26 września 2021

Gazania lśniąca (Gazania rigens)

Lipcowa pełnia lata nadal obfituje w kwiaty, kolory, słońce i upały, choć zieleń traw czy liści na drzewach zatraca swą wiosenną świeżość. W tym sezonie po raz pierwszy miałam okazję zobaczyć i przez kilka tygodni obserwować gazanie lśniące, i to w kilku odmianach kolorystycznych. Mają piękne i wielobarwne kwiaty, żarzące się wręcz słoneczka  ;-) .
Fotografowałam je od 20 lipca do początku września. Być może nadal kwitną, ale ostatnio nie mam możliwości, by odwiedzać ogród botaniczny.

Gazania lśniąca (Gazania rigens) – gatunek rośliny z rodziny astrowatych
 
Gazania lśniąca (Gazania rigens) 20 lipca

Gazania lśniąca (Gazania rigens) 

Gazania lśniąca (Gazania rigens) 

Gazania lśniąca (Gazania rigens) 

Gazania lśniąca (Gazania rigens) 

Gazania lśniąca (Gazania rigens) 1 sierpnia

Gazania lśniąca (Gazania rigens) 

Gazania lśniąca (Gazania rigens) 

Gazania lśniąca (Gazania rigens) 7 sierpnia

Gazania lśniąca (Gazania rigens) 

Gazania lśniąca (Gazania rigens) 

Gazania lśniąca (Gazania rigens) 

Gazania lśniąca (Gazania rigens) 

Gazania lśniąca (Gazania rigens) 

Gazania lśniąca (Gazania rigens) 13 sierpnia

Późnym popołudniem kwiatostany gazanii lśniącej zamykają się   [7 sierpnia]

Gazania lśniąca (Gazania rigens) 4 września





------------------------------------





Gazania lśniąca (Gazania rigens) – gatunek rośliny z rodziny astrowatych. 

Jest to takson pochodzenia mieszańcowego, powstały w wyniku skrzyżowania kilku gatunków pochodzących z Afryki Południowej. W wielu krajach świata roślina ta jest uprawiana jako roślina ogrodowa.
Nazwę jej utworzono od nazwiska włoskiego uczonego Th. Von Gaza, który żył w 1478 w Rzymie. 


Pokrój - bylina o wysokości do 30 cm. Pędy silnie skrócone, rozgałęzione, u dołu płożące, zakończone pękiem wzniesionych liści. Każdy pęd zakończony jest koszyczkiem kwiatowym osadzonym na długiej szypułce. Z kątów liści pędów głównych wyrastają pędy drugiego rzędu, które rozgałęziają się dalej.

Liście - wydłużone, łopatkowate, niekiedy na wierzchołku pierzaste, niemal całobrzegie, długości 10-15 cm - roślina wytwarza odziomkową różyczkę liści. Na spodniej stronie są białawe, kutnerowato owłosione, z wierzchu błyszczące, ciemnozielone.

Kwiaty - zebrane w koszyczki kwiatowe o średnicy 8 cm. Złożone są z barwnych kwiatów języczkowych, osadzonych w 1-3 brzeżnych okółkach i żółtych kwiatów rurkowych, zajmujących środek kwiatostanu. Kwiaty języczkowe mają u nasady czarną lub brunatną plamę, na której znajduje się poprzeczna, wąska żółta plamka lub kreska. Ciemne nasady kwiatów języczkowych otaczają jakby pierścieniem środkową, płaską tarczę kwiatów rurkowych. Kwiaty języczkowe są żółte, pomarańczowe, różowe lub miedziano szkarłatne oraz w kolorach pośrednich. Koszyczki pojedyncze, rzadko podwójne. Kwitnie od końca czerwca do późnej jesieni. 
Kwiaty otwierają się tylko w pełnym słońcu, między godziną 10 a 16. W dni pochmurne i dżdżyste koszyczki są zamknięte.
Kwitnie - od czerwca do października.


Jest uprawiana jako roślina ozdobna. Nadaje się na rabaty kwiatowe. Dzięki temu, że jej różyczki liściowe zwarcie pokrywają ziemię, może też być uprawiana jako roślina okrywowa. Można ją też uprawiać w pojemnikach na balkonach, w altanach, itp., w dobrze oświetlonych miejscach. 
Obecnie rzadko już uprawia się formy typowe gatunku, większość nowych odmian ozdobnych to mieszańce kilku gatunków południowoafrykańskich.

W Polsce ze względu na klimat jest uprawiana jako roślina jednoroczna. 
Wymaga stanowiska w pełnym słońcu, zaś podłoże powinno być raczej suche, piaszczyste i przepuszczalne. 
Gazanie należy kupować w maju i sadzić bezpośrednio do gruntu. Sadzonki powinny być duże o zdrowych liściach. Małe sadzonki ze "zwiędłymi" liśćmi zwykle słabo się przyjmują i późno kwitną. W czasie suszy rośliny potrzebują podlewania. 
Użycie zeolitu w podłożu wpływa na zwiększenie wytwarzania pąków kwiatowych przez gazanię.
Gazania zimuje w temperaturze od 5 do 10°C.


Odmiany gazanii lśniącej dzielone są na grupy:
  • 'Gazo' - odmiany z kwiatami o czystych barwach, obficie kwitnące.
  • 'Clear Orange' - pomarańczowe kwiaty
  • 'Clear Yellow' - żółte kwiaty
  • 'Clear Vanilla' - żółte kwiaty
  • 'Talent' - odmiany posiadające ozdobne, szare liście, których kwiaty zamykają się na noc.
  • 'White' - białe kwiaty z żółtym środkiem
  • 'Rose Shades' - różowe kwiaty
  • 'Red Shades' - rdzawe kwiaty
  • 'Kiss' - odmiany wczesnokwitnące, uprawiane również w pojemnikach.
  • 'Mahogany' - mahoniowe kwiaty
  • 'Bronze Star' - brązowe płatki z żółtą końcową i zielonym pierścieniem wokół złotego środka
  • 'Frosty' - z białym nalotem na liściach
  • 'Lemon Shades' - cytrynowożółte kwiaty
  • 'White Flame' - boki płatków wybarwione kontrastowo do paska przecinającego środek płatka
  • 'Mini-Star' - karłowate odmiany gazanii, osiągające do 20 cm wysokości. Uprawiane w doniczkach. Występują w kolorach: białym, różowym, żółtym, pomarańczowym i brązowym.
  • 'Tangerine' - płatki i środek jednolicie pomarańczowe


Odmiana Gazania rigens var. leucolaena ma liście srebrzysto zielone po obydwu stronach, zaś Gazania rigens var. uniflora ma mniejsze kwiatostany na krótkich szypułkach.


źródło, link




2 komentarze:

  1. WOW "uwielbiam" gazanię! jest taka piękna i bardzo wdzięczna w grodzie. Tu gdzie mieszkam to ludzie mają ją jako wieloletnią i późną jesienią a czasem bardzo wczesną wiosną kwitnie też :)

    OdpowiedzUsuń
  2. Prawdziwa pięknotka z tej gazanii :D

    OdpowiedzUsuń