Pająki czatujące na kwiatach

Fotografując małe pająki spotykane na różnych kwiatach byłam przekonana, że wszystkie należą do tego samego gatunku - kwietnik z rodziny ukośnikowatych (Thomisidae). Gdy zestawiłam zdjęcia różnych osobników straciłam jednak tę pewność. Poszukując informacji o pająku kwietniku dowiedziałam się, że jest on jedynym przedstawicielem rodzaju Misumena (występującym w Polsce), którego samica zdolna jest do zmiany ubarwienia w celu upodobnienia się do rośliny, na której czatuje na swoje ofiary. Jednak to, że dwie pierwsze pary odnóży są dłuższe i rozstawione na boki, co sprawia, że pająk przypomina kraba, cechuje wszystkie gatunki pająków z rodziny ukośnikowatych, a tych w Polsce jest około 40.
W każdym razie biały pajączek na na biało-żółtych kwiatach lnicy pospolitej to z pewnością kwietnik. Zamierzałam sfotografować skupisko tych roślin, gdy dostrzegłam pewne poruszenie - z wierzchołka niższej rośliny wynurzył się mały pająk i dość śpiesznie przedostał się na sąsiadującą lnicę, na której zapewne wypatrzył biedronkę. Wspiął się na wierzchołek, by zajść biedronkę od góry, ale po chwili jednak zrezygnował z ataku. Być może, widząc czerwono-czarne (ostrzegawcze!) ubarwienie biedronki, jakoś stracił apetyt? Powrócił więc na wierzchołek i znieruchomiał malowniczo.
Dla porządku dodam, że wszystkie prezentowane tu pająki są płci żeńskiej. Samce są znacznie mniejsze i zdecydowanie łatwiej je przeoczyć.

Kwietnik (Misumena vatia) w Polsce jest gatunkiem dość pospolitym. Spotkać go można głównie od maja do lipca. Tu na kwiatach lnicy polnej (fot. 2 sierpnia)

Kwietnik (Misumena vatia) występuje na otwartych terenach, takich jak: pola uprawne, łąki, bagna, ogrody, obrzeża lasów i ścieżek.

Kwietnik (Misumena vatia) ma ukośnie, podobnie jak krab rozstawione odnóża, przednie są dłuższe od tylnych.  Samice charakteryzuje zdolność do zmiany ubarwienia (dostosowuje je do miejsca, w którym przebywa, a także do rodzaju owadów, na które poluje). Może to być ubarwienie białe, żółte lub brązowawe, w różnych odcieniach.

Kwietnik (Misumena vatia) - na swoje ofiary czatuje najczęściej na kwiatach. Tylnymi odnóżami przytrzymuje się podłoża, przednie trzyma szeroko rozłożone. Po błyskawicznym ataku wstrzykuje ofierze jad i soki trawienne. Skutecznie atakuje różne owady - muchówki, motyle, pszczoły i osy.

Kwietnik (Misumena vatia) - na głowotułowiu cztery pary oczu; dwie z przodu, dwie po bokach wzgórka ocznego. Ma ukośnie (podobnie jak krab) rozstawione odnóża, przednie 2 pary są dłuższe od tylnych.

Co do pająków przedstawionych na następnych zdjęciach - wydaje mi się, że niekoniecznie są kwietnikami.

Pająk z rodziny ukośnikowatych (Thomisidae) czyhający na chabrze nadreńskim uśmiercił polowca szachownicę.

Pająk z rodziny ukośnikowatych (Thomisidae), być może kwietnik, czyhający na jasieńcu piaskowym upolował przestrojnika trawnika.

Pająk z rodziny ukośnikowatych (Thomisidae) - widok motyla z nienaturalnie rozłożonymi skrzydłami, zwisającego pod kwiatem świadczy zawsze o tym, że jest on już martwy i stał się posiłkiem pająka.

Pająk z rodziny ukośnikowatych (Thomisidae) - wiele takich maleńkich, białawych pajączków-krabów czyhało na kwiatach lantany pospolitej w Egipcie.

