Złoty porost

Złotorost ścienny (Xanthoria parietina) lubi przycupnąć na korze drzewa, zwłaszcza liściastego. Ale tylko wtedy, gdy środowisko nie jest zanadto zanieczyszczone. Złotorost ścienny należy do porostów nitrofilnych, czyli „lubiących azot” i woli miejsca o stosunkowo dużym stężeniu tlenku azotu.
Na moich zdjęciach widać także inny porost - pustułkę pęcherzykowatą (Hypogymnia physodes), na którą z kolei nawet niewielkie stężenia tlenku azotu działają szkodliwie. To, że oba porosty występują obok siebie na jednym drzewie świadczy o tym, iż w otaczającym je środowisku występują średnie stężenia tlenku siarki i tlenku azotu.
To bardzo istotna informacja, ponieważ okazało się, że obserwacje porostów dają często wyniki porównywalne z analitycznymi metodami badania czystości powietrza i są ich cennym uzupełnieniem.

Złotorost ścienny (Xanthoria parietina (L.) Th. Fr.) – gatunek grzybów z rodziny złotorostowatych (Teloschistaceae). Dawniej zaliczany był do porostów.

Te same zanieczyszczenia, które niszczą porosty, szkodzą również ludziom, dlatego warto zwracać uwagę czy w naszym otoczeniu występują. Niestety, w miejscach o wysokim zanieczyszczeniu środowiska (miasta, pobliże dużych zakładów przemysłowych) porosty wymierają. Dzieje się tak ponieważ organizmy te chłoną wodę z atmosfery niczym gąbka, nie filtrując jej. Trujące substancje rozpuszczone w wodzie łatwo dostają się do wnętrza plechy, niszcząc w pierwszej kolejności komórki glonu. Porosty często nie potrafią usunąć toksyn i gromadzą duże ich ilości w swoim wnętrzu. Tylko nieliczne gatunki porostów są bardzo odporne na skażenia powietrza.

Jedną z najbardziej szkodliwych dla porostów substancji jest dwutlenek siarki (SO2). Związek ten wprowadzany jest do atmosfery przez zakłady przemysłowe, piece centralnego ogrzewania i pojazdy.
Tlenki azotu, pochodzące zwłaszcza ze spalin samochodowych, w wysokim stężeniu również mogą być toksyczne dla porostów. Część gatunków jednakże potrzebuje pewnej ilości tlenków azotu do prawidłowego rozwoju. Negatywny wpływ na wzrost porostów mają także metale ciężkie (np. ołów), pyły z zakładów przemysłowych, związki fluoru i inne.

Porosty to „organizmy 2 w 1”, powstałe w wyniku współdziałania grzyba i glonu. Samożywny glon dostarcza pokarmu, a grzyb ochrania glonowego partnera, przytwierdza do podłoża oraz dostarcza wodę z solami mineralnymi (wprost z atmosfery – z deszczu, mgły i pary wodnej). U większości gatunków to grzyb odpowiada za kształt „ciała” porostu – plechy. Specjaliści włączają obecnie porosty do królestwa grzybów.

Wszystkie porosty przybierają zielonkawy odcień, gdy są wilgotne – podczas deszczu lub we mgle. Trudno je wtedy zauważyć i rozpoznać. Lepiej więc wybierać się w teren przy dobrej pogodzie. Najczęściej porastają korę drzewa do wysokości 1,5 -2 m, ale występują też na murach i skałach. Rosną powoli.                                   źródło: Życie a klimat

Na pierwszym zdjęciu widać porost z już wykształconymi owocnikami, natomiast na poniższych zdjęciach widoczne są porosty we wcześniejszej fazie życia.

Złotorost ścienny (Xanthoria parietina) tworzy porosty o listkowatej, rozetkowatej plesze, osiągającej średnicę 10-20 cm.

Złotorost ścienny (Xanthoria parietina) - plecha ma barwę od pomarańczowej i żółtej do szarozielonej

Złotorost ścienny (Xanthoria parietina) występuje powszechnie, na korze drzew (najczęściej liściastych), drewnie, skałach i budynkach.

Złotorost ścienny (Xanthoria parietina) - ze względu na kolor był używany jako lekarstwo na żółtaczkę.

Owocnik - część grzybni, której zadaniem jest wytwarzanie zarodników. Większość grzybów tworzących porosty to workowce, więc ich owocniki zazwyczaj mają postać miseczek (apotecjum), rzadziej tworzą kuliste struktury z otworem na szczycie (perytecjum). Niektóre gatunki porostów często wytwarzają owocniki (np. Xanthoria parietina), inne rzadko (np. Hypogymnia physodes).

Złotorost ścienny (Xanthoria parietina) rośnie powoli.

Dodane w lutym 2020 r.
Po publikacji niniejszego wpisu jeszcze niejednokrotnie fotografowałam złotorosta ściennego. Postanowiłam więc dodać tu zdjęcia z późniejszego okresu.
Złotorosty znajdowałam na różnych topolach, bzie dzikim i brzozie. Oraz na ogrodzeniu. 

Złotorost ścienny (Xanthoria parietina) 

Złotorost ścienny (Xanthoria parietina) 

Złotorost ścienny (Xanthoria parietina) 

Złotorost ścienny (Xanthoria parietina) 

Złotorost ścienny (Xanthoria parietina) 

Złotorost ścienny (Xanthoria parietina) 

Złotorost ścienny (Xanthoria parietina) 

Ten okaz wyrósł na... no właśnie nie pamiętam dokładnie. Na pewno na płaszczyźnie poziomej i był to fragment metalowego ogrodzenia. Nie pamiętam tylko czy porost wyrósł na metalu czy na malowanym betonie (wydaje mi się jednak, że to był jednak pomalowany na niebiesko metal).

Złotorost ścienny (Xanthoria parietina) 

Ujęcie z boku.

Złotorost ścienny (Xanthoria parietina) 

                                                                                             1010
porosty żółte, złotorost ścienny, żółty porost na drzewie, pustułka pęcherzykowata, organizmy 2 w 1 porosty, badanie zanieczyszczenia środowiska porosty, dwutlenek siarki, tlenki azotu, czym są porosty, bioindykatory, złotorost ścienny chwile zachwycone, porost na drzewie, porosty na drzewach, pospolite porosty,