Śmierć jest ci pisana. Ale za to pięknie! |
Szukając wiosny i nowego życia znalazłam też umarłe drzewo. Jego kora odstawała od pnia, a w wielu miejscach już jej nie było. I tam właśnie znalazłam hieroglify natury, pismo śmierci, które wydało mi się piękne. Oto dzieła korników (drukarzy?). Nie jestem tego pewna, ponieważ podobno korniki drukarze atakują drzewa iglaste, a to było liściaste.
Pień martwego drzewa naznaczony "pismem śmierci" (korytarze jesionowca (Hylesinus sp.) pstrego lub rdzawego, chrząszcza z podrodziny kornikowatych) |
Wewnętrzna strona kory martwego drzewa zaatakowanego przez jesionowca (Hylesinus sp.) pstrego lub rdzawego, chrząszcza z podrodziny kornikowatych |
Kora martwego drzewa od wewnętrznej strony |
Korytarze jesionowca (Hylesinus sp.) pstrego lub rdzawego, chrząszcza z podrodziny kornikowatych |
Korytarze jesionowca (Hylesinus sp.) pstrego lub rdzawego, chrząszcza z podrodziny kornikowatych |
Korytarze jesionowca (Hylesinus sp.) pstrego lub rdzawego, chrząszcza z podrodziny kornikowatych |
Pień i wewnętrzna strona kory martwego drzewa liściastego zaatakowanego przez jesionowca (Hylesinus sp.) pstrego lub rdzawego, chrząszcza z podrodziny kornikowatych |
Korytarze jesionowca (Hylesinus sp.) pstrego lub rdzawego, chrząszcza z podrodziny kornikowatych |
Korytarze jesionowca (Hylesinus sp.) pstrego lub rdzawego, chrząszcza z podrodziny kornikowatych |
Korytarze jesionowca (Hylesinus sp.) pstrego lub rdzawego, chrząszcza z podrodziny kornikowatych |
Korytarze jesionowca (Hylesinus sp.) pstrego lub rdzawego, chrząszcza z podrodziny kornikowatych |
Korytarze jesionowca (Hylesinus sp.) pstrego lub rdzawego, chrząszcza z podrodziny kornikowatych |
Bardziej prawdopodobne jest to, że na moich zdjęciach przedstawione są korytarze jesionowca pstrego Hylesinus varius (Fabricius, 1775). Opis jesionowca rdzawego (Hylesinus wachtli orni Fuchs, 1906) nie zaistniał jeszcze w polskiej Wikipedii, ale wyczytałam, że chrząszcz ten występuje zdecydowanie rzadziej.
--------------------
Jesionowiec zmienny, jesionowiec pstry, jaśniak pstry (Hylesinus varius) - gatunek owada z rzędu chrząszczy z podrodziny kornikowatych. Występuje w Europie, Afryce Północnej i na Kaukazie.
Rójka - przebiega w marcu do maja, rozmnaża się jednak przez prawie cały sezon wegetacyjny.
Wygląd
Larwa beznoga (jak u wszystkich kornikowatych), barwy białej, z ciemną głową.
Poczwarka typu wolnego barwy kremowej.
Imago długości 2,5-3 mm. Kształt ciała trójsegmentowy, krępy, walcowaty, barwy szarobrązowej z ciemnymi, nieregularnymi wzorami.
Pokarm - żeruje głównie na jesionie, gdzie tworzy klamrowate chodniki. Atakuje głównie świeżo ścięte i osłabione drzewa. Preferuje cienką korę młodych drzew.
Znaczenie - Hylesinus varius jest główną przyczyną zamierania jesionów. Szczególnie jest groźny dla młodych drzew. Trudno zauważyć zasiedlanie jesionów przez tego owada, ponieważ nie widać trocinek, a tylko otwory wejściowe.
***********************
Kornikowate, korniki (Scolytinae) – podrodzina chrząszczy z rodziny ryjkowcowatych, wcześniej klasyfikowana jako rodzina Scolytidae, syn. Ipidae.
Występowanie - na całym świecie do granicy zasięgu drzew. Niektóre gatunki mają tendencję do masowego pojawiania się i wyrządzania olbrzymich szkód w drzewostanach.
Przedstawiciele rodziny to małe od 0,6 mm do 13 mm owady walcowatego kształtu ciała, koloru brunatnego, szarego lub czarnego. Czułki kończą się zwykle zwartą buławką.
Korniki żywią się łykiem i miazgą lub hodowanym przez siebie grzybem. Niektóre odżywiają się tkankami roślin zielnych i nasionami (np. palm, kawy). Inne gatunki rozwijają się na wilczomleczach i kaktusach. Jednak większość korników jest związana z roślinami drzewiastymi.
Wbrew utartej opinii nie rozwijają się w przedmiotach wykonanych z drewna np. w meblach.
