Kocha, lubi, szanuje... Robinia akacjowa

Robinia akacjowa Robinia pseudoacacia

Robinia akacjowa, która nie jest akacją "daje" miód akacjowy. Jej owocami są strąki - należy do rodziny bobowatych i zwana jest też grochodrzewem białym (od barwy kwiatów). Większość robinii, które spotkałam, zwłaszcza na Łące Wschodniej, posiada ciernie na pniach i gałązkach. Widziałam jednak i takie, które w ogóle ich nie posiadają - być może są to jakieś kultywary (trwałe odmiany hodowlane) lub starsze drzewa. Robinie akacjowe bardzo późno okrywają się liśćmi - zwykle na przełomie kwietnia i maja. Często ich parasolowate, nieco egzotyczne i dramatycznie ukształtowane, bezlistne korony górują ponad innymi, już zielonymi drzewami. Kiedy wreszcie pierzaste liście się rozwiną (pamiętasz wróżenie z listków?), drzewa te czarują ażurowym półcieniem, w którym tak miło jest odpoczywać. Poza tym pięknie kwitną dużymi, niczym kiście winogron, gronami białych kwiatów, które przyjemnie pachną. Nic dziwnego, że drzewa te są chętnie sadzone w parkach i wzdłuż alej.
Przedstawiam zdjęcia drzew z tego gatunku - począwszy od okresu zimowego uśpienia do chwili obecnej. Kto nie widział (i nie poczuł zapachu) kwitnących robinii, niechaj rozejrzy się wokół - może jeszcze kwitną.

Robinia akacjowa, grochodrzew biały, robinia biała, grochodrzew akacjowaty (Robinia pseudoacacia L.) – gatunek drzew należący do rodziny bobowatych. Kwitnie od maja do czerwca, często powtarza kwitnienie. Przedsłupne kwiaty zapylane są przez błonkówki  (2 czerwca)

Robinia akacjowa (Robinia pseudoacacia L.) - na wielu pniach i gałęziach widoczne są duże ciernie. Zauważyłam jednak, że nie występują na każdym drzewie z tego gatunku.

Robinia akacjowa (Robinia pseudoacacia L.) - pąki liściowe niewidoczne, gdyż ukryte są w korku pod blizną liściową. U nasady każdego liścia występują prostopadle do pędu dwa duże, ciemnobrązowe ciernie. Ciernie te utrzymują się na drzewie przez kilka lat.   (17 marca)

Robinia akacjowa (Robinia pseudoacacia L.) -  ciernie są przekształconymi przylistkami. Pomiędzy cierniami występuje blizna (nasada liścia), a pod nią ukryte są 3 pączki. Ten sam, już ulistniony pęd  (18 maja)

Robinia akacjowa (Robinia pseudoacacia L.) - wyhodowano przynajmniej cztery kultywary tego gatunku różniące się m.in. kolorem liści, wielkością i pokrojem korony, a także kolorem kwiatów (spotyka się już odmianę o różowych kwiatach o nazwie robinia Małgorzaty).

Robinia akacjowa (Robinia pseudoacacia L.) - liście są obustronnie matowe i nagie (19 maja)

Robinia akacjowa (Robinia pseudoacacia L.) - listki owalne lub eliptyczne, długości 2-3(4) cm, na szczycie delikatnie wcięte, zaokrąglone lub z bardzo krótkim kończykiem, całobrzegie, z góry żywozielone do ciemnozielonych, pod spodem jaśniejsze  (22 maja)

Robinia akacjowa (Robinia pseudoacacia L.) - liście są blaszkowate, nieparzystopierzaste, złożone z (9)11-15(27) listków, długości całkowitej 15-20 cm. Ustawienie liści skrętoległe na ogonkach o dł. 2-5 cm (7 maja)

Robinia akacjowa (Robinia pseudoacacia L.) - liście nieparzysto pierzastozłożone z 7-21 listków eliptycznych lub jajowatych długości 2-3(4)cm, na szczycie delikatnie wcięte, zaokrąglone lub z bardzo krótkim kończykiem, całobrzegie.

Robinia akacjowa (Robinia pseudoacacia L.) - liście na górnej stronie są jasnozielone, na spodniej szarozielone.

Robinia akacjowa (Robinia pseudoacacia L.) - pąki kwiatowe (fot. 22 maja)

Robinia akacjowa (Robinia pseudoacacia L.) posiada kwiaty motylkowe, białe z żółtą plamką na żagielku, silnie pachnące i tworzące grona długości 10-20 cm  (27 maja)

Robinie akacjowe (Robinia pseudoacacia L.) w parku   [24 kwietnia]

Robinie akacjowe (Robinia pseudoacacia L.) - ta sama grupa drzew miesiąc później   [24 maja]

Robinia akacjowa (Robinia pseudoacacia L.) - tu pozbawiona cierni odmiana o żółtozielonych listkach. Pięknie prezentuje się na tle drzew o czerwonobrązowych liściach  (16 maja)

Robinia akacjowa (Robinia pseudoacacia L.) -  na gałęziach utrzymują się zeszłoroczne owoce. Niejednokrotnie widziałam je na ulistnionych i kwitnących już drzewach! (26 lutego)

Robinia akacjowa (Robinia pseudoacacia L.) - bezlistne konary młodych drzew z widocznymi cierniami (26 lutego)

Robinia akacjowa (Robinia pseudoacacia L.) - pień młodego drzewa. Kora młodych drzew jest szara i gładka, posiada jedynie niewielkie przetchlinki

Robinia akacjowa (Robinia pseudoacacia L.) - pień starego drzewa

Robinia akacjowa (Robinia pseudoacacia L.) - pień innego starego drzewa

Robinia akacjowa (Robinia pseudoacacia L.) - kora na pniach szara, na drzewach starych głęboko, podłużnie spękana.

Robinia akacjowa (Robinia pseudoacacia L.) - pień młodego drzewa. Z biegiem czasu kora staje się ciemniejsza, brunatnoszara i bardzo głęboko, podłużnie spękana

Robinia akacjowa (Robinia pseudoacacia L.) - grupa dziko rosnących drzew na Łące Wschodniej (22 maja)

Robinia akacjowa (Robinia pseudoacacia L.) - bezlistne drzewa z widocznymi z daleka, licznymi strąkami, które są nagie, gładkie i spłaszczone. Ich długość dochodzi do 12 cm. Wewnątrz są białej barwy i zawierają 6-8 brązowawych lub czarnych nasion o nerkowatym kształcie  (5 marca)

Robinia akacjowa (Robinia pseudoacacia L.) - cała roślina jest silnie trująca. Wyjątek stanowią jadalne kwiaty - bardzo miododajne i posiadające właściwości lecznicze o działaniu moczopędnym, rozkurczowym i żółciopędnym  (27 maja)

Robinia akacjowa (Robinia pseudoacacia L.) - opadłe kwiaty  (6 czerwca)

Na czyjejś posesji wypatrzyłam robinię kwitnącą na różowo.

Robinia szczeciniasta (Robinia hispida) - gatunek krzewu lub małego drzewa należący do rodziny bobowatych. 

----------------------------------

Robinia akacjowa, grochodrzew biały, robinia biała, grochodrzew akacjowaty (Robinia pseudoacacia L.) - gatunek drzew należący do rodziny bobowatych.

Pochodzi z Ameryki Północnej, z obszaru kilku stanów USA, ale rozprzestrzeniła się i zaaklimatyzowała na wszystkich kontynentach świata, z wyjątkiem Antarktydy.
Do Europy sprowadzona została w 1601 r. (przez francuskiego ogrodnika Jeana Robina) jako drzewo ozdobne, była sadzona w parkach, później także w lasach. Samorzutnie rozprzestrzenia się w środowisku naturalnym.

Gatunek inwazyjny, powoduje znaczne zmiany siedliskowe i jest trudny w zwalczaniu.
Status gatunku we florze Polski: kenofit, agriofit.

Drzewo krótkowieczne - żyje 100 do 150 lat (wyjątkowo 250 lat).

Pokrój - drzewo dorastające do 25 m wysokości o koronie luźnej i nieregularnej. Pień rozwidla się nisko nad ziemią w grube konary. Rośnie przez ok. 30-40 lat, potem jej wzrost ustaje.

Pędy - kora ciemna, głęboko spękana, gałązki lśniące i czerwonobrunatne, w górnej części bruzdowane, dołem gładkie.

Pąki - niewidoczne, gdyż ukryte są w korku pod blizną liściową. U nasady każdego liścia występują prostopadle do pędu dwa duże, ciemnobrązowe ciernie. Ciernie te są przekształconymi przylistkami. Pomiędzy cierniami występuje blizna (nasada liścia), a pod nią ukryte są 3 pączki.

Liście  - ulistnienie skrętoległe. Liście nieparzysto pierzastozłożone z 7-21 listków eliptycznych lub jajowatych, o zaokrąglonych końcach. Na górnej stronie są jasnozielone, na spodniej szarozielone.
Okres występowania liści  -  od przełom kwietnia i maja do listopada. Liście rozwijają się stosunkowo późno, bo na początku maja. Jesienią przebarwiają się na żółto. Opadają zwykle dopiero w drugiej połowie listopada. 

Kwiaty - motylkowe, białe z żółtą plamką na żagielku, przedsłupne, silnie pachnące i tworzące grona długości 10-20 cm. Wewnątrz korony kwiatu 10 pręcików, z których 9 jest zrośniętych, 1 pręcik jest wolny. 
Kwitnie od maja do czerwca, często powtarza kwitnienie. Przedsłupne kwiaty zapylane są przez błonkówki.

Owoce - nagie, gładkie i spłaszczone strąki, od września do wiosny pozostające na drzewie. Ich długość dochodzi do 12 cm. Wewnątrz są białej barwy i zawierają 6-8 brązowawych lub czarnych nasion o nerkowatym kształcie.

Korzenie - początkowo tworzy silny korzeń palowy, potem silnie rozrastają się korzenie boczne. Bardzo łatwo tworzy liczne odrośla korzeniowe.

Wymagania glebowe - małe, może rosnąć na suchych, jałowych nieużytkach, wymaga jednak dużo światła i ciepła.

Występowanie - często w miejscach ciepłych i suchych tj. widne lasy, suche zarośla, zadrzewienia śródpolne. Wysusza podłoże w głębszych warstwach, natomiast wierzchnią warstwę wzbogaca w azot. W konsekwencji następuje żywiołowy rozwój roślinności azotolubnej, na przykład z udziałem pokrzywy zwyczajnej, bzu czarnego, glistnika jaskółcze ziele.   

Drewno - robinia dostarcza cennego drewna jasnej barwy, lekkiego, twardego, odpornego na gnicie. Drewno używane jest w stolarstwie, tokarstwie, wytwarza się też z niego wiele produktów: wodę kosmetyczną, żółty barwnik do jedwabiu i wełny. Ma dużą wartość opałową.

Cała roślina (oprócz jadalnych kwiatów!) jest silnie trująca, ale zawartość trujących związków w roślinie jest bardzo zmienna. Objawami zatrucia są mdłości, wymioty, bóle brzucha, wzdęcia, gorączka i zaburzenia widzenia

Roślina ozdobna - robinia jest najcenniejszym gatunkiem pod względem dekoracyjności i zapachu kwiatów. Sadzona bywa przeważnie w parkach i alejach. Jej ozdobnymi walorami są kwiaty, liście i kształt korony. Dobrze znosi cięcie, często też jej korona bywa zagęszczana i formowana przez systematyczne przycinanie.
Roślina miododajna – miód akacjowy.

Roślina lecznicza:

• Surowiec zielarski: kwiaty (Flos Pseudoacaciae = Flos Robiniae). Zawierają olejki eteryczne, kwasy organiczne, flawonoidy, sole mineralne, cukry, garbniki.
• Działanie: moczopędne, rozkurczowe, żółciopędne. Naparów i wyciągów używa się w stanach zapalnych dróg moczowych i nerek, uszkodzeniu nerek przez trucizny, przy niewydolności krążenia, a także dla pobudzenia trawienia. Napary polecane są dla alergików.
• Zbiór i suszenie: zbiera się rozkwitające kwiatostany, suszy w miejscu cienistym i przewiewnym.

źródło 1, źródło 2, źródło 3

.32.55.