Chwile zaChwycone: Sasanka łąkowa

4 kwietnia 2020

Sasanka łąkowa

Choć sasankę łąkową po raz pierwszy zobaczyłam dopiero w Botaniku, to przyglądam się jej od kilku lat. Teraz już się przyzwyczaiłam, ale początkowo byłam mocno zdziwiona i zawiedziona, że jeszcze nie kwitnie. A przecież ze szkoły pamiętam, że sasanki kwitną wczesną wiosną! Zaglądałam do nich od pierwszych dni wiosny, obserwowałam niepozorne, wolno rozwijające się kępy, a na kwiaty czekać musiałam co najmniej do połowy, jak nie końca kwietnia. Oczywiście, warto było :-)

Sasanka łąkowa (Anemone pratensis L.) – gatunek rośliny wieloletniej, należący do rodziny jaskrowatych [27 kwietnia 2017]

sasanka łąkowa (Anemone pratensis)

sasanka łąkowa (Anemone pratensis) 2 maja 2018

sasanka łąkowa (Anemone pratensis)

---------------------------------------

Sasanka łąkowa (Anemone pratensis (L.), syn. Pulsatilla pratensis (L.) Mill.) – gatunek rośliny wieloletniej, należący do rodziny jaskrowatych.

Pochodzi z Europy Środkowej i Wschodniej, występuje od południowo-wschodniej Norwegii i zachodniej Danii na południe i wschód po Bułgarię. Rośnie na wysokości od poziomu morza na północy zasięgu do 2100 m n.p.m. na południu swojego zasięgu.
W Polsce w stanie dzikim jest rzadka. Można ją spotkać na niżu oraz w południowym pasie wyżyn.

Roślina objęta w Polsce ścisłą ochroną gatunkową. W Czerwonej liście roślin i grzybów Polski jest umieszczona w grupie gatunków narażonych na wyginięcie (kategoria zagrożenia VU).
Źródłem zagrożenia dla tej rośliny jest zarastanie muraw, na których występuje, przez drzewa i krzewy oraz wyższe trawy, a także zaorywanie ich. Nie jest jednak poważniej zagrożona, ostatnio nawet rozprzestrzenia się i zajmuje nowe siedliska.

Łodyga - silnie owłosiony długimi, białymi włoskami, wzniesiony głąbik o wysokości (8)10-20(30) cm. W czasie dojrzewania owoców wydłuża się do 35 cm.

Liście - odziomkowe są pierzastosieczne, złożone z długich, wąskich odcinków. Rozwijają się później niż głąbik. Pod kwiatami posiada jeszcze trzy przysadki – siedzące listki podzielone na równowąskie łatki. Liście gęsto pokryte srebrzystymi włoskami.

Kwiaty - dzwonkowate, pojedyncze kwiaty o długości 3-5 cm, zwieszone. Okwiat złożony z 6 działek o szaro fioletowym kolorze. Kolor kwiatów - od fioletowego na północy zasięgu gatunku do zielonkawo-fioletowego na południu. Liczne słupki i pręciki (kwiaty obupłciowe). Młode pączki są okryte długimi, białymi włoskami.
Kwitnie - od marca do kwietnia, czasami powtórnie zakwita jesienią.

Owoce - niełupki z długą pierzastą ością, która pełni rolę aparatu lotnego, nasiona rozsiewane są przez wiatr. W czasie dojrzewania liczne niełupki tworzą charakterystyczny owoc zbiorowy - puszystą kulkę.

Siedlisko - świetliste, suche zbocza, słoneczne obrzeża lasów i zarośli. Występuje na otwartych równinach piaskowych, unika podłoża wapiennego.

Roślina nie wytwarza nektaru, ale jest chętnie odwiedzana przez owady dokonujące zapylenia krzyżowego, gdyż wytwarza bardzo dużo pyłku.

Sasanka łąkowa tworzy mieszańce z sasanką otwartą, sasanką wiosenną i sasanką. zwyczajną.

Istnieją cztery podgatunki:

Pulsatilla pratensis subsp. pratensis
Pulsatilla pratensis subsp. bohemica Skalický
Pulsatilla pratensis subsp. Hungarica Soó
Pulsatilla pratensis subsp. nigricans (Störck) Zämelis

Roślina jest trująca, jednak w medycynie ludowej stosowana do celów leczniczych.
Ziele używane było jako środek wykrztuśny i przeciwbólowy.

źródło 1, źródło 2,
link 1, link 2,

a. () [1] /107/