Pająk z rodziny ukośnikowatych (Thomisidae) - czyżby była to samica pilnująca potomstwa? Chwilę wcześniej wystawiła w moim kierunku przednie odnóża, jakby chciała mnie odepchnąć (31 maja)

Oprócz kwietnika (z rodziny ukośnikowatych) jest też inny, na pierwszy rzut oka podobny gatunek należący jednak do rodziny omatnikowatych - zawijak żółtawy. Dopiero teraz (po lekturze informacji) widzę, że jego odnóża są ustawione zwyczajnie (nie na boki) oraz dostrzegam... sieć, w którą złapał się motyl.

Zawijak żółtawy (Enoplognatha ovata) -  gatunek pająka z rodziny omatnikowatych (Theridiidae). Długość ciała do 6 mm, posiada przezroczyste odnóża i kulisty odwłok, który może przybierać różne kolory i wzory od białego lub kremowego czy zielonego. Odwłok może być oznaczony rzędem ciemnych plam, szerokim czerwonym paskiem lub dwoma czerwonymi pasami w kształcie litery V. Pomimo niewielkich rozmiarów, zalicza się je do wyrafinowanych drapieżników, które nierzadko polują na owady wiele razy większe od siebie. Jad bardzo silny  (12 lipca)

Zawijak żółtawy (Enoplognatha ovata) - głowotułów żółty z ciemnym obrzeżeniem i ciemną pionową linią biegnącą przez środek. Odwłok żółtobiały, z rzędami czarnych kropek, często z parą czerwonych (znacznie rzadziej szarych) smug. Golenie przednich odnóży zawsze z czarną, wąską obrączką przy wierzchołku. Sieć łowna - dzwonowata lub nieregularna.

A poniżej jeszcze inny pająk, którego również pomyliłam z kwietnikiem, błędnie zakładając, że tylko on posiada rozłożone na boki odnóża, co upodabnia go do kraba. Prawdopodobnie jest to  Ebrechtella tricuspidata, za to na pewno należy do rodziny ukośnikowatych (Thomisidae)  :-).
Tak jak kwietnik nie buduje on sieci, lecz poluje z zasadzki na owady, które pojawią się na roślinie, na której się zaczaił. Odkryłam tego pajączka przypadkiem - chciałam sfotografować powój polny i wreszcie go opisać.

Pająk z rodziny ukośnikowatych (Thomisidae), prawdopodobnie Ebrechtella tricuspidata - samica ma zielony głowotułów i jasny odwłok z bordowym wzorem. Długość ciała 5-6 mm (samiec 3-4 mm). Występuje od maja do września na nagrzanych słońcem, chętnie wilgotnych terenach (skraje lasów, łąki)

Pająk z rodziny ukośnikowatych (Thomisidae), prawdopodobnie Ebrechtella tricuspidata - nie buduje sieci, lecz z zasadzki  atakuje owady odwiedzające roślinę (kwiat, liście).

Kolejny maleńki pająk z rodziny ukośnikowatych (Thomisidae) spotkany na powoju polnym - cztery pary oczu ustawione w równych odstępach wskazują, że raczej nie może być to kwietnik.

pająk z rodziny ukośnikowatych (Thomisidae)

pająk z rodziny ukośnikowatych (Thomisidae)

Pająk kwietnik (Misumena vatia) na rezedzie żółtej

-------------------------------------

Ukośnikowate (Thomisidae) - kosmopolityczna rodzina pająków, obejmująca ponad 2150 gatunków, sklasyfikowany w ok. 170 rodzajach. Pająki mają trójkątny odwłok i maskujące kolory. Pierwsze dwie pary nóg masywniej zbudowane, bardzie kolczaste i dłuższe, rozstawione na boki. Służą do chwytania zdobyczy. Nogi 3 i 4 pary przystosowane do utrzymania równowagi (przytrzymania podłoża) podczas szamotania się ofiary. Głowotułów okrągły, odwłok tępo zakończony. Cztery pary oczu jednakowej wielkości oczu w dwóch rzędach. Jad bardzo silny.
Nie wytwarzają sieci i polują z zasadzki. Dość często poruszają się chodząc bokiem, stąd angielska nazwa rodziny to Crab spider. W Polsce występuje 39 (wiecej?) gatunków, w tym m. in. kwietnik.