Część gatunków korników (np. zakorki, cetyńce, ogłodki, korniki, rytowniki, wgryzonie, bruzdkowce) rozwija się w łyku. Zwykle samce drążą w korze lub między korą a drewnem komory godowe. Jeżeli jest to gatunek monogamiczny, od komory godowej odchodzi jeden chodnik macierzysty, drążony przez samicę. W przypadku gatunków poligamicznych, od komory godowej może odchodzić od dwóch do nawet dziesięciu chodników macierzystych. Po obu stronach chodnika macierzystego samica wygryza nyże jajowe, w których składa pojedynczo jaja. Larwy drążą swoje własne chodniki nazywane chodnikami larwalnymi. Chodniki te zakończone są kolebkami poczwarkowymi, które (w zależności od gatunku) mogą być umiejscowione w korze, pomiędzy korą a drewnem lub płytko w drewnie.
Gatunki z rodzaju drwalnik, drwalniczek oraz większość korników z rodzaju rozwiertek rozwija się w drewnie. Samice wygryzają chodnik wejściowy i czasami chodniki boczne, gdzie składają jaja. W trakcie drążenia chodników wprowadzają do drewna symbiotyczny grzyb (każdy gatunek chrząszcza wprowadza charakterystyczny dla siebie gatunek grzyba). Larwy drążą krótkie chodniki i odżywiają się strzępkami symbiotycznego grzyba. Po przepoczwarczeniu opuszczają drewno.
Samice niektórych gatunków po złożeniu jaj oraz samce odbywają żer regeneracyjny i powtórnie przystępują do rójki, a samice do składania jaj dając początek generacji siostrzanej.
Np. kornik drukarz - Ips typographus (L.) odbywa żer regeneracyjny pod korą świerka w żerowisku, cetyniec większy Tomicus piniperda (L.) - w rdzeniu młodych gałązek sosnowych. Młode chrząszcze przed rójką odbywają żer uzupełniający, w trakcie którego rozwijają się ostatecznie narządy rozrodcze. I tak np. ogłodek wiązowiec - Scolytus scolytus (Fabr.) ogryza korę na pędach wiązów.
Znaczenie korników
Korniki zasiedlają zwykle drzewa osłabione (np. przez zanieczyszczenia powietrza, susze, pożary). I z tego powodu nazywa się je szkodnikami wtórnymi. Niektóre gatunki wyrządzają poważne uszkodzenia drzewostanów. Pospolity w Polsce kornik drukarz, atakuje świerk, rzadko sosnę i modrzew. Kornik sześciozębny i cetyniec większy żerują głównie na sośnie. Jodłowiec krzywozębny rozwija się na jodle. Ogłodek wiązowiec i ogłodek wielorzędowy uszkadzają wiązy i dodatkowo przenoszą groźną chorobę grzybową - grafiozę wiązu (holenderską chorobę wiązów) - Ophistoma ulmi.
Leśnicy starają się ograniczyć populacje szkodliwych gatunków przez wyszukiwanie tzw. drzew trocinkowych (zasiedlonych przez chrząszcze), ich ścinkę i wywóz, zanim zdąży wylecieć kolejne pokolenie korników. Liczebność niektórych gatunków (cetyniec większy, kornik drukarz, kornik modrzewiowiec, kornik zrosłozębny rytownik pospolity, drwalnik paskowany) kontroluje się przy pomocy pułapek z syntetycznym feromonem agregacyjnym.
W lasach pierwotnych korniki nie wyrządzają szkód i stają się bardzo ważnym elementem łańcucha pokarmowego. W Puszczy Białowieskiej są np. znaczącym składnikiem diety rzadkiego dzięcioła trójpalczastego (Picoides tridactylus). Ich żerowiska penetrowane są przez inne owady, które szukają tam pokarmu np. zoofagi czy saprofagi. W chodnikach korników spotykane są też roztocza i grzyby. Zasiedlając drzewa chore lub stare, przyczyniają się do ich szybszego zamierania i robią miejsce dla młodego pokolenia jodeł, sosen, świerków.
Problem z kornikami w lasach gospodarczych jest między innymi efektem przekształcenia w przeszłości lasów pierwotnych w monokultury. W takich warunkach często przestają działać mechanizmy kontrolujące liczebność korników i pojawiają się gradacje (masowe pojawy szkodników, w trakcie których dochodzi do uszkodzeń drzew, często na znacznych obszarach). Obecnie leśnicy starają się temu zapobiegać poprzez zwiększanie różnorodności biologicznej w lasach (wprowadzanie roślin nektarodajnych, owocowych, pozostawianie drzew dziuplastych i drewna martwych drzew).
Źródło: Wikipedia
przeglądając zdjęcia korników natrafiłem na Twój post.
OdpowiedzUsuńChodniki na tych fotkach należą do jesionowców (Hylesinus sp.) - pstrego lub rdzawego. Żerowiska są bardzo charakterystyczne - klamerkowate chodniki macierzyste i odchodzące od nich chodniki larwalne. Trzeba przyznać, że wyglądają dość efektownie... ;
Mariuszu, bardzo dziękuję za rozpoznanie! Wreszcie mogę podpisać zdjęcia :-)
UsuńPoszperałam trochę w źródłach i skłaniam się ku jesionowcowi pstremu, gdyż j. rdzawy podobno występuje znacznie rzadziej.
jakie mądre twoje słowa Aniko o Puszczy, korniku, dzięciołach trójpalczastych etc etc ... taak ... a teraz mamy nie 2013 ale 2017 ...
OdpowiedzUsuńMarek z Wlkp.
Te mądre słowa zaczerpnęłam z Wikipedii :-)
Usuń