 |
| Przytulia czepna, zwana lepczycą (Galium aparine L.) z rodziny marzanowatych. |
Przytulia czepna czepia się wszystkiego, nawet gołej skóry. Początkowo (a było to wiosną) nie zwróciłam uwagi na zieloną kępę roślin, zajęta fotografowaniem żółtych kwiatów glistnika jaskółczego ziela, gdy nieoczekiwanie coś zaczęło się mnie "czepiać" :-). Spojrzałam zdziwiona i od razu się domyśliłam, że muszą być to młodziutkie przytulie czepne. Charakterystyczną cechą przytulii, których w Polsce występuje blisko 30 gatunków, są wąskie liście wyrastające w okółkach. Gdy zakwitną ich kwiaty mają kolor biały, zielonkawy lub żółty.
Ten gatunek przytulii spotkałam w dwóch miejscach - przy pewnej posesji naprzeciw Łąki Północnej oraz na Łące Niespodzianek (później także w Zaczarowanym Lesie).
Określanie miejsca, gdzie widziałam konkretne gatunki staje się dla mnie dość istotne. Nie tylko dlatego, że sfotografowanych roślin przybywa, ale też z powodu zachodzących zmian. Zanikają dzikie przypłocia, łąki zamieniają się w działki budowlane, a nieużytki są coraz bardziej zaśmiecone. Miejsca, które przez lata zmieniały się tylko pod wpływem pór roku, teraz stają się zupełnie obce, wyjałowione z naturalnego życia, uporządkowane, zurbanizowane, "ucywilizowane" i... smutnie bezduszne. Nudne.
 |
| Przytulia czepna, lepczyca (Galium aparine L.) ma drobne kwiaty na długich szypułkach zebrane są w wierzchotki wyrastające w kątach okółków liściowych (29 maja) |
 |
| Przytulia czepna (Galium aparine L.) z r. marzanowatych - liście wyrastają w okółkach w liczbie od 6-10 w jednym okółku. Poszczególne listki są jednonerwowe, klinowato lancetowate i podobnie jak łodyga zadzierzyste (8 maja) |
 |
| Przytulia czepna (Galium aparine L.) z r. marzanowatych - korona kwiatu o średnicy ok. 2 mm, składająca się z 4 wolnych białych lub zielonkawych, ostro zakończonych płatków. Słupek dwuczęściowy, pręciki cztery z pylnikami wystającymi powyżej znamion słupka (22 maja) |
 |
| Przytulia czepna (Galium aparine L.) rośnie w zaroślach, lasach, ogrodach, na przydrożach, brzegach wód, śmietniskach, nieużytkach oraz na polach uprawnych, na których jest pospolitym chwastem (8 maja) |
 |
| Przytulia czepna, lepczyca (Galium aparine L.) - łodyga czepia się innych roślin za pomocą haczykowatych, sztywnych włosków. Jest ostro czworokanciasta, węzły ma zgrubiałe i owłosione (21 maja) |
 |
| Przytulia czepna, lepczyca (Galium aparine L.) ma kwiaty przedprątne zapylane przez muchówki lub samopylne.Kwitnie od (maja) czerwca do sierpnia, czasami nawet do października (21 maja) |
 |
| Przytulia czepna, lepczyca (Galium aparine L.) - łodyga rozgałęziona, leżąca lub wspinająca się. Osiąga długość 0,3-1,5 m. |
 |
| Przytulia czepna, lepczyca (Galium aparine L.) - jej owocem jest rozłupnia rozpadająca się na dwie kuliste rozłupki o długości 4-7 mm, pokryte haczykowatymi szczecinkami (2 lipca) |
Zdjęcia dodane dużo później
 |
| Przytulia czepna, lepczyca (Galium aparine L.) - 22 kwietnia |
 |
| Przytulia czepna, lepczyca (Galium aparine L.) - 22 kwietnia |
 |
| Przytulia czepna (Galium aparine L.) stanowisko młodych roślin (22 kwietnia) |
 |
| Przytulia czepna (Galium aparine) 27 maja |
 |
| Przytulia czepna (Galium aparine) 1 maja |
------------------------
Przytulia czepna (Galium aparine L.) – gatunek rośliny należący do rodziny marzanowatych. Ogólnoświatowy chwast. W Polsce występuje pospolicie na całym terenie.
