Modrak, chaber bławatek

Chabra bławatka uwieczniłam niejako przy okazji, gdy odwiedzałam pola. Kompletując zdjęcia zdałam sobie sprawę, że nie występuje on na żadnej z moich łąk! Pojedyncze okazy rosły jeszcze w pobliżu pąków maku na osiedlowym nieużytku, który dawno, dawno temu był polem uprawnym. I to wszystko! Chaber bławatek jest bowiem chwastem segetalnym, a więc związanym z uprawami rolniczymi. W jego przypadku są to zboża, głównie pszenica. Ja spotykałam go jednak wśród pszenżyta (niewiele) i całkiem sporo pośród pszenicy oraz żyta, za to chyba wcale wśród rzepaku. Doprawdy, byłam nieco zdziwiona i zaskoczona tym odkryciem - przecież modraki i maki to rośliny, które pamiętam od zawsze - rosły "wszędzie". A może tak mi się tylko zdawało? Wokół było przecież mnóstwo pól...
Pomijając istotne właściwości lecznicze chabra bławatka okazuje się, że nawet jako chwast odgrywa pewną rolę, a jego obecność na polach nie jest aż tak niepożądana. Otóż stymuluje on wzrost zbóż. Od siebie dodam, że zdecydowanie upiększa uprawy  :-) .

Chaber bławatek (Centaurea cyanus L.) z rodziny astrowatych. Inne nazwy ludowe: białasy, głowacz, jasieniec, kardy, kwiatek wołoszek, macoszka, modrak, modrzeńczyk, samosiejka, wasilek, wawer.

Chaber bławatek dobrze rośnie na stanowiskach słonecznych oraz na lekkich, przepuszczalnych, żyznych i umiarkowanie wilgotnych glebach. Może też rosnąć w lekkim półcieniu oraz na bardziej piaszczystym podłożu.

Surowcem leczniczym są płatki kwiatów chabra bławatka, które zbiera się z kwitnących roślin w dni ciepłe i suche. Kwiaty należy szybko suszyć w miejscu ciemnym, ciepłym i przewiewnym (nie mogą stracić koloru - tylko takie zachowują lecznicze właściwości).

Chaber bławatek  (Centaurea cyanus L.) stymuluje wzrost pszenicy, jest rośliną leczniczą i miododajną, a ostatnio awansował do roślin ozdobnych, uprawianych w ogrodach.

Kwiaty bławatków zwabiają owady zapylające, a ponieważ są miododajne, cenią je również pszczelarze. Dawniej z płatków uzyskiwano barwnik wykorzystywany do farbowania tkanin, papieru oraz żywności.

Chaber bławatek (Centaurea cyanus L.) dorasta do 60-90 cm. wysokości, ma cienkie, delikatne, lekko owłosione, rozgałęzione łodyżki, dość luźno porośnięte zielonymi, lancetowatymi lub pierzastymi, zielonymi listkami.

Na szczytach rozgałęzionych łodyg chabra bławatka od czerwca do października rozwijają się niewielkie koszyczki kwiatowe, na ogół intensywnie błękitne. Po przekwitnieniu kwiaty przekształcają się puszyste owocostany, w których znajduje się nawet kilkaset nasion.

Chaber bławatek (Centaurea cyanus L.) jest chwastem segetalnym, związanym z cyklem rozwoju zbóż. Kwitnie - od maja do września. Kwiaty zapylane są przez motyle, muchówki i błonkówki.

Chaber bławatek (Centaurea cyanus L.) - korona o 5 rurkowato zrośniętych płatkach. Kwiaty brzeżne większe, 5 pręcików, słupek dolny, złożony z dwóch  owocolistków.

W środowisku naturalnym chabry bławatki rosną w zbożach, na nieużytkach, ugorach, rowach i łąkach oraz stanowiskach ubogich w związki wapnia.

Chaber bławatek (Centaurea cyanus) - przekwitły kwiatostan, który wkrótce wytworzy nasiona (ok. 700-1600 z jednej rośliny). Owoce rozsiewane są przez wiatr i mrówki. W glebie zachowują zdolność kiełkowania przez 5-10 lat.

-----------------------------

Chaber bławatek (Centaurea cyanus L. 1753) – gatunek jednorocznej rośliny zielnej z rodziny astrowatych.
Nazwy ludowe chabra bławatka: białasy, głowacz, jasieniec, kardy, kwiatek wołoszek, macoszka, modrak, modrzeńczyk, samosiejka, wasilek, wawer.
Występuje w Europie oraz na Syberii Zachodniej. W Polsce pospolity chwast polny, archeofit.    
W ostatnim czasie został doceniony za swoje właściwości lecznicze oraz walory dekoracyjne i bywa uprawiany jako roślina ozdobna. Wyprowadzono od niego szereg odmian ozdobnych do uprawy w ogrodach, zarówno jako element naturalistycznej rabaty kwiatowej, jak i rośliny na kwiat cięty.

