3 marca 2015

Uszak bzowy, grzyb na drzewie

Rozpoznaję zaledwie kilka rodzajów drzew, ale na poszczególnych gatunkach się nie znam. Zamierzam to zmienić. Może dlatego, że teraz wszystkie drzewa liściaste są jeszcze nagie, moją uwagę zwróciły ich pnie. Każdy gatunek ma inaczej ukształtowaną korę, nie mówiąc o pokroju, wyglądzie liści, kwiatów i owoców. Niemal wszystkie uśpione drzewa stanowią dla mnie zagadkę. Na jednym z nich, przypominającym raczej olbrzymi krzew, znalazłam takie oto grzyby. Na pierwszy rzut oka wyglądały jak zgniecione kawałki ciemnego papieru lub materiału zatknięte w szpary kory.
Okazało się, że są to grzyby, uszaki bzowe (jadalne!!), które najczęściej rosną na uszkodzonych krzewach dzikiego bzu czarnego (Sambucus nigra L.). Zatem być może, ów grzyb przyczynił się do rozpoznania swego gospodarza. O tym upewnię się wiosną, gdy krzew wypuści liście oraz kwiaty.
Oczywiście trochę to trwało, nim upewniłam się co do gatunku samego grzyba. Pod nazwą "uszak bzowy" znajdowałam bowiem zdjęcia przedstawiające często znacznie jaśniejsze, niemal okrągłe grzyby, przypominające swym kształtem małżowinę uszną. Dowiedziałam się jednak, że wygląd tego (zimowego!) grzyba zależy od stopnia wilgotności i szybko może się odmienić.

Uszak bzowy (Auricularia auricula-judae (Bull.) Quél.) - gatunek grzybów z rodziny uszakowatych (Auriculariaceae). W polskim piśmiennictwie mykologicznym gatunek ten opisywany był też jako grzyb brzozowy, judaszowe uszy, uszak judaszowy, ucho judaszowe, ucho bzowe
Uszak bzowy (Auricularia auricula-judae (Bull.) Quél.) - owocnik jest powyginany i żyłkowato żebrowaty. Górna powierzchnia jest brązowa, matowa, delikatnie zamszowa, a czasami oszroniona.
Uszak bzowy (Auricularia auricula-judae (Bull.) Quél.) podczas suchej pogody owocniki mogą zaschnąć i wówczas są korkowate lub rogowate, a ich wewnętrzna strona przybiera barwę od czarnobrązowej przez brązowo-fioletową do czarno-siwej. Po dłuższych opadach deszczu owocniki znów nasiąkają wodą i odzyskują galaretowatość i sprężystość
Uszak bzowy (Auricularia auricula-judae (Bull.) Quél.) rozwija się na osłabionym lub martwym drewnie w lasach, zaroślach, parkach, ogrodach, przy drogach.
Najczęściej spotykany jest na bzie czarnym, ale także na wielu innych gatunkach drzew liściastych; bardzo rzadko na drzewach iglastych.
Uszak bzowy (Auricularia auricula-judae (Bull.) Quél.) rośnie w ciągu całego roku, a w przypadku łagodnej zimy występuje nawet do późnej wiosny na pniakach i pniach. W czasie długotrwałej wilgotnej pogody często tworzy całe kępy owocników
Uszak bzowy (Auricularia auricula-judae (Bull.) Quél.) - średnica 2-10 cm, kształt początkowo kielichowaty, później miseczkowaty, na koniec tarczowaty, i rozpostarty. Czasami kształtem przypomina ucho.
Uszak bzowy (Auricularia auricula-judae (Bull.) Quél.) jest pasożytniczym grzybem jadalnym, ale w Europie rzadko jest zbierany. Wysoko ceniony jest w kuchni chińskiej i japońskiej. Należy do najpopularniejszych grzybów jadalnych i jest składnikiem wielu potraw (niemal pozbawiony smaku, spożywany jest dla swego chrząstkowatego waloru kulinarnego).

Na wspomnianym krzewie bzu czarnego znalazłam też inne "osobliwości", choćby taki maleńki zwiastun wiosny...

Pąk dzikiego bzu czarnego (Sambucus nigra L.) - fot. 24 lutego


------------------------------




Więcej informacji o uszaku bzowym, zwanym też uszakiem brzozowym, judaszowymi uszami, uszakiem judaszowym, uchem judaszowym, uchem bzowym, można znaleźć tutaj:

Uszak bzowy - Wikipedia
Zimowe grzyby i drzewa z uszami - autor prof. Stanisław Czachorowski
Uszak bzowy - zdjęcia w internecie


..4 292



uszak bzowy, Auricularia auricula-judae, grzyb na pniu drzewa, grzyby na drzewie, pogniecione grzyby na drzewie, uszak bzowy zdjęcia, Auricularia auricula-judae zdjęcia, uszak bzowy opis zdjecia, Auricularia auricula-judae wygląd opis, uszak bzowy chwile zachwycone, Auricularia auricula-judae zachwycone, grzyby na bzie dzikim

12 komentarzy:

  1. bez czarny bez wątpienia, ucho bzowe także, ale inna nazwa tu ucho malchusowe - na pamiatke odciętego przez Piotra ucha sługi arcykapłana, nie wiem skad wzieło sie ucho judaszowe, ale nigdzie indziej się z ta nazwa nie spotkałem.
    Robiliśmy próby zywienia sie uchami podczas zajec z survivalu, ale kalorycznie chyba równie niewiele warte co smakowo.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Nazwę ucho judaszowe podaje Wikipedia, nawiązuje też do niej nazwa łacińska.
      Tak, jestem także pewna, że to krzew dzikiego bzu czarnego, widziałam kolor rdzenia - pokażę to przy okazji wpisu o tej roślinie.

      Usuń
    2. No fakt - sprawdziłem faktycznie. Tak piszą. Ale to chyba nieporozumienie - W/g tego co mnie uczono łaciny judae znaczy tyle co żydowski (odnoszący się do Judei). Natomiast gdyby chodziło o Judasza powinno być Iudas. Ale w tym momencie mam już spory mętlik w głowie i muszę zapytać tych którzy łaciną żyją na co dzień.
      W każdym razie w dawniejszej literaturze występuje właśnie jako ucho Malchusa.

      Usuń
    3. Ok - NIE MAM RACJI!!!
      Otrzymałem oto elaborat odnośnie tego czy "judae" odnosi się do Judasza czy do żyda (w ogólności). Niestety nie udaje się go tutaj wkleić. Fakt pozostaje faktem - Ucho judaszowe bez dwóch zdań!

      Usuń
    4. Dobrze, że mi nie wkleiłeś elaboratu :-) Wierzę na słowo (i tak nie znam łaciny)

      Usuń
  2. Alee śmiszny ten grzybek, jeszcze takiego to nie miałam okazji widzieć , wygląda jak podrapowany aksamit , pozdrawiam:)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Ja też wcześniej nie zwróciłam uwagi. Szukałam jakichś oznak życia i znalazłam :). Pozdrawiam

      Usuń
    2. Doskonały traf z tym "podrapowanym aksamitem" w dotyku jest także aksamitny.

      Usuń
  3. To bardzo ciekawe. Chętnie zobaczyłabym jak będzie się zmieniał wiosną. Może uda Ci się to sfotografować. Na potrawkę z tym grzybkiem chyba jednak nie miałabym ochoty.
    Cieplutko pozdrawiam.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Z pewnością zniknie, przynajmniej wśród liści - te grzyby podobno rosną zimą. Pozdrawiam

      Usuń
  4. Uszaki świetnie się sprawdzają jako ersatz grzybków mun. Polecam. :)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Tak, podobno bardzo je przypominają ze względu na swą chrząstkowatość, ale uszaków nie jadłam :-)

      Usuń