Wiąz szypułkowy, limak, (Ulmus laevis) - liście |
Pod koniec zimy, gdy zaczęłam naprawdę widzieć drzewa, niemal wszystkie (no, może oprócz brzóz) stanowiły dla mnie zagadkę. No bo jak rozpoznać gatunek bezlistnego drzewa? Ha, pewnie, że znawca dokona bezbłędnej identyfikacji na podstawie ogólnego pokroju, rozmiaru, czy wyglądu kory. Niestety, ja tego nie potrafiłam. Czekałam zatem na wiosnę, między innymi dlatego, by zobaczyć jakie liście pojawią się na drzewach, które odwiedzałam.
Z nadejściem cieplejszych dni wiosna oszalała - wszystko się zazieleniło, rozrastało, nabrzmiewało i kwitło, jednak drzewa długo ociągały się z rozwinięciem liści. A kiedy w końcu nadszedł ten czas okazało się, że w wielu przypadkach nie mogłam zobaczyć liści, bo wyrosły wysoko w koronach drzew. Wytężałam wzrok i... odchodziłam zrezygnowana. Liście migotały w słońcu poruszane każdym podmuchem wiatru, zielone trzpioty niemal chichoczące "A kuku!".
Wczesna (ta złota) jesień to świetna pora, by poznawać drzewa, właśnie po liściach, które spełniwszy swą rolę ścielą się pod zapadającymi w zimowy letarg drzewami.
Właśnie zaczęły żółknąć i opadać (a może odwrotnie?) pierwsze liście wiązu szypułkowego (zwanego limakiem), jednego z trzech gatunków wiązów występujących w Polsce. U nasady są wyjątkowo asymetryczne, choć piłkowane brzegi i asymetryczność liści cechują wszystkie wiązy.
Wiąz szypułkowy, limak, (Ulmus laevis) - liście o kształcie eliptycznym lub odwrotnie jajowatym, najszersze powyżej środka, długości 6-14 cm, podwójnie piłkowane, na szczycie nagle zaostrzone. Ogonek liściowy jest krótki, ma 3-6 mm długości. |
Wiąz szypułkowy, limak, (Ulmus laevis) - z wierzchu liście są gładkie lub nieco szorstkie, matowe lub lekko połyskujące, od spodu miękko omszone. |
Wiąz szypułkowy, limak, (Ulmus laevis) - cienkie liście z krótkim lub umiarkowanie długim (nigdy jednak nie bardzo wydłużonym) wierzchołkiem, długości 6-12(15) cm. |
Wiąz szypułkowy, limak, (Ulmus laevis) - liście na brzegu ostro, podwójnie piłkowane, ząbki skierowane są ku wierzchołkowi. |
Wiąz szypułkowy, limak, (Ulmus laevis) - liście rozwijają pod koniec kwietnia, po przekwitnięciu kwiatów. Około połowy października przebarwiają się na (blado)żółto, rzadziej przybierają intensywnie (ciemno)żółty kolor. Opadają na początku listopada. |
--------------------------------------
Wiąz szypułkowy, limak (Ulmus laevis) - gatunek drzewa należący do rodziny wiązowatych. Drzewo o średniej długości życia, (bardzo) szybko rosnące. Osiąga wiek 200-300(400) lat.
Występowanie - Europa środkowa, wschodnia i południowo-wschodnia aż po Kaukaz, na wschód od Uralu. Nie występuje w Anglii i nie przekracza granicy Bałtyku i Morza Północnego. W Europie Zachodniej jest dość rzadki, w południowo-wschodniej zaś jest bardziej pospolity od wiązu polnego. Uprawiany także w Australii.
W Polsce spotykany na całym obszarze, głównie na nizinach (do 600 m.n.p.m.), nigdzie jednak nie występuje zbyt licznie.
Liście wiązu szypułkowego, limaka:
Charakterystyczną cechą tego gatunku jest silna asymetryczność liści u nasady (liczba nerwów krótszej strony blaszki o 3-4 mniejsza niż dłuższej).
- kształt - eliptyczny lub odwrotnie jajowaty, najszersze powyżej środka,
- brzegi - podwójnie piłkowane (ząbki skierowane do przodu), na szczycie nagle zaostrzone.
- wierzchołek liścia - krótki lub umiarkowanie długi (nigdy jednak bardzo "wyciągnięty")
- wierzchnia strona liści - gładka lub nieco szorstka. Z wierzchu liście są ciemnozielone, matowe lub lekko połyskujące, nagie lub bardzo delikatnie owłosione
- od spodu - krótko i miękko omszone, jaśniejsze
- długość 6-12(15) cm,
- blaszkowate, pojedyncze, cienkie.
- nerwy boczne - nierozwidlone, a jeśli tak, to raczej tylko u nasady krótszej części (strony) blaszki. młode liście są słabiej asymetryczne niż dojrzałe, jasnozielone, obustronnie owłosione, podobne do występujących u grabu.
- ogonek liściowy - krótki (3-6mm).
- ustawienie liści - skrętoległe.
Okres występowania: IV/V - X/XI.
Liście rozwijają pod koniec kwietnia, po przekwitnięciu kwiatów. Około połowy października przebarwiają się na (blado)żółto, rzadziej przybierają intensywnie (ciemno)żółty kolor. Opadają na początku listopada.
źródło 1, źródło 2, źródło 3,
.71.76.
Znam trudność rozpoznania, znam. Ileż to razy chodziłem wokół drzewa drapiąc się w głowę:-)
OdpowiedzUsuńMnie najłatwiej rozróżnić (najłatwiej nie oznacza tutaj, że łatwo) gatunek po skrzydlakach, czasami jeszcze po dodatkowych rogach na liściach, ale gdy skrzydlaków nie ma, wiem tylko, że to wiąz. W kwietniu, na Malcie, oglądałem kwitnienie wiązów, cała ich kępa rosła obok mojego kampingu. Właściwie wiedziałem, że to wiązy, ale pewności nabrałem dopiero po obejrzeniu otwierających się listków. Aniko, cechy charakterystyczne dla poszczególnych gatunków bywają tak rozmyte, niejednoznaczne, a spotyka się też jakieś dziwne hybrydy, że potrzebna jest naprawdę duża wiedza i doświadczenie, żeby tak szybko i bezbłędnie rozpoznawać je jak rozpoznaje się brzozy. Chociaż akurat Ty szybko nabierzesz takiej wprawy, o czym jestem przekonany.
Czy zauważyłaś, jak ładnie układają się opadłe liście wiązów? Jakby ktoś je układał… :-)
Aż się boję, że trafi tu jakiś znawca i powie, że to liście innego wiązu, ale długo je porównywałam, więc może się nie pomyliłam. Liście w moich stronach same się tak ładnie układają, nie tylko wiązów :-D
UsuńKto te liście tak równiutko poukładał? ;-)
OdpowiedzUsuńChyba wiatr... ;-D
Usuń