Kwietnik (Misumena vatia) - gatunek pająka z rodzaju Misumena, liczącego około 40 gatunków. Nazwa rodzajowa pochodzi od greckiego słowa misúmenos - znienawidzony.

Jest szeroko rozprzestrzeniony. Występuje w Europie od Morza Śródziemnego aż po Skandynawię, w Azji i Ameryce Północnej. W Polsce jest dość pospolity.

Występuje na otwartych terenach: pola uprawne, nasłonecznione łąki, bagna, ogrody, rabaty, obrzeża lasów i ścieżek.
Czas występowania - głównie od maja do lipca(sierpnia).

Długość ciała samicy 7-11 mm, samca 3-5 mm.
Ma ukośnie, podobnie jak krab rozstawione odnóża, przednie są dłuższe od tylnych.
Na głowotułowiu cztery pary oczu; dwie z przodu, dwie po bokach wzgórka ocznego.

Samice charakteryzuje zdolność do zmiany ubarwienia - dostosowuje je do miejsca, w którym przebywa, a także do rodzaju owadów, na które poluje. Może przybrać narwę białą, żółtą lub brązowawą, w różnych odcieniach. Zmiana ubarwienia zajmuje od (2)6 do nawet 25 dni i następuje stopniowo. Zmiana ubarwienia ciała polega na mniejszej lub większej koncentracji barwnika żółtego, zgromadzonego w komórkach oskórka (np. jego częściowego wydalenia z organizmu wraz z odchodami). Dodatkowo na odwłoku czasami posiada czerwone pasy. Jest to tzw. ubarwienie ochronne, ułatwiające kamuflaż.

Samiec ma ciemne przednie odnóża i brązowy głowotułów, a odwłok żółty z ciemnym wzorem. Młode kwietniki są przeważnie zielone.

Kwietnik nie buduje sieci, a wytworzoną nić wykorzystuje jako narzędzie do szybkiego przemieszczania się. Na swoje ofiary czatuje najczęściej na kwiatach. Można go spotkać także na liściach drzew. Tylnymi odnóżami przytrzymuje się podłoża, przednie trzyma szeroko rozłożone. Po błyskawicznym ataku na kompletnie zaskoczone ofiary wstrzykuje im jad i soki trawienne. Spożywa je na miejscu, wysysając rozpuszczone przez soki trawienne wnętrzności tak, że pozostaje tylko chitynowy oskórek. Skutecznie atakuje różne owady - błonkówki, motyle, ale i jadowite pszczoły czy osy. Nie atakuje gąsienic.

Rozród - kopulacja odbywa się wiosną i wczesnym latem. Podczas kopulacji samiec przez pewien czas zwisa z odwłoka samicy. Samica składa jaja w kokonie jajowym pomiędzy liśćmi, które łączy z sobą nicią. Młode pająki zimują w ściółce i wychodzą z niej na wiosnę.

Gatunek podobny - Thomisus onustus - różni się dwoma garbkami na odwłoku. Wykazuje też większą zmienność ubarwienia – od białego do fioletowego. Młode kwietniki natomiast można łatwo pomylić z wieloma innymi, podobnymi gatunkami o zielonym ubarwieniu.


----------------------


Pająki nie są owadami. Pająki i owady należą do typu stawonogów, ale później ich "drogi" się rozchodzą.
Systematyka pająków - typ stawonogi, podtyp szczękoczułkowce, gromada pajęczaki, rząd pająki
Systematyka owadów - typ stawonogi, podtyp sześcionogi, gromada owady



Źródła i linki:
Wikipedia - kwietnik, zawijak żółtawy, Ebrechtella_tricuspidata, ukośnikowate, omatnikowate, pająki
Atlas zwierząt Pająki
Insektarium - Araneae
Świat makro - kwietnik


.16.59.

pająk kwietnik, zawijak żółtawy, mały pająk, pająk podobny do kraba, pająk kwietnik zdjęcia opis, zawijak żółtawy zdjęcia opis, mały pająk obrazy zdjęcia, pająk kwietnik chwile zachwycone, zawijak żółtawy chwile zachwycone, mały pająk chwile zachwycone,biały pająk mały, lnica pospolita wygląd zdjęcia, pająk jak poluje