych, i do tego jeszcze pól-pasozyt. Cóz za zacny ród ;)
OdpowiedzUsuńZ rodziny zarazowatych i właśnie dlatego półpasożyt :-) Rośliny należące do tej rodziny są właśnie pasożytami lub półpasożytami korzeniowymi innych roślin.
UsuńBardzo ciekawa roślina, czasami zdarzają się malownicze kępy i wtedy jest bardzo fotogeniczna, choć zazwyczaj dość rozproszona a pojedynczy kwiat zyskuje na urodzie tylko przy bardzo dużym makrze.
OdpowiedzUsuńDość niepozorna, ale rzeczywiście ciekawa. Żałuję, że nie mam sprzętu i umiejętności do robienia prawdziwych zdjęć makro.
UsuńUmiejętności masz, wiele razy udowodniłaś...
UsuńPiękna roślinka, bardzo lubię żółte kwiaty! Masz super blog, już obserwuję! Może tak wspólna obserwacja? Pozdrawiam i zapraszam do siebie! :)
OdpowiedzUsuńDziękuję i pozdrawiam :-)
UsuńPszeniec ma taki swój oryginalny wygląd.
OdpowiedzUsuńJeśli mu się dobrze przyjrzeć z bliska, to z pewnością :-)
Usuń