Spotkanie z tym dużym, efektownym motylem było ekscytujące. Udzielił mi długiej audiencji, z której skorzystałam skwapliwie. Nie był płochliwy - zbyt zajęty spijaniem nektaru z kwiatów chabrów nadreńskich nie zauważał mnie wcale. Podobno jest dość pospolity, jednak dotąd takiego nie widziałam (znowu!!). Był sam, otoczony za to liczną świtą polowców szachownic, niczym księżniczka bawiąca w ogrodzie i dotrzymujące jej towarzystwa dwórki. Cudny był to widok - na tle zielonych łąkowych traw fioletowo kwitnące chabry, biało-czarne lub biało-brązowe polowce i ten jeden - znacznie większy, dostojniejszy, o pomarańczowych skrzydłach nakrapianych ciemnymi i białymi plamami. Poruszał się nieśpiesznie, odwiedzał wiele kwiatów, każdemu poświęcając nieco czasu, niczym smakosz próbujący kolejnych dań.
Piękny był... z każdej strony. Od góry marchewkowy i nakrapiany, od spodu z biało-beżowym rysunkiem z wypukłymi białymi żyłkami oraz długimi ciemnymi czułkami zakończonymi białymi buławkami.
Spotkany okaz pochodzi z drugiego, krajowego pokolenia (zdjęcia zrobiłam 12 lipca). Gdyby pochodził z pierwszego, to na łąki w pobliżu Mojego Lasu przyleciałby zza morza. Należąc do drugiego - jesienią, niczym bociany, odleci do Afryki - taki z niego podróżnik!
 |
| Rusałka osetnik to duży motyl, u którego rozpiętość skrzydeł dochodzi do 6 cm. |
 |
| Rusałka osetnik - ubarwienie skrzydeł od spodu jest biało-brązowe. Białe żyłki są wypukłe i grube - z pewnością wzmacniają konstrukcję skrzydeł. |
 |
| Rusałka osetnik (Vanessa cardui, syn. Cynthia cardui) - motyl z pokolenia letniego, krajowego. Jesienią odleci do Afryki (fot. 12 lipca) |
 |
| Rusałka osetnik (Vanessa cardui, syn. Cynthia cardui) |
 |
| Rusałka osetnik (Vanessa cardui, syn. Cynthia cardui) |
 |
| Rusałka osetnik (Vanessa cardui, syn. Cynthia cardui) |
 |
| Rusałka osetnik (Vanessa cardui, syn. Cynthia cardui) |
 |
| Rusałka osetnik zrywający się do przelotu na inny kwiat - czas 1/800 sekundy. |
 |
| Rusałka osetnik (Vanessa cardui, syn. Cynthia cardui) |
 |
| Rusałka osetnik (Vanessa cardui, syn. Cynthia cardui) |
 |
| Rusałka osetnik. W tle widoczny znacznie mniejszy polowiec szachownica. |
-----------------------
Rusałka osetnik (Vanessa cardui, syn. Cynthia cardui) – owad z rzędu motyli. Skrzydła o rozpiętości 55-60 mm, wierzch skrzydeł pomarańczowo-różowy z czarno-brązowym rysunkiem i białymi plamkami przy wierzchołkach przednich skrzydeł.
Rusałka osetnik występuje w całej Polsce do wysokości 3 tys. m n.p.m.
Rusałka osetnik jest niezwykłym, wędrownym motylem, zasiedlającym niemalże wszystkie kontynenty (poza Ameryką Południową). Pierwotnym jego siedliskiem były kraje równikowe i podzwrotnikowe, gdzie gąsienice żerują na plantacjach pomarańczy.
Po pokonaniu Morza Śródziemnego, z południa Europy, wiosną dorosłe motyle lecą na północ, aż do Wysp Brytyjskich i Skandynawii a nawet Islandii. Do Polski dolatują z Maroko, Tunezji, Algierii, Libii lub Egiptu.
Owad dorosły jesienią migruje nad Morze Śródziemne, a wiosną do Polski powraca kolejne pokolenie.
Okres występowania - dorosłe motyle pojawiają się od początku maja do początku czerwca (pokolenie wiosenne, afrykańskie), drugie pokolenie (letnie, krajowe) od początku lipca do września, a nawet października.
Pokarm imago - nektar kwiatów ostu, ostrożnia, chabrów oraz na innych kwitnących roślinach zielnych.
Stożkowe jaja są składane przez samice na liściach roślin żywicielskich.
Gąsienice żerują od czerwca do września.
Podstawowymi roślinami żywicielskimi gąsienic są: ostrożeń, oset, popłoch i pokrzywa zwyczajna, chmiel, uzupełniającymi łopian i podbiał. Poczwarka jest koloru szarozielonego. Młode gąsienice budują kryjówki ze zwiniętych liści lub ukrywają się w oprzędach u nasady łodyg, starsze poruszają się swobodnie. Przepoczwarczenie następuje w pobliżu rośliny żywicielskiej.
Siedliska - typowe biotopy tego motyla to tereny ruderalne, ogrody, pola, miedze, ugory, przydroża. Rusałka osetnik unika lasów.
 |
| Kierunki wiosennej migracji motyla rusałki osetnika (źródło) |
Powyżej mapka ilustrująca kierunki migracji pokolenia wiosennego rusałki osetnika. Motyle pokonują trasę liczącą nawet 4 tysiące kilometrów (cała trasa migracji osetników liczy ponad 14 tysięcy kilometrów - to gigantyczna międzykontynentalna pętla z początkiem i metą w Afryce). To znacznie więcej niż słynne amerykańskie monarchy Danaus plexippus, pokonujące 2-3 tysiące km. Zachęcam do przeczytania całego artykułu. Dodam tylko, że rusałki osetniki lecą na wysokości kilku tysięcy metrów(!) oraz, że dotąd nie wiadomo którędy wraca do Afryki pokolenie letnie.
Źródła: Wikipedia, Przyroda Mazury, Zielona kamera
48015
Napiszę teraz coś obrazoburczego. Otóż w dniu przedwczorajszym zaobserwowałem masową migrację rusałki osetnika w zupełnie odwrotnym kierunku, tj. z północy na południe /koniec miesiąca maja/.Przelatywały setki osobników na wysokości kilku metrów, nie interesując się kwiatami, które stanowią źródło ich pożywienia /nektar/. Pogoda była słoneczna/ ok 20 st.C/, wiał południowy wiatr , a mimo to motyle obrały odwrotny kierunek migracji. Zaznaczam, że wcześniej nie udało mi się zaobserwować ich w mojej okolicy /Podkarpacie/. Przypuszczam, a dziś mogę to stwierdzić z pewnością, że motyle te "przewidziały", czy też wyczuły nadchodzący z kierunku Skandynawii chłód /w dniu dzisiejszym temperatura w ciągu 1 godziny obniżyła się o ok 10 st. C/ i po prost uszły przed niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi.Krosno, dn 29.05.2019
OdpowiedzUsuńBardzo dziękuję za podzielenie się tą obserwacją - bardzo ciekawą. Ja nigdy nie widziałam migracji motyli ani ważek, jedynie oblężenie biedronek na plaży :-)
UsuńU nas, tym roku pojawiło się wyjątkowo dużo motyli rusałki osetnika. Jest nawet mowa o masowym nalocie tego motyla.
UsuńPotwierdzam. Tego roku ja również widuję niemal wyłącznie rusałki osetniki!
Usuń