Pokrój  -  roślina zielna, słabo ulistniona, tworzy łany, osiąga wysokość 30-90 cm.

Łodyga  -  cienka, prosta, lekko żeberkowana, pajęczynowato owłosiona, rozgałęziona.

Liście  -  ułożone skrętolegle, najczęściej równowąskolancetowate, szarozielone, szerokości 2-5 mm. Dolne na ogonkach, z pojedynczymi, małymi ząbkami lub pierzastodzielne z 2-3 łatkami. Górne niepodzielone, siedzące.

Kwiaty -  tylko rurkowate. Pojedyncze koszyczki kwiatowe o średnicy 2-3 cm wyrastają na szczytach pędów z łuskowatej, podłużnej okrywy. Przyczepki listków okrywy brzegiem piłkowanoząbkowane lub orzęsione. Korona o 5 rurkowato zrośniętych płatkach o barwie ciemnobłękitnej, czerwonej, różowej lub białej. Kwiaty brzeżne większe, 5 pręcików, słupek dolny, złożony z 2 owocolistków. Kwiaty przedprątne, zapylane przez motyle, muchówki, błonkówki.
Kwitnie - od maja do września.

Owoce  -  jedwabiście puszyste, przeważnie niebiesko-szarobrązowe z białym wierzchołkiem niełupki. Jedna roślina wytwarza około 700-1600 nasion. Owoce rozsiewane przez wiatr i mrówki. W glebie zachowują zdolność kiełkowania przez 5-10 lat.

Siedlisko  -  pola uprawne, gdzie rozsiewany jest razem ze zbożami, nieużytki, przydroża, ugory.
Jest chwastem segetalnym.
Często spotykany na glebach ubogich w wapń (roślina wskaźnikowa tych gleb).

Chaber bławatek - roślina lecznicza

Surowcem zielarskim jest kwiat chabru bławatka (Flos Cyani) zawierające antocyjany (cyjanina, pelargina), kwasy organiczne, sole mineralne, duże ilości manganu, niewielki ilości garbników.

Właściwości lecznicze  -  działa moczopędnie, polecany w różnych chorobach nerek, zapobiega tworzeniu się kamieni, ma działanie przeciwzapalne, leczy zapalenie spojówek, dobroczynnie działają okłady z chabra na zmęczone oczy i płukanki gardła oraz jamy ustnej w stanach zapalnych.

Wodne wyciągi z kwiatów chabru wywierają dość silne działanie moczopędne. Nawet kilkakrotnie zwiększają ilość wydzielanego moczu - tym więcej, im silniejsze było zahamowanie jego wydzielania. Działanie to przypisuje się glikozydom antocyjanowym.
Kwiaty chabru wykazują również łagodne działanie żółciopędne oraz przeciwzapalne i przeciwbakteryjne, wykorzystywane w niektórych chorobach oczu.

Napary z kwiatów chabru stosuje się doustnie w przewlekłych, mało nasilonych chorobach nerek, połączonych ze skąpym wydzielaniem moczu oraz obrzękach spowodowanych zatrzymaniem wody i soli w ustroju. Pomocniczo w stanach zapalnych kłębków i miedniczek nerkowych, a także w kamicy nerkowej. Natomiast wraz z innymi ziołami również w niedostatecznym przepływie żółci do dwunastnicy.

Zewnętrznie stosuje się napar z kwiatów chabru w postaci przymoczek w zapaleniu brzegów powiek oraz spojówek, a także w nadwrażliwości na intensywne promieniowanie z ekranów telewizyjnych i monitorów komputera. Ponadto stosuje się go do zmywania owłosionej skóry głowy w łupieżu i grzybicy.

Napar na stan zapalny oczu  -  zmieszać 4 łyżki kwiatów chabru, 3 łyżki ziela świetlika i 2 łyżki kwiatów rumianku. Z takiej mieszanki wziąć 2 łyżki ziół i zalać 1 szklanką wrzącej wody. Naparzać pod przykryciem przez 15 minut. Odstawić na 15 minut, przecedzić. Przykładać ciepłe przymoczki na oczy w stanach zapalnych - kilkakrotnie w ciągu dnia.



źródło 1, źródło 2, źródło 3, źródło 4,

807511

chaber bławatek, modraki zdjęcia opis, Centaurea cyanus, chaber bławatek właściwości lecznicze, chaber zdjęcia informacje właściwości, modrak niebieski grafika informacje, chaber polny zdjęcia informacje, chaber grafika lecznicze właściwości, chaber bławatek chwile zachwycone, chaber bławatek inne nazwy