19 grudnia 2014

Strojnica baldaszkówka, pluskwiak w paski

Strojnica baldaszkówka, strojnica włoska (Graphosoma lineatum) 

Tego rzucającego się w oczy efektownego pluskwiaka (w liczbie sztuk - 1) po raz pierwszy w życiu wypatrzyłam dopiero dwa lata temu, oczywiście wtedy, gdy szukałam czegokolwiek do sfotowania. A przecież jak mało który przyciąga on wzrok swoim jaskrawym i kontrastowym ubarwieniem ciała. Z drugiej strony ten czerwono-czarny pluskwiak gości w naszym kraju stosunkowo od niedawna i, być może, nie wszędzie jest jeszcze spotykany. Strojnica baldaszkówka pochodzi z rejonu Morza Śródziemnego - o ile nie została przywieziona w bagażu rodaków bawiących we Włoszech czy innych ciepłych rejonach Europy  ;-) , to i tak w ciągu ostatnich dziesięcioleci lat rozprzestrzeniła się na cały kontynent docierając także do Polski, gdzie klimat najwyraźniej jej służy, bo obecnie występuje pospolicie.
W świecie przyrody czerwono-czarne ubarwienie ciała uchodzi za ostrzegawcze - patrz na mnie, nie tykaj mnie! Jak pozostali krewniacy z rodziny tarczówkowatych, tak i strojnica posiada broń chemiczną w postaci gruczołów zapachowych, zatem ewentualnym amatorom z pewnością nie smakuje najlepiej :-)
Tego roku strojnice baldaszkówki obrodziły - w sumie widziałam ich dziesiątki na różnych roślinach z rodziny selerowatych (jak kto woli - baldaszkowatych), najczęściej na marchwi zwyczajnej.

Strojnica baldaszkówka, strojnica włoska (Graphosoma lineatum) - gatunek pluskwiaka z rodziny tarczówkowatych.  Długość ciała waha się od 8-12 mm.
Strojnica baldaszkówka (Graphosoma lineatum) jeszcze kilkanaście lat temu była w Polsce owadem rzadko spotykanym i raczej tylko na południu kraju.
Strojnica baldaszkówka (Graphosoma lineatum) - ubarwienie ciała czerwone w podłużne, czarne pasy. Spód ciała jest również czerwony z licznymi czarnymi plamkami.
Strojnica baldaszkówka (Graphosoma lineatum) - w Polsce jest obecnie częsty w dość licznych populacjach, preferuje stanowiska ciepłe i dobrze nasłonecznione: na łąkach, murawach kserotermicznych i skrajach lasów.
Strojnica baldaszkówka (Graphosoma lineatum)  - dorosłe osobniki zimują w ściółce, a wiosną pojawiają się na roślinach.  W mojej okolicy zaczęłam widywać je z początkiem czerwca
Strojnica baldaszkówka (Graphosoma lineatum) - roślinami żywicielskimi (larw i imagines) są różne gatunki roślin baldaszkowatych: marchew zwyczajna, pasternak zwyczajny czy barszcz zwyczajny. Owady te odżywiają się sokami tych roślin, które wysysają za pomocą kłujki.
Strojnica baldaszkówka, strojnica włoska (Graphosoma lineatum) - występuje w południowej i środkowej Europie, Azji Mniejszej i na Bliskim Wschodzie. W faunie Polski uważany jest za gatunek obcy i napływowy.
Strojnica baldaszkówka, strojnica włoska (Graphosoma lineatum) -  na tułowiu widać trójkątną tarczkę, pokrywającą niemal cały odwłok. Skrzydła są dobrze rozwinięte, tylne - małe i błoniaste ukryte są pod płasko złożonymi przednimi skrzydłami.


---------------------------


Strojnica baldaszkówka, strojnica włoska (Graphosoma lineatum) - gatunek owada z rzędu pluskwiaków, należący do pluskwiaków różnoskrzydłych z rodziny tarczówkowatych (Pentatomidae). Gatunek występuje w południowej i środkowej Europie, Azji Mniejszej i na Bliskim Wschodzie. W faunie Polski uważany jest za gatunek obcy i napływowy (zaczął pojawiać się dopiero w XX wieku). Jest jednym z ładniej ubarwionych pluskwiaków spotykanych w Polsce.
Nazwa gatunkowa dobrze oddaje wygląd tego owada – strojnica (wystrojona). Dawniejsza nazwa (strojnica austriacka) odzwierciedlała z jednej strony kierunek napływu tego owada, z drugiej efektowne ubarwienie. Obecna nazwa - strojnica baldaszkówka dobrze charakteryzuje siedlisko występowania tego pluskwiaka.

Wygląd strojnicy baldaszkówki:


Owad o długości ciała 8-12 mm, czerwony, w podłużne, czarne pasy. Spód również czerwony z licznymi czarnymi plamkami, przypominającymi kropki.
Ciało silnie grzbieto-brzusznie spłaszczone, niezbyt długie, szerokie.
Głowa niewielka, stożkowata, wyposażona w czarne czułki składające się z 5 członów, parę oczu, parę przyoczek i aparat ssący (ryjek) - istotny element narządów gębowych. Kłujka w stanie spoczynku zagięta jest pod głową i tułowiem.
Na tułowiu widać trójkątną tarczkę, która pokrywa niemal cały odwłok.  
Skrzydła są dobrze rozwinięte, tylne małe błoniaste są ukryte pod płasko złożonymi przednimi skrzydłami, które u nasady są silnie zchitynizowane i przekształcone w półpokrywy.
Odnóża czerwono-czarne z trójczłonową stopą.
W trzecim segmencie tułowia znajdują się (rozmieszczone po obu stronach) gruczoły zapachowe wydzielające nieprzyjemny zapach.

Siedliska - na terenie Polski jest już gatunkiem pospolitym, spotykanym szczególnie na łąkach, murawach kserotermicznych, niewykoszonych nieużytkach i skrajach lasów. Preferuje stanowiska ciepłe i dobrze nasłonecznione.
Czas występowania -  od (maja)czerwca do sierpnia(września).

Pokarm - soki roślin wysysane za pomocą kłujki. Żeruje najczęściej na kwiatach roślin z rodziny baldaszkowatych (selerowatych). Roślinami żywicielskimi zarówno larw jak i postaci dojrzałych są różne gatunki baldaszkowatych: marchew zwyczajna, pasternak zwyczajny czy barszcz zwyczajny.


Dorosłe osobniki strojnicy zimują w ściółce i pojawiają się na roślinach wiosną.
Rozwój z przeobrażeniem niezupełnym (omówiłam tutaj) trwa krótko i nowe pokolenie strojnic pojawia się już w lipcu (początkowo jest chronione przez matkę). Młode są podobne do imagines.


źródło 1, źródło 2, źródło 3


90.41

strojnica baldaszkówka, strojnica włoska, Graphosoma lineatum, strojnica baldaszkówka zdjęcia informacje, Graphosoma lineatum opis grafika, strojnica baldaszkówka opis zdjęcia, strojnica włoska jak wygląda, Graphosoma lineatum wygląd opis, owad czerwony czarne paski, pluskwiak czerwono czarny zdjęcia, owad czerwono czarny informacje, strojnica baldaszkówka chwile zachwycone, Graphosoma lineatum chwile zachwycone,


4 komentarze:

  1. Bardzo dobry opis. Gatunek faktycznie juz dość popularny. Może by tak ciut biotechnologii by skłonic je do konsumpcji barszczu sosnkowskiego ? :-)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Nie jestem pewna czy widziałam w naturze barszcz Sosnowskiego i czy zachowałam stosowne środki ostrożności, ale mam nadzieję, że ta roślina po prostu nie rośnie w mojej okolicy... Dziękuję i pozdrawiam

      Usuń
  2. W tym roku przyniosłam do domu taką strojnice z grzybobrania w lasach Świętokrzyskich

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Obecnie to już bardzo częsty owad, przynajmniej w moich stronach.

      Usuń