Ponyklecz, miłek wiosenny

Kiedy pierwszy raz go ujrzałam, małe było toto, ale już dzielnie kwitnące! Ledwie od ziemi odrosło, a już świeciło złotym blaskiem tarczowatych kwiatów. Natchnął mnie jakąś pierwotną radością, wywołał uśmiech swoim jestestwem całkowicie unieważniającym nagą ziemię dookoła.
Z czasem wyrósł bardzo, zazielenił, zmienił - po miesiącu ledwie go rozpoznałam   :-) . Nawet kwiaty wyglądały inaczej (ich płatki uniosły się).  Stojąc nad dekoracyjną kępą gęstych, przypominających mi trochę koper liści zastanowiło mnie, skąd wzięła się nazwa "miłek"?
Dotykałam kiedyś płatków jego kwiatów - wydały mi się miłe, a przy tym... solidne (kojarzyły mi się z dotykiem wstążki). A pamiętacie to uczucie, gdy głaszczecie futerko kota, nawet pod włos? Jakie jest miłe i delikatne? Otóż, podobnych doznań można doświadczyć głaszcząc kępę wiosennych liści miłka :-) Przemiłe to doznanie!

Miłek wiosenny (Adonis vernalis L.) – gatunek rośliny należący do rodziny jaskrowatych   [9 maja]

Miłek wiosenny (Adonis vernalis)  28 marca

Miłek wiosenny (Adonis vernalis)  28 marca

Miłek wiosenny (Adonis vernalis)  28 marca

Miłek wiosenny (Adonis vernalis)  28 marca

Miłek wiosenny (Adonis vernalis)  28 marca

Miłek wiosenny (Adonis vernalis)  27 kwietnia

Miłek wiosenny (Adonis vernalis)  27 kwietnia

Miłek wiosenny (Adonis vernalis)  9 maja

Miłek wiosenny (Adonis vernalis)  9 maja

Miłek wiosenny (Adonis vernalis)  17 maja

Miłek wiosenny (Adonis vernalis)  9 maja

Miłek wiosenny (Adonis vernalis)  17 maja

Zdjęcia powstały wiosnami w latach 2017-2020 w Botaniku.

W tytule użyłam jednej z nazw ludowych "ponyklecz", by zachować ją od zapomnienia. Obecnie takie słowo nie występuje już w słowniku języka polskiego.

--------------------------------------

Miłek wiosenny (Adonis vernalis L.) – gatunek rośliny należący do rodziny jaskrowatych.
Inne nazwy: gorzykwiat, wole oko, ponyklecz.

Występuje w stanie dzikim na większości terytorium Europy oraz w Azji (Kaukaz, Zakaukazie i wschodnia Syberia).

W Polsce na Wyżynie Lubelskiej i w Małopolsce, lokalnie na Pojezierzu Krajeńskim.
Dawniej gatunek był w Polsce dość częsty w części południowej i zachodniej. Zrywany przez zielarzy i z powodu walorów ozdobnych stał się bardzo rzadki. Objęty został ścisłą ochroną gatunkową.



Pokrój - roślina zielna osiągająca do 40 cm wysokości.

Łodyga -  bruzdowana, wyprostowana, u dołu z brązowymi łuskami, słabo rozgałęziająca się. Po przekwitnięciu kwiatów pędy rosną nadal (do 30–40 cm wysokości).

Liście - odziomkowe i na dolnej części łodygi brunatne, łuskowate i krótkie, pozostałe liście wielokrotnie pierzaste, podzielone na wąskie łatki, osiągające do 20 cm długości, jasnozielone.

Kwiaty - na szczycie łodygi wierzchołkowaty kwiat o średnicy 4-7 cm. Pięć działek kielicha miękko owłosionych, jajowatych. Płatki (w liczbie 10-20) złotożółte. Pręciki liczne, żółte, słupki także liczne, ale zielone, z zagiętymi znamionami, osadzone skrętolegle na wypukłym dnie kwiatowym.
Kwitnie - od kwietnia do maja (4-6 tygodni).

Owoce - drobne orzeszki o jajowatym kształcie, pomarszczone, owłosione i wyposażone w haczykowaty dzióbek. Zebrane w szarozielony owoc zbiorowy podobny do jeżyny. Po dojrzeniu nasion część nadziemna rośliny stopniowo zasycha.
Korzeń - połyskująco czarny, wewnątrz biały. Rozgałęziony, silny, do 15 cm długości.


Siedlisko - występuje na murawach kserotermicznych, wrzosowiskach, w borach sosnowych.
Rośnie wyłącznie na podłożu wapiennym lub gipsowym.


Cała roślina jest trująca. Dawka śmiertelna dla konia wynosi 25 g suchej rośliny i kilkakrotnie przewyższa dawkę leczniczą. U ludzi objawami zatrucia są: mdłości, wymioty, skurcze i paraliże, zaburzenia widzenia, a przy dużych dawkach śmierć spowodowana zatrzymaniem pracy serca.

Roślina lecznicza
Działanie: uspokajające, przeciwobrzękowe i moczopędne, substancje zawarte w roślinie wzmacniają też mięsień sercowy i zwiększają siłę jego skurczu z równoczesnym zmniejszeniem ich częstotliwości.

Przetwory z miłka stosuje się tylko z przepisu lekarza!

Roślina ozdobna - bywa sadzona w przydomowych ogródkach i na skalniakach, nadaje się też na bukiety.

Najlepiej rośnie na stanowisku słonecznym, ale osłoniętym od wiatru, na glebie wilgotnej, próchnicznej.

Rozmnażanie - przez podział rozrośniętych kęp lub przez wysiew nasion tuż po ich zbiorze. Nasiona sieje się na głębokość 1 cm, roślina zakwita po 3 latach uprawy.

Wikipedia, źródło, źródło,

miłek wiosenny właściwości

a.74.65. (188) [] /111/

miłek wiosenny, Adonis vernalis, miłek wiosenny zdjęcia opis, Adonis vernalis wygląd informacje, miłek wiosenny chwile zachwycone, Adonis vernalis chwile zachwycone,