Ożaneczka, lazurowa chmurka

Dwa, może trzy okazy tej roślinki (przetacznika ożankowego) wypatrzyłam na skraju zadrzewionego pasa ochronnego nad morzem (od strony lądu). Nigdy wcześniej ich nie widziałam, zatem było to moje kolejne małe odkrycie. Jak widać, para oczu często nie wystarcza, zwłaszcza amatorowi z miasta, by dostrzec różne ciekawe rośliny, które dotąd zupełnie umykały jego uwadze. Moje trzecie oko otwiera przede mną właściwie nieznany świat i pozwala jeszcze go uwiecznić.
Zdjęcia są jakie są, lepsze to niż nic. Za to, gdy następnym razem spotkam tę czy inną roślinkę, być może będę miała szansę sfotografować ją lepiej. Dziś cieszę się tylko tym, że ją znalazłam i dzięki temu mogłam bliżej poznać. Może za tydzień odnajdę ją w jakichś zaroślach i będę potrafiła należycie oddać jej urodę? Może zdążę, ponoć kwitnie do sierpnia.

Przetacznik ożankowy (Veronica chamaedrys L.) z rodziny babkowatych, znany jest także pod nazwami: ożaneczka, ptasie oczka, żabie oczka

Przetacznik ożankowy wymaga gleb próchniczych lub średnio próchniczych. Porasta przydroża, łąki, brzegi zarośli.

Płatki kwiatu przetacznika ożankowego są prawie równej wielkości (jeden nieco tylko mniejszy i węższy). 2 pręciki o nitkach krótszych od płatków korony. Słupek i pręciki dojrzewają równocześnie. Budowa kwiatów umożliwia tylko zapylenie krzyżowe.

Dodane później

Przetacznik ożankowy (Veronica chamaedrys)

---------------------------------

Przetacznik ożankowy (Veronica chamaedrys L.) – gatunek rośliny należący do rodziny babkowatych (Plantaginaceae). W systemach XX-wiecznych klasyfikowany zwykle do trędownikowatych (Scrophulariaceae).

Rodzimy obszar występowania to cała Europa, Azory i Madera, oraz obszary Azji o klimacie umiarkowanym i oceanicznym, od niżu po położenia górskie, w górach po regiel górny.. Rozprzestrzenia się także gdzieniegdzie poza tym obszarem, np. w Ameryce Północnej.

W Polsce roślina pospolita na niżu, w górach nieco rzadsza.

Chamefit. W uprawach rolnych bywa chwastem. Najczęściej zachwaszcza sady, koniczyny. Jest chwastem segetalnym, dobrze znoszącym zacienienie.

Łodyga - podnosząca się, pojedyncza, z tendencją do ukorzeniania się w międzywęźlach. W górnej części odgałęziają się od niej dwie łodygi kwiatowe. Główna środkowa łodyga zwykle bezkwiatowa. Owłosiona jest dwoma naprzeciwległymi rzędami długich włosków. Wysokość 10-40 cm. Podczas suszenia roślina nie czernieje. Wykształca także czołgające się kłącze z rozłogami.

Liście - ulistnienie naprzeciwległe. Liście szerokojajowate lub trójkątno-jajowate, górą słabo owłosione, spodem bardziej. Brzegi karbowane lub piłkowane, koniec ostro zakończony, nasady liści zaokrąglone lub nieco sercowate. Dolne liście na krótkich ogonkach, środkowe i górne bezogonkowe. Mają długość do 4 cm, szerokość do 2,5 cm.

Kwiaty - zebrane w luźne grona wyrastające z kątów górnych liści. Owłosione szypułki kwiatów co najwyżej półtorakrotnie dłuższe od kielicha. Zwykle występują dwa grona, znacznie krótsze od łodygi. Kielich złożony z 4 wolnych, lancetowatych, tępo zakończonych i silnie owłosionych działek o długości do 5 mm. Korona kółkowa z bardzo krótką rurką, do której dostęp jest zamknięty wieńcem włosków. Ma szerokość 10-15 mm i złożona jest z 4 płatków, lazurowobłękitna, rzadziej różowa lub biała. Płatki prawie równej wielkości, jeden z płatków nieco tylko mniejszy i węższy, gardziel korony owłosiona. Szyjka słupka z pojedynczą szyjką wyższą od pręcików. 2 pręciki o nitkach krótszych od płatków korony. Słupek i pręciki dojrzewają równocześnie.
Kwitnie - od maja do sierpnia.

Owoc- dwukomorowa, mocno spłaszczona, odwrotnie sercowata torebka, o długości do 6 mm i pękająca wzdłuż krawędzi szczytowej. Ma klinowatą nasadę i jest cała owłosiona. Nasiona są żółte do brunatnych, matowe, kulistospłaszczone. Nasiona rozsiewane są przez wodę (hydrochoria), która wypłukuje je z torebki i roznosi.
Korzenie - czołgające się kłącze z rozłogami.

Roślina miododajna, nektar wytwarzany jest u podstawy słupka. Zapylana jest przez błonkówki. Budowa kwiatów umożliwia tylko zapylenie krzyżowe – owad siadając na małym dolnym płatku zasłania sobą znamię słupka, równocześnie do jego odwłoka przykleja się pyłek. Torebka otwiera się tylko w czasie deszczu.


Gatunki podobne - przetacznik pannoński (Veronica vindobonensis M.A. Fisch.) rosnący w ciepłolubnych dąbrowach. Różni się głębiej wcinanymi liśćmi oraz owłosieniem: łodyga w górnej części owłosiona dookoła, działki kielicha owłosione odstająco.

Zmienność - Tworzy mieszańce z przetacznikiem pagórkowym.

Przetacznik ożankowy to trwała, mrozoodporna bylina, hemikryptofit.

Siedlisko - rośnie na łąkach, przydrożach, brzegach zarośli, polach, odłogach.

Gleba - preferuje gleby lekkie, bogate w azot. Wymaga gleb próchnicznych lub średnio próchnicznych.

Zastosowanie - bywa uprawiany jako roślina ozdobna. Nadaje się na rabaty, oraz jako roślina okrywowa. W Polsce jest całkowicie mrozoodporny (strefy mrozoodporności 3-9). Łatwy w uprawie, nie ma specjalnych wymagań co do podłoża. Rozmnaża się przez wysiew nasion jesienią lub wiosną, przez sadzonki wytwarzane latem lub przez podział rozrośniętych kęp jesienią lub wczesną wiosną. Może rosnąć zarówno na stanowiskach słonecznych, jak i półcienistych


Ciekawostki dotyczące przetacznika ożankowego:

• ziele zawiera: aukubinę, znaczną zawartość żelaza
• ma właściwości lecznicze – w medycynie ludowej stosowany przeciwkaszlowo
• roślina trująca
• kwiaty otwieraja się między 8 a 9 rano

przetacznik ożankowy, babkowate, chwast segetalny, niebieski kwiat 4 płatki, ożaneczka, ptasie oczka, żabie oczka