21 czerwca 2015

Stokrotka pospolita, gęsie pępki


Patrzenie na zieleń ponoć przynosi ulgę i odpoczynek dla zmęczonych oczu. Zgadzam się z tym... częściowo.
Na zadbanych, regularnie strzyżonych i podlewanych trawnikach, gdzie większość innych roślin nie ma szans rozkwitnąć, wesołe kwiatki niewielkich stokrotek są jakże miłym dla mego oka akcentem - widocznie potrzebuję szerszej, bardziej urozmaiconej palety barw  :-) . Pewnie mają i sto białych lub różowawych "płatków" (tak naprawdę są to żeńskie kwiaty języczkowe), a na środku żółtą "poduszeczkę", na której chętnie przysiadają różne owady. Niezwykle wytrwałe w kwitnieniu, także podczas łagodnej i bezśnieżnej zimy - zawsze wywołują mój uśmiech.
 
A tak przy okazji - gdzie gęś ma pępek? Nazwy ludowe roślin doprawdy bywają oryginalne :-)

Stokrotka pospolita / łąkowa / trwała (Bellis perennis) - gatunek rośliny z rodziny astrowatych.
Nazwy ludowe:stokroć, stokrotka, stokroć trwała, stokroć pospolita, gęsie pępki, przypołudnik czerwony. 
Stokrotka pospolita (Bellis perennis) - kwitnie przeważnie od marca do listopada, czasem również w zimie, jeśli jest bezśnieżna i nie ma mrozów. Grupy i formy ogrodowe (kultywary) kwitną od kwietnia do czerwca.
Stokrotka pospolita (Bellis perennis) - rośnie na łąkach, pastwiskach, przydrożach, murawach i na wszelkich innych terenach trawiastych.
Stokrotka pospolita (Bellis perennis) - na zewnątrz koszyczka znajduje się jeden szereg białych lub różowych kwiatów języczkowych żeńskich. Wewnątrz koszyczka żółte, rurkowe kwiaty obupłciowe, długości ok. 2 mm. Korona kwiatów rurkowych dzwonkowata, 4-5 ząbkowa. 
Stokrotka pospolita (Bellis perennis) - nie ma specjalnych wymagań co do gleby, rośnie dobrze zarówno na stanowiskach słonecznych, jak i półcienistych. 
Stokrotka pospolita (Bellis perennis) - łodyga kwiatonośna prosto wzniesiona, nierozgałęziona, bezlistna (tzw. głąbik), obła, zwykle delikatnie owłosiona, pod kwiatostanem nieco zgrubiała, o wysokości 4-15(20) cm. Okrywa koszyczka składa się z tępo zakończonych listków ułożonych w dwu szeregach, krótko owłosionych.
Stokrotka pospolita (Bellis perennis) - kwiaty zebrane w pojedynczy koszyczek na szczycie głąbika o średnicy 12-20(30). Kwiaty przedprątne, zapylane przez motyle, błonkówki lub muchówki. mm. 
Stokrotka pospolita (Bellis perennis) -  liście zebrane w różyczkę, łopatkowe lub odwrotnie jajowate, zwężające się w ogonek, zwykle jednonerwowe, całobrzegie, nieco karbowane lub grubo ząbkowane.


-------------------------------------



Stokrotka pospolita, stokrotka łąkowa, stokrotka trwała (Bellis perennis) - gatunek rośliny z rodziny astrowatych.
Nazwy ludowe: stokroć, stokrotka, stokroć trwała, stokroć pospolita, gęsie pępki, przypołudnik czerwony.
Występuje w umiarkowanych strefach, głównie na Półkuli Północnej: na większości obszaru Europy, w Azji Zachodniej i Azerbejdżanie oraz Libii. Rozprzestrzenia się też gdzieniegdzie poza tym obszarem rodzimego występowania.
Jest pospolita na terenie całej Polski (rzadziej na północnym wschodzie, w górach - po piętro kosówki).

Łodyga - kwiatonośna, prosto wzniesiona, nierozgałęziona, bezlistna (tzw. głąbik), obła, zwykle delikatnie owłosiona, pod kwiatostanem nieco zgrubiała, o wysokości 4-15(20) cm.

Liście  -  zebrane w różyczkę, łopatkowe lub odwrotnie jajowate, zwężające się w ogonek, jednonerwowe, całobrzegie, nieco karbowane lub grubo ząbkowane.

Kwiaty - zebrane w pojedynczy koszyczek na szczycie głąbika o średnicy 12-20(30) mm. Okrywa koszyczka składa się z tępo zakończonych listków ułożonych w dwu szeregach, krótko owłosionych. Dno koszyczka jest wypukłe, puste i ma powierzchnię pokrytą brodawkami.
Na zewnątrz koszyczka jeden szereg białych lub różowych kwiatów języczkowych żeńskich.
Wewnątrz koszyczka żółte, rurkowe kwiaty obupłciowe, długości ok. 2 mm.
Korona kwiatów rurkowych dzwonkowata, 4-5 ząbkowa. Pylniki całkowicie zrośnięte w rurkę wokół słupka, nitki pręcików wolne.
Kwiaty przedprątne, zapylane przez motyle, błonkówki lub muchówki.
Kwitnie przeważnie od marca do listopada, czasem również w zimie, jeśli jest bezśnieżna i nie ma mrozów. Grupy i formy ogrodowe kwitną od kwietnia do czerwca.

Owoc - odwrotnie jajowata, gładka i żółtobrunatna niełupka długości ok. 1 mm.

Kłącze  -  walcowate i rozgałęzione.

Bylina, hemikryptofit.
Siedliska - rośnie na łąkach, pastwiskach, przydrożach, murawach i na wszelkich innych terenach trawiastych.
Preferuje gleby zasobne w składniki mineralne i średnio próchniczne. Nie ma specjalnych wymagań co do gleby, rośnie dobrze zarówno na stanowiskach słonecznych, jak i półcienistych.

Roślina lecznicza
  • Surowcem zielarskim jest kwiat - Flos Bellidis. Kwiat zawiera substancje gorzkie, garbniki, kwasy organiczne, śluz, saponiny, olejki eteryczne oraz znaczne ilości soli mineralnych.
  • Działanie: w medycynie ludowej kwiat stokrotki stosuje się przy krwawieniach z płuc i pęcherza moczowego, także jako środek przeciwgorączkowy i ogólnie wzmacniający.
  • Napar poleca się przy złej przemianie materii i nieregularności menstruacji oraz jako środek moczopędny (przy kamicy nerkowej i pęcherzowej) i przeczyszczający. Napar ziela stokrotki obniża ciśnienie krwi oraz przeciwdziała miażdżycy, toteż polecany jest dla osób starszych.
  • Obecnie w lecznictwie rzadko jest stosowany wewnętrznie jako środek wykrztuśny w chorobach dróg oddechowych i łagodny środek ściągający w nieżytach przewodu pokarmowego.
  • Zewnętrznie stosowany jest w postaci kąpieli i okładów jako środek przeciwzapalny, przy źle gojących się ranach, krwawych wybroczynach, owrzodzeniu i wykwitach skórnych.

Stokrotka pospolita jest uprawiana jako roślina ozdobna, głównie ze względu na efektowne kwiatostany. Od niej pochodzą wszystkie odmiany stokrotek ogrodowych, które różnią się między sobą wysokością, wielkością kwiatów i ich budową. Są odmiany o kwiatach pojedynczych, pełnych i półpełnych, zazwyczaj w kolorze białym lub różowym oraz wielu odcieniach karminowego. Odmiany uprawne mają barwę białą lub całą gamę odcieni czerwonego koloru, często też mają większe kwiatostany z liczniejszymi kwiatami języczkowatymi od dziko rosnącej formy typowej.

Wybrane odmiany (kultywary) stokrotek ogrodowych:
  • ‘Alba Plena’ - o pełnych, białych koszykach kwiatowych
  • ‘Alice’ - o półpełnych, dużych, różowych kwiatach,
  • ‘Aucubifolia’ - o pojedynczych, białych koszyczkach kwiatowych z liśćmi w złote cętki,
  • ‘Dresden China’ - niewielkiej wielkości z pierzastymi, języczkowatymi kwiatami,
  • ‘Old Strain’ - o kwiatach pojedynczych, białoróżowych.
  • ‘Pomponette’` - o niedużych, pełnych kwiatach,
  • ‘Prolifera’ -  z pełnymi, języczkowatymi kwiatami w różowe plamki.
  • ‘Rob Roy’ - o pełnych, czerwonych koszyczkach kwiatowych,
  • ‘Super Enoma’ - o dużych, pełnych kwiatach,
  • ‘Speedstar Red’ - o kwiatach półpełnych z żółtymi środkami

Rozmnażanie - można wysiewać z nasion, lub rozmnażać przez podział starszych, rozrośniętych kęp.


źródło 1, źródło 2, źródło 3, źródło 4, źródło 5, źródło 6,


.37.55.

stokrotka pospolita, stokrotka łąkowa, stokrotka trwała, Bellis perennis, stokrotka właściwości lecznicze, białe kwiatki na trawniku, gęsie pępki, przypołudnik czerwony, stokrotka nazwy ludowe, stokrotka pospolita zdjęcia opis, stokrotka łąkowa zdjęcia opis, stokrotka trwała obrazy informacje, Bellis perennis zdjęcia informacje, stokrotka pospolita chwile zachwycone, stokrotka łąkowa chwile zachwycone, stokrotka trwała chwile zachwycone, Bellis perennis chwile zachwycone,






16 komentarzy:

  1. Mam mnóstwo w ogródku, co śmieszniejsze rozmnażać można także poprzez... koszenie. Koszę trawnik a razem z nim stokrotki, ponieważ nie grabię tego co koszę (centymetra tygodniowego przyrostu nie warto) to teraz mam je już rozniesione po całym ogrodzie. Co zresztą było moim zamiarem i bardzo mnieśmieezniejsze

    OdpowiedzUsuń
  2. Ma być mnie cieszy (piszę kciukami na tablecie, stąd przedziwny efekt wynikowy).
    Ps. świetne makra

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Trawnik usiany takimi wdzięcznymi kwiatkami na pewno wygląda ładniej i weselej :-)

      Usuń
    2. Autentycznie uroczso, wesoło i przyjaźnie, do Togo jeszcze pod krzewami niezapominajki, nigdy nie byłem zwolennikiem tzw ozdobnych trawników z selekcjonowanych odmian, bez krzty "chwastów" i ... życia.

      Usuń
    3. Brawo makroman! Zamiast trawnika a la pustynia, piękny, pełen życia dywanik naturalnie poprzetykany stokrotkami :) suuper

      Usuń
  3. Pięknie pokazane i opisane
    Zawsze z wielka przyjemnością zaglądam na Twego bloga
    Pozdrawiam :)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Dziękuję, bardzo mnie to cieszy :-) Pozdrawiam

      Usuń
  4. Takie zwykłe, pospolite, a takie ładne! Delikatnie zaznaczony fiolet na obwodzie płatków czyni je pięknymi. Teraz widzę, że w budowie są podobne do podbiału: w środku kwiatu rosną maleńkie kwiatki. Czy tak, Aniko?

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Wiecie, robiłam ostatnio makro zdjęcie kwiatu stokrotki i też zauważyłam te małe 'kwiatuszki' w środku :) a w ogóle to stokrotki uwielbiam :)

      Usuń
    2. Krzysztofie, kwiaty podbiału rzeczywiście mają podobną budowę, ale chyba nie mylisz ich ze stokrotkami? Podbiał ma kwiaty w całości żółte :-)

      Usuń
    3. Ann Emilio - chyba nie ma nikogo kto nie lubiłby stokrotek :-). Kiedy jako dziecko rysowałam kwiatki, zdaje mi się, że najbardziej przypominały stokrotki albo rumianek. Lubiłam narysować wokół okrągłego środka jak najwięcej podłużnych płatków.

      Usuń
    4. Krzysztofie. W tym sensie podobne że to wszystko kwiaty złożone, pod innymi względami zupełnie różne.

      Usuń
    5. O, złożone! Dokładnie tak, jak oczy muchy, na przykład, które też nazywają się złożone, a nasze, o tyleż lepsze, nazywają się prostymi. Teraz wiem, że tak właśnie jak z oczami u muchy, patrząc na kwiat podbiału lub stokrotki, w istocie patrzę całe ich zgrupowanie. Podobnie jak Emilia, dopiero na zdjęciach makro w wykonaniu Aniki, zauważyłem tę ich uroczą cechę.

      Usuń
  5. Cenne i ciekawe informacje o kwiatuszkach, które uwielbiam. Ich widok na trawniku rozwesela mnie :)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Dziękuję. Mnie również widok stokrotek wprawia w dobry nastrój. Pozdrawiam

      Usuń