Łodyga - rozgałęziona, leżąca lub wspinająca się. Osiąga długość 0,3-1,5 m. Czepia się innych roślin za pomocą haczykowatych, sztywnych włosków. Jest ostro czworokanciasta, węzły ma zgrubiałe i owłosione.
Liście - wyrastają w okółkach w liczbie od 6-10 w jednym okółku. Poszczególne listki są jedno nerwowe, klinowato lancetowate i podobnie jak łodyga zadzierzyste.
Kwiaty - drobne kwiaty na długich szypułkach zebrane są w wierzchotki wyrastające w kątach okółków liściowych. Wierzchotki te są znacznie dłuższe od liści z kąta których wyrastają. 2-7 kwiatowe wierzchotki posiadają 4-8 podsadek w okółku. Kielich zrosły, dwuczęściowy. Korona o średnicy ok. 2 mm, składająca się z 4 wolnych białych lub zielonkawych ostro zakończonych płatków. Słupek dwuczęściowy, pręciki cztery z pylnikami wystającymi powyżej znamion słupka. Kwiaty przedprątne zapylane przez muchówki lub samopylne.
Kwitnie - od (maja) czerwca do sierpnia, czasami nawet do października.
Owoce - rozłupnia rozpadająca się na dwie kuliste rozłupki o długości 4-7 mm, pokryte haczykowatymi szczecinkami. Sposób rozsiewania – zoochoria. Haczykowate rozłupki przyczepiają się do sierści zwierząt, ubrania ludzi, itp. rozsiewając się w ten sposób na znaczne nieraz odległości.
Nasiona są lekko nerkowate.
Korzenie - bardzo cienkie, nitkowate, rozgałęzione i czerwone.
Roślina jednoroczna, jara, zimująca. Rośnie w zaroślach, lasach, ogrodach, na przydrożach, brzegach wód, śmietniskach, nieużytkach oraz na polach uprawnych, na których jest pospolitym chwastem. Silnie zadzierzystymi rozgałęzieniami pędów spaja ze sobą źdźbła zbóż utrudniając ich zbiór.
Roślina ruderalna i azotolubna.
Preferuje czarnoziemy, gleby gliniaste, głównie żyzne, wilgotne i bogate w azot.
Najczęściej zachwaszcza zboża, rzepak i rzepik, okopowe, uprawy grochu i lnu.
Zawiera kumarynę i czerwony barwnik, oraz enzym, który powoduje, że mleko krów które najedzą się tej rośliny zsiada się!
Przytulia czepna - roślina lecznicza
- surowiec leczniczy - ziele, które zbiera się od maja do sierpnia i suszy w temp. 20-40 stopni C. Uwaga! Czernienie ziela przytulii podczas suszenia jest zjawiskiem normalnym. Spowodowane to jest hydrolizą kwasową irydoidów zawartych w surowcach, w wyniku czego powstają związki pochodne, prostsze w budowie i o ciemnym zabarwieniu.
- w medycynie ludowej wykorzystywana przy leczeniu dolegliwości skórnych, żółtaczki, bezsenności, raka, guzów oraz rozpuszczaniu kamieni moczowych; ma działanie moczopędne, wzmacniające, tonizujące.
- wskazania: wypryski, wrzody, pryszcze, nadmierna potliwość, rany, oparzenia, trądziki, łojotok, łuszczyca, obrzęki, skąpomocz, kamica moczowa, krwiomocz, zastoje żółci, kamica żółciowa, zaburzenia trawienne, nieżyt jelit i żołądka, choroba wrzodowa, zmniejszona krzepliwość krwi, schorzenia wątroby i dziąseł, hemoroidy, miażdżyca, wiek podeszły, kuracja odmładzająca, biegunka, niestrawność, dna, reumatyzm, zatrucia, choroby zakaźne.
źródło 1, źródło 2
14 987
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz