Pewnie każdy spotkał babkę lancetowatą, choćby na trawnikach koszonych tylko od czasu do czasu. Właściwie tam, a nie na łąkach ją spotykałam. Tak właśnie było. Być może lubi ona towarzystwo traw, albo jest bardziej wybredna co do podłoża? Kwiaty babki lancetowatej, zwanej też wąskolistną, koniczynową i m.in. skołorzęcią nie bardzo rzucają się w oczy - białawe drobinki trzęsą się wokół kłosa przy najlżejszym podmuchu. Ale gdy przyjrzeć się im z bliska - ten biały obwarzanek maleńkich kwiatków przypominał mi spódniczkę tańczącej baletnicy. Wcześniej nawet nie przypuszczałam, że mają w sobie tyle eterycznego uroku.
 |
| Babka lancetowata, babka wąskolistna (Plantago lanceolata L.) - bylina z rodziny babkowatych preferuje gleby lekkie i przewiewne, czarnoziemy oraz gleby gliniasto-piaszczyste. |
 |
| Babka lancetowata, babka wąskolistna (Plantago lanceolata L.) - jej kwiatki są drobne, niepozorne, białe do brunatnoróżowych, zebrane w gęsty, kulisty lub walcowaty, brunatny kłos. |
 |
| Babka lancetowata, babka wąskolistna (Plantago lanceolata L.) w medycynie ludowej zalecana jest w leczeniu chrypki, suchego, przewlekłego kaszlu, nieżytów przewodu pokarmowego oraz dróg moczowych. |
 |
| Babka lancetowata, babka wąskolistna (Plantago lanceolata L.) - kwiatki osadzone w suchobłoniastych przysadkach. |
 |
| Babka lancetowata, babka wąskolistna (Plantago lanceolata L.) rośnie na łąkach, trawnikach, pastwiskach, przydrożach, zboczach, polanach i torfowiskach, a także w uprawach. |
 |
| Babka lancetowata (Plantago lanceolata L.) - pędy kwiatonośne osiągają wysokość do 40 cm. Kwitnie od maja do sierpnia, a nawet do września. |
 |
| Babka lancetowata (Plantago lanceolata L.) - po przekwitnięciu kwiatów dojrzewają nasiona. Jedna roślina wydaje 1-1,5 tys. nasion. |
 |
| Babka lancetowata (Plantago lanceolata L.) - liście długie, ciemnozielone, czerwono nabiegłe, równowąskie, lancetowate, u nasady zwężone w rynienkowaty owłosiony ogonek, skupione są w przyziemne rozety. |
 |
| Babka lancetowata (Plantago lanceolata L.) - pędy kwiatonośne osiągają wysokość do 40 cm. Kwitnie od maja do sierpnia, a nawet do września. |
----------------------------
Babka lancetowata, babka wąskolistna (Plantago lanceolata L.) – pospolita w Polsce trwała bylina należąca do rodziny babkowatych (Plantaginaceae Juss.). Nazwa gatunkowa lanceolata wywodzi się od kształtu blaszki liściowej - „mała włócznia”.
Gatunek bardzo zmienny, przystosowuje się do różnych warunków, został rozwleczony na wszystkie kontynenty.
Inne nazwy babki lancetowatej: babka długa, babka zaostrzona, babka koniczynowa, języczki polne, języczki psie, żywiec, baranie języczki, łozorki, kopiczki, skołorzęć.
Występowanie - w stanie dzikim w całej niemal Europie, w Afryce północnej oraz w Azji zachodniej aż do Himalajów i jej części środkowej. Jako gatunek zawleczony występuje w Ameryce Północnej, Środkowej i Południowej, na Hawajach, w Australii i na Madagaskarze.
Pęd - pod powierzchnią krótkie kłącze. W czasie kwitnienia wyrastają pędy kwiatonośne osiągające wysokość od 10 do 40 cm. Pędy kwiatostanowe wyrastają począwszy od drugiego roku wegetacji.
Liście - długie, ciemnozielone, czerwono nabiegłe, równowąskie, lancetowate, u nasady zwężone w rynienkowaty owłosiony ogonek, skupione są w przyziemne rozety. Liście mają 3–7 równoległych nerwów. Blaszka liściowa przeważnie całobrzega, rzadko z nielicznymi ząbkami. Liście są o smaku gorzkawym i ściągającym.
Kwiaty - z rozetek liściowych wyrasta jedna lub kilka bezlistnych szypułek kwiatostanowych o 5 głębokich bruzdach. Szypułka jest prosto wzniesiona lub podnosząca się. Kwiatki są drobne, niepozorne, białe do brunatnoróżowych, zebrane w gęsty, kulisty lub walcowaty, brunatny kłos. Kwiatki osadzone w suchobłoniastych przysadkach. Korona zrosłopłatkowa, ma krótką rurkę i cztery płatki.
Kwitnie - od maja do sierpnia (września).
Owoce - gładkie, błyszczące, czerwonobrunatne nasiona w kształcie czółenek osadzone są po 1–2 w jajowatej torebce. Owoc to dwunasienna torebka z wieczkiem w dolnej części. Jedna roślina wydaje około 1000 nasion.
Korzenie - liczne, wiązkowe.
Siedliska - rośnie na łąkach, trawnikach, pastwiskach, przydrożach, zboczach, polanach i torfowiskach, a także w uprawach. Najczęściej zachwaszcza koniczynę i lucernę, rzadziej len, zboża jare i ozime. W stanie naturalnym występuje w Polsce coraz rzadziej ze względu na stosowanie herbicydów. W polskich Tatrach spotykana do wysokości 1367 m n.p.m.Preferuje lekkie i przewiewne gleby, czarnoziemy i gleby gliniasto-piaszczyste.
Cechy charakterystyczne babki lancetowatej (wąskolistnej):
- - ma najwęższe liście spośród wszystkich gatunków babki
- - głęboko bruzdowana szypułka kwiatowa
- - liście są wyraźnie lancetowate
- - łodyżka podliścieniowa i ogonki liściowe są czerwono nabiegłe
Właściwości lecznicze babki lancetowatej – w medycynie ludowej zalecana w leczeniu chrypki, suchego, przewlekłego kaszlu, nieżytów przewodu pokarmowego oraz dróg moczowych. Gotowane korzenie podawano w leczeniu malarii, a liście lub ich miazgę podawano na rany skóry (przyspieszają gojenie się ran i regenerację naskórka). Nasiona wykorzystywane są jako środek przeczyszczający.
Więcej o właściwościach leczniczych można przeczytać w Wikipedii i na wielu innych stronach poświęconych ziołolecznictwu.
Gatunek należy do podrodzaju Psyllium i sekcji Lanceifolia. W Polsce występuje w 2 podgatunkach:
- P. laneceolata L. subsp. lanceolata – liście nagie lub słabo owłosione, walcowaty kłos wyrastający na wyraźnie 5-kanciastej szypule o wysokości do 1 m.
- P. laneceolata L. subsp. sphaerostachya (Wimmer et Grab.) Hayek – liście silnie, wełnisto owłosione (przynajmniej u nasady), kłos kulistojajowaty. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla All. Vicio-lathyroidis-Potentillion.
Zobacz też wpis Skołojna, babka zwyczajna
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz