18 czerwca 2015

Oliwnik wąskolistny, rosyjska oliwka


Dopóki nie nadszedł czas kwitnienia typowałam, że jest to jakiś gatunek wierzby - głównie ze względu na podłużne, wąskie liście oraz pokrój drzewa. Dotąd nie zajmowałam się jeszcze wierzbami, choć mam zdjęcia wierzby białej oraz iwy, wiem też jak wygląda wierzba płacząca. Jednak gdy drzewa o pochylonych pniach i wręcz dziwacznie pogiętych konarach zakwitły zrozumiałam, że nijak nie mogą być wierzbami, choćby najbardziej srebrzystymi - zupełnie nie te kwiaty. Liczne, drobne, żółte o czterech płatkach, w żadnym razie nie przypominają wierzbowych kotków.
I właśnie po kwiatach udało mi się zidentyfikować ten gatunek drzewa - to oliwnik wąskolistny / zwyczajny, zwany też rosyjską oliwką. Widuję go w wielu miejscach - na osiedlowych skwerach i w parkach (częściej jako drzewa) czy na Łące Wschodniej - tam przybiera postać rozłożystego krzewu.

Oliwnik wąskolistny, oliwnik zwyczajny (Elaeagnus angustifolia L.) z rodziny oliwnikowatych. Występuje na obszarze od Europy po środkową Azję i Himalaje oraz w Chinach. W Polsce jest dość często uprawiany, czasami dziczejący (12 czerwca)
 
Oliwnik wąskolistny, oliwnik zwyczajny (Elaeagnus angustifolia L.) to małe drzewo lub rozłożysty krzew o wysokości do 6 m, ale na dobrym stanowisku może osiągać nawet 10 m  (15 czerwca)
 
Oliwnik wąskolistny (Elaeagnus angustifolia L.) - wygląd gałęzi z cienkimi pędami, na których pozostało nieco zeszłorocznych owoców (11 maja)
 
Oliwnik wąskolistny (Elaeagnus angustifolia L.) ma nieregularny pokrój, zwisające gałęzie i zazwyczaj krzywy pień (11 maja)

Mniej więcej taki wygląd kory oliwnika przedstawiają zdjęcia zamieszczone w Internecie:

Oliwnik wąskolistny, oliwnik zwyczajny (Elaeagnus angustifolia L.) - kora jest szarobrązowa głęboko rzeźbiona, odchodzi od pnia włóknami.
 
Zauważyłam jednak na pniach tych drzew takie oto charakterystyczne narośle. Sądzę, że pozwolą mi zidentyfikować ten gatunek także zimą. Nie mam pojęcia czy są one naturalnym wytworem, czy są to zabliźnione rany po obciętych pędach. 
O czarno-białych pluskwiakach pisałam TUTAJ.

Oliwnik wąskolistny (Elaeagnus angustifolia L.) - z niektórych narośli wyrastają liście (11 maja)

Oliwnik wąskolistny (Elaeagnus angustifolia L.) - dolna część pnia z naroślami, bądź pozostałościami po obciętych pędach. Kora na starszych pniach jest włóknista, podłużnie spękana,ciemna.

Oliwnik wąskolistny (Elaeagnus angustifolia L.) - wiosną na pędach rozwijają się długie, wąskie, lancetowate liście, które początkowo w całości pokryte są szaro-srebrzystym kutnerem, później natomiast ich wierzchnia strona staje się gładka i szarozielona, a spód nadal pozostaje omszony.

Oliwnik wąskolistny, oliwnik zwyczajny (Elaeagnus angustifolia L.) - młode listki wyrastające z konara (11 maja)
Oliwnik wąskolistny, oliwnik zwyczajny (Elaeagnus angustifolia L.) - liście lancetowate do 5 cm długości, początkowo z obu stron pokryte srebrzystymi włoskami, później ich wierzchnia strona staje się gładka i szarozielona, a spód nadal pozostaje omszony (11 maja)

Oliwnik wąskolistny, oliwnik zwyczajny (Elaeagnus angustifolia L.) - młode liście są białawe, starsze - srebrzysto szarozielone, na stronie górnej matowozielone, na dolnej gęsto pokryte srebrzystymi, gwiaździstymi włoskami. Jesienią opadają późno nie zmieniając zabarwienia  (11 maja)
 
Oliwnik wąskolistny, oliwnik zwyczajny (Elaeagnus angustifolia L.) - niedługo po rozwoju liści zaczynają pojawiać się  czterokrotne, niewielkie, silnie pachnące i miododajne kwiaty, zebrane po kilka w kątach liści (29 maja)
 
Oliwnik wąskolistny, oliwnik zwyczajny (Elaeagnus angustifolia L.) - na gałązkach, między liśćmi pojawiają się pąki kwiatowe (29 maja)
 
Oliwnik wąskolistny (Elaeagnus angustifolia L.) - liście lancetowate do 8 cm długości, z obu stron pokryte srebrzystymi włoskami  (29 maja)

Oliwnik wąskolistny, oliwnik zwyczajny (Elaeagnus angustifolia L.) rosnący w Parku Jana Pawła II w Poznaniu ma około 10 m wysokości i naprawdę gruby pień. Musi być dość wiekowy (12 czerwca)
 
Oliwnik wąskolistny, oliwnik zwyczajny (Elaeagnus angustifolia L.) - pień tego osobnika również posiada te charakterystyczne narośle  
  
Oliwnik wąskolistny, oliwnik zwyczajny (Elaeagnus angustifolia L.) ma szeroki system korzeniowy
 
Oliwnik wąskolistny, oliwnik zwyczajny (Elaeagnus angustifolia L.) - pień starego drzewa

Oliwnik wąskolistny, oliwnik zwyczajny (Elaeagnus angustifolia L.) kwitnie w maju i czerwcu. Jest rośliną miododajną (15 czerwca)
 
Wybitnie światłolubny oliwnik wąskolistny (Elaeagnus angustifolia L.) jest wytrzymały na mrozy i doskonale radzi sobie podczas suszy, znosi niewielkie zasolenie gleby, utrzymuje się tam, gdzie inne gatunki drzew giną.  (15 czerwca)
 
Oliwnik wąskolistny, oliwnik zwyczajny (Elaeagnus angustifolia L.) - kolor kwiatów jest dobrze widoczny, gdyż górna część płatków okwiatu jest mocno wywinięta na zewnątrz  (15 czerwca)

Oliwnik wąskolistny (Elaeagnus angustifolia L.) ma kwiaty bezpłatkowe, obupłciowe, promieniste, rurkowate, silnie i przyjemnie pachnące. Mają pojedynczy, 4-krotny okwiat, 1 słupek, 4 pręciki. Z zewnątrz srebrzyste, wewnątrz żółte, stoją po 2-3 w kątach liści (15 czerwca)
 
Oliwnik wąskolistny (Elaeagnus angustifolia L.) w postaci rozłożystych krzewów. Srebrzysto zielonkawa barwa liści wyraźnie i efektownie kontrastuje z otaczającą zielenią    (15 czerwca)

A tak oliwnik prezentuje się zimą. Czyż nie wygląda oryginalnie?
 
Oliwnik wąskolistny (Elaeagnus angustifolia L.) - pokrój drzewa (5 marca)

Oliwnik wąskolistny (Elaeagnus angustifolia L.) - na gałązkach utrzymują się jeszcze pojedyncze liście i owoce (5 marca)

Na koniec zagadka w stylu "wytęż wzrok".
To zdjęcie chciałam umieścić na początku wpisu o oliwniku wąskolistnym. Z jakiego powodu zrezygnowałam?

Oliwnik wąskolistny, oliwnik zwyczajny (Elaeagnus angustifolia L.)

Dodane później
Jesienią sfotowałam owoce oliwnika wąskolistnego. Oto i one:

Oliwnik wąskolistny (Elaeagnus angustifolia L.) - owocem jest srebrzysto białawy, podługowaty pestkowiec, suchy i mączysty, przypominający wyglądem małą, wąską oliwkę.
 
Oliwnik wąskolistny (Elaeagnus angustifolia L.) - owoce dojrzewają w październiku i długo utrzymują się na roślinie.



Rozwiązanie zagadki: wg opisu botanicznego kwiaty powinny mieć cztery płatki, a na rzeczonym zdjęciu kwiat ma ich pięć (anomalia).



-------------------------------------




Oliwnik wąskolistny, oliwnik zwyczajny (Elaeagnus angustifolia L.), nazywany rosyjską oliwką - gatunek rośliny z rodziny oliwnikowatych. Występuje na obszarze od Europy po środkową Azję i Himalaje, ponadto w Chinach.
W Polsce jest dość często uprawiany, czasami dziczejący i lokalnie zadomowiony (kenofit). 

Pokrój - małe drzewo lub rozłożysty krzew o wysokości do 6 m. Ma nieregularny pokrój i zazwyczaj krzywy pień. Pokrój oraz kształt liści wyglądem przypomina ją malowniczą wierzbę z ażurową, rozłożystą koroną i zwisającymi gałęziami.

Kora - szarobrązowa głęboko rzeźbiona, odchodzi od pnia włóknami.

Pędy - dość sztywne, mocno rozgałęzione pędy szkieletowe, pokryte gładką, szarobrązową korą i nielicznymi, ostrymi cierniami oraz dużą ilość krótkich, delikatnych, niezdrewniałych przyrostów, porośniętych miękkimi, łuskowatymi, szaro-srebrzystymi włoskami. Młode gałązki słabo cierniste; starsze - cierniste, srebrzystobiałe. Boczne gałązki nie drewnieją i nie opadają.

Liście - wąskie, lancetowate od 4 do 8 cm długości, początkowo z obu stron pokryte srebrzystymi włoskami, później ich wierzchnia strona staje się gładka i szarozielona, a spód nadal pozostaje omszony. Liście młode są białawe, starsze - srebrzysto szarozielone. Liście opadają późno, nie tracąc zabarwienia.

Kwiaty - promieniste, rurkowate, silnie i przyjemnie pachnące. Mają pojedynczy, 4-krotny okwiat, 1 słupek, 4 pręciki. Z zewnątrz srebrzyste, wewnątrz żółte, stoją po 2-3 w kątach liści.
Z wierzchu płatki okwiatu mają podobną barwę co młode liście (srebrzystoszarą), wewnątrz natomiast są intensywnie żółte. Kolor kwiatów jest jednak dobrze widoczny, gdyż górna część płatków jest mocno wywinięta na zewnątrz.
Kwitnie - od maja do czerwca, najobficiej w połowie czerwca.

Owoc - srebrzysto białawy, podługowaty pestkowiec, suchy i mączysty, przypominający wyglądem małą, wąską oliwkę. Barwa początkowo zielonkawa, później żółta, a ostatecznie pomarańczowo-brązowa, choć wydaje się być szara, ze względu na pokrywający owoce gęsty, szarosrebrny kutner. Owoce dojrzewają w październiku i długo utrzymują się na roślinie. Rozmnaża się go przez wysiew nasion.

Roślina ozdobna, miododajna.
Ze względu na swoje srebrzyste liście i ładny pokrój uprawiany w parkach, alejach i na skwerach.
Oliwnik wąskolistny jest odporny na dymy przemysłowe i suszę, dlatego też nadaje się do zadrzewiania piaszczystych nieużytków i rekultywacji terenów poprzemysłowych oraz do sadzenia w miastach.
Oliwnik jest łatwy w uprawie - wytrzymały na mrozy, doskonale radzi sobie w czasie suszy, zarówno w podłożu, jaki i powietrzu, znosi też niewielkie zasolenie gleby. Jest rośliną wybitnie światłolubną.
Preferuje gleby lekkie, suche i wapienne, a nie lubi gliniastych i podmokłych.
Można go silnie przycinać, wówczas zagęszcza się i ma ładniejszy pokrój.

Choroby - gatunek dość odporny na choroby i ataki szkodników, ale jeśli zostanie posadzony na zbyt mokrym stanowisku może mu zagrażać choroba grzybowa (np. mączniak prawdziwy).


źródło 1, źródło 2, źródło 3, źródło 4



.36.57.

oliwnik wąskolistny, oliwnik zwyczajny, Elaeagnus angustifolia, rosyjska oliwka, wierzba żółte kwiatki, drzewo małe żółte kwiatki, oliwnik wąskolistny zdjęcia opis, oliwnik zwyczajny zdjęcia opis, Elaeagnus angustifolia zdjęcia opis, rosyjska oliwka zdjęcia opis, srebrzyste liście żółte kwiatki, oliwnik wąskolistny chwile zachwycone, oliwnik zwyczajny chwile zachwycone, Elaeagnus angustifolia chwile zachwycone, rosyjska oliwka chwile zachwycone,

11 komentarzy:

  1. O, będę pierwszy!
    Aniko, oglądałem pierwsze i ostatnie zdjęcie, ale nie domyśliłem się powodu Twojej decyzji:(
    Narośla faktycznie są charakterystyczne, nie pamiętam drzew o takich tworach na pniach. Ciekawe, ile razy przechodziłem obok oliwnika nie widząc go…

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Jeśli przeczytasz opis tego drzewa, domyślisz się bez trudu :-). A oliwnika z pewnością widziałeś - brałeś go tylko za jakąś wierzbę o srebrzystych liściach. Pozdrawiam

      Usuń
  2. Piękne drzewo, mam w pobliżu - udaje się pozyskać z nasion, ale kiełkuje bardzo niewiele, na zebraną chyba setkę udało mi się wyhodować dwie sadzonki.

    "guzy" w korze, to naturalny pokrój drzewa - nie wiem czemu roślina takie wytwarza (jak by chciała wypuścić konar, ale w ostateczności z tego zrezygnowała), ale nie są to blizny.

    Niezłe źródło pożytku dla pszczelarzy (właśnie z myślą o jednym z nich, hodowałem młode osobniki), i nader ładna ozdoba ogrodu. Mniej wprawnym może się mylić właśnie z wierzbami, ale i z ... rokitnikami, które na pomorzu dorastają podobnych rozmiarów, lub znajdują się w opuszczonych i wtórnie zdziczałych ogrodach.

    Gratuluję, wrzuć jeszcze pięciolistną koniczynkę ! ;-D (bo te czterolistne, to wiesz... polityka ;-) )

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Więcej o rozmnażaniu oliwnika przeczytasz w źródle 3, gdzie m.in. napisano - Młode rośliny pozyskuje się na ogół za pomocą siewu nasion, które po dojrzeniu (IX-XI) wydobywa się z mięsistej okrywy, płucze i od razu wysiewa wprost do gruntu lub przed planowanym siewem wiosennym, poddaje trzymiesięcznej stratyfikacji.

      Co do guzów - skoro są naturalnym wytworem, to znaczy, że są to takie zapasowe miejsca, skąd drzewo może wypuścić pędy np. w razie utraty korony.

      Usuń
    2. Oczywiście że tak ale mimo wszystko marnie wschodzą - z drugiej strony, pozyskiwałem nasiona z osobnika już dość starego.

      Guzy - pewnie coś na rzeczy, a swoją drogą - naprawdę umiesz zaciekawić - warto by zobaczyć takie miejsce na przekroju tartacznym, lub w ... wypróchniałym pniaku - sęki innych drzew dają bardzo ciekawy obraz.

      Usuń
  3. Jesteś cudowna, a ja właśnie miałam próbować robić porządne zdjęcia tego czegoś co rośnie u mnie jako krzew (na razie) a co tata wysiał z nasionek przyniesionych z ogrodu botanicznego (i zapomniał co wziął....) - żeby pokazać do identyfikacji na FB
    Oliwnik rosyjski...
    On nawet ma coś w rodzaju kolców, bardzo to niefajne jak trzeba wybierać spod niego ślimaki,żeby żywopłotu nie zeżarły...
    Muszę się przyjrzeć, ile płatków kwiatowych miewa ten mój ;-)

    OdpowiedzUsuń
  4. Ehm, połączyłam sobie dwie nazwy ;-)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Dziękuję i cieszę się, że pomogłam :-) Co do oliwnika - nie bardzo wiem od czego zależy czy wyrośnie z niego krzew czy drzewo. Przypuszczam, że drzewa się formuje (przycina) tak żeby powstał pień i korona. Ale krzewy też są bardzo efektowne. Serdecznie pozdrawiam

      Usuń
  5. Ma heilende Substanzen?
    Welche Eigenschaften hat er in Kräuter Kunde?
    Danke

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Leider hat er nicht haben medizinische Eigenschaften.

      Usuń
  6. Aber der ealeagnus umbellata ist besser

    OdpowiedzUsuń