15 lutego 2020

Rdestowiec czeski, zwany pośrednim

Nie można mu odmówić efektownego wyglądu. Zwróciłam na niego uwagę zanim jeszcze zaczął kwitnąć. Ma ładny pokrój, a symetryczne "palety" żyłkowanych liści wyglądają dekoracyjnie. Później, w równych odstępach od siebie, pojawiły się kilkucentymetrowe wiechy białawych kwiatów, jeszcze bardziej podkreślając symetrię przewieszających się pędów.
Aż drżę na myśl o tym, że mógłby wydostać się na wolność (a wystarczy maleńki fragment pędu czy kłącza, nasionko) i zagarnąć dla siebie niezliczone tereny. Kto zna rdestowca ostrokończystego, niechaj ma świadomość, że gatunek dziś prezentowany jest jeszcze bardziej ekspansywny i inwazyjny.
Rdestowca czeskiego, znwanego pośrednim fotografowałam w poznańskim Ogrodzie botanicznym w okresie od 24 lipca do 6 września.

Rdestowiec czeski, rdestowiec pośredni (Reynoutria x bohemica) - gatunek pochodzenia mieszańcowego należący do rodziny rdestowatych   [24 lipca]
Rdestowiec czeski, rdestowiec pośredni (Reynoutria x bohemica)   
Rdestowiec czeski, rdestowiec pośredni (Reynoutria x bohemica)   
Rdestowiec czeski, rdestowiec pośredni (Reynoutria x bohemica)   
Rdestowiec czeski, rdestowiec pośredni (Reynoutria x bohemica)   
Rdestowiec czeski, rdestowiec pośredni (Reynoutria x bohemica)   
Rdestowiec czeski, rdestowiec pośredni (Reynoutria x bohemica)   
Rdestowiec czeski, rdestowiec pośredni (Reynoutria x bohemica)   
Rdestowiec czeski, rdestowiec pośredni (Reynoutria x bohemica)   
Rdestowiec czeski, rdestowiec pośredni (Reynoutria x bohemica)   
Rdestowiec czeski, rdestowiec pośredni (Reynoutria x bohemica)   
Rdestowiec czeski, rdestowiec pośredni (Reynoutria x bohemica)   
Rdestowiec czeski, rdestowiec pośredni (Reynoutria x bohemica)   
Rdestowiec czeski, rdestowiec pośredni (Reynoutria x bohemica)   
Rdestowiec czeski, rdestowiec pośredni (Reynoutria x bohemica)   





---------------------------------------------




Rdestowiec czeski, rdestowiec pośredni (Reynoutria x bohemica Chrtek & Chrtkova) - gatunek pochodzenia mieszańcowego należący do rodziny rdestowatych.
Jest mieszańcem rdestowca ostrokończystego i rdestowca sachalińskiego. Po raz pierwszy został opisany w latach 80. XX wieku.

Rdestowiec pośredni charakteryzuje się cechami morfolologicznymi o charakterze pośrednim w stosunku do form rodzicielskich.
Jest to bylina dorastająca do wysokości 3,5 m.

Łodygi - rozgałęziające się górą, puste w środku, w dolnej części czerwono nabiegłe lub cętkowane. Są one podzielone na węzły i międzywęźla wyglądem przypominając pędy bambusa.

Liście - ustawione na łodydze w dwóch szeregach i w dolnych jej partiach szybko opadają.

Kwiaty - zielono-białe lub mleczno-białe, zebrane w rozgałęzione groniaste kwiatostany, ustawione po kilka w kątach liści. Kwiaty zapylane są przez owady.
Pełnia kwitnienia przypada na sierpień-wrzesień i może trwać do pierwszych przymrozków.

Owoc - trójgraniasty, oskrzydlony orzeszek o barwie brązowej.

Cechami diagnostycznymi, pozwalającymi odróżnić gatunek od pozostałych rdestowców występujących w Polsce: r. ostrokończystego i r. sachalińskiego są przede wszystkim rozmiary, kształt i owłosienie liści.
Rdestowiec pośredni posiada szeroko-jajowate liście średnio do 23 cm długości i 20 cm szerokości. Ich wielkość maleje od dolnej części łodygi ku jej górnym odcinkom. Szczyt liścia jest zaostrzony lub wybiegający w długi i ostry kończyk, natomiast nasada pozostaje tępo klinowata (górne liście) lub lekko sercowata (dolne liście). Spodnia strona liści jest pokryta włoskami, szczególnie widocznymi na nerwach po przegięciu liścia.

Rdestowiec pośredni jest gatunkiem polikarpicznym, czyli wielokrotnie kwitnie w czasie swojego życia; rozmnaża się generatywnie wykazując duże zdolności jednoczesnego wegetatywnego pomnażania.

Części nadziemne zamierają jesienią, a roślina zimuje dzięki pączkom, z których na wiosnę rozwijają się nowe pędy.

Rdestowiec pośredni preferuje klimat umiarkowany z średnią temperaturą najzimniejszego miesiąca w zakresie od 0°C do 18°C oraz z średnią najcieplejszego miesiąca powyżej 10°C, stosunkowo mokre lata, regularne przymrozki, a ponadto długi i łagodny okres wegetacji.


######


W granicach naturalnego zasięgu (Azja Wschodnia) występowania gatunków rodzicielskich rdestowiec pośredni został odnotowany później, bo dopiero pod koniec XX w.

Historia wprowadzenia rdestowca pośredniego do Polski nie jest w pełni udokumentowana. Prawdopodobnie początkowo gatunek był wprowadzany celowo jako roślina ozdobna (pod nazwą rdestowca ostrokończystego, od którego nie był wówczas odróżniany), przede wszystkim w drodze pomnażania wegetatywnego, a następnie jako uciekinier z upraw rozprzestrzenił się spontanicznie bez udziału człowieka.

Występowanie rdestowca pośredniego zostało potwierdzone w Polsce w końcu lat 90. XX wieku. Odtąd proces zajmowania nowych stanowisk stale postępuje. Jednak jego rozmieszczenie jest najsłabiej poznane z uwagi na niepełne dane. Przyjmuje się, że rozmieszczenie gatunku jest mocno niedoszacowane, a liczba stanowisk zaniżona, ze względu na częste trudności w odróżnieniu mieszańca od gatunków rodzicielskich, zwłaszcza rdestowca ostrokończystego.

Gatunek jest rozpowszechniony na terenie całego kraju lecz na rozproszonych stanowiskach, szczególnie na Śląsku i w okolicach Warszawy, gdzie tworzy często zwarte jednogatunkowe płaty zajmujące duże powierzchnie. Rdestowiec pośredni często współwystępuje z pozostałymi gatunkami, szczególnie z rdestowcem ostrokończystym.

Źródłem inwazji są przede wszystkim szybko rosnące kłącza oraz pędy o dużej zdolności regeneracji. Nowa roślina może rozwinąć się z fragmentu kłącza o długości 1 cm, jak też z niewielkiego odcinka pędu zawierającego pojedynczy węzeł, umieszczonego w glebie lub w wodzie.
Gatunek w porównaniu do form rodzicielskich: r. ostrokończystego i r. sachalińskiego, cechuje się większymi zdolnościami odrastania z pędów podziemnych. Wykazuje także największą zdolność regeneracji z części pędów nadziemnych. Mimo, że r. pośredni rozmnaża się przede wszystkim w sposób wegetatywny przyjmuje się, że rozmnażanie generatywne, jest głównym czynnikiem determinującym inwazyjny charakter gatunku. Dyspersja kłączy wraz z wodą (szczególnie w czasie wezbrań rzek) przyczynia się do rozprzestrzeniania roślin wzdłuż dolin rzecznych. Fragmenty roślin często wskutek niezamierzonych działań ludzi, są zawlekane m.in. wraz z transportem zanieczyszczonymi nimi ziemi, która później jest wykorzystywana m.in. podczas prac związanych z umacnianiem brzegów, budową dróg, parkingów czy nawet jako ziemia do ogrodów.

Inwazję gatunku ułatwiają jego znaczne rozmiary, wysoki potencjał regeneracyjny i działanie allelopatyczne, szczególnie nadziemnych części roślin.
Rdestowiec pośredni kolonizuje przede wszystkim siedliska nadrzeczne i ruderalne (np. przydroża, nasypy kolejowe, nieużytki miejskie i poprzemysłowe, parki, cmentarze i ogródki); coraz częściej pojawia się na terenach rolniczych.

Gatunek negatywnie wpływa na rodzime gatunki roślin, m.in. przez ograniczenie dostępu do światła. Uniemożliwia kiełkowanie nasion wielu gatunków rodzimych poprzez tworzenie grubej i wolno rozkładającej się warstwy opadłych liści i łodyg.

Wpływa na pulę materii organicznej gleby i wywiera negatywny wpływ na rośliny porastające nieużytki, gdzie obecność gatunku wyklucza i/lub poważnie redukuje pokrycie wielu gatunków roślin poprzez konkurencję.

W efekcie duże i zwarte łany rdestowca pośredniego obniżają różnorodność biologiczną siedlisk naturalnych i półnaturalnych, w tym ekosystemów łęgowych, stanowiąc zagrożenie dla płazów, gadów, ptaków i ssaków, których podstawowym pożywieniem są m.in. stawonogi.


źródło 1źródło 2,


Poniżej tablice znalezione w sieci, przedstawiające liście rdestowca czeskiego, czyli pośredniego oraz roślin rodzicielskich.

Liście rdestowca pośredniego są otoczone kropkowaną linią, po lewej znajdują się liście rdestowca ostrokończystego, po prawej - r. sachalińskiego    źródło   

Liście rdestowca pośredniego na obrazku z prawej      źródło           

Kształt liścia gatunków europejskich Reynoutria japonica
1 - R. sachalinensis , 2a - R. japonica var. japonica , 2b - R. japonica , 2b - R. japonica var. compacta3 - Reynoutria. x bohemica   źródło



Dawno temu przedstawiłam rdestowca ostrokończystego - TUTAJ.



a..6.07. (193)  [66]        

rdestowiec czeski, rdestowiec pośredni, Reynoutria x bohemica, rdestowiec czeski zdjęcia opis, rdestowiec pośredni informacje zdjęcia, Reynoutria bohemica wygląd info, rdestowiec czeski chwile zachwycone, rdestowiec pośredni chwile zachwycone, Reynoutria bohemica chwile zachwycone, rdestowiec pośredni rośliny rodzicielskie, 

3 komentarze:

  1. Zdobi się w bardzo ciekawe i piękne kwiaty... biel w naturze to zawsze coś wspaniałego. Pozdrawiam niedzielnie! ;)

    OdpowiedzUsuń
  2. Piękna dokumentacje - a gatunek faktycznie inwazyjny i dla niewprawnego oka nie odróżnialny od ostrokończystego czy sachalińskiego.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Wiesz, jak mogłam zobaczyć tę roślinę na własne oczy, to było widać, ze jest inna niż ostrokończysty. Sachalińskiego jeszcze (chyba) nie widziałam. W tym roku ów rdestowiec znowu wschodzi w tym samym miejscu, ale tabliczki nadal nie ma.

      Usuń