Ognicha, gorczyca polna

Gorczyca polna, ognicha (Sinapis arvensis) – gatunek rośliny należący do rodziny kapustowatych. 

Przedstawiam dziś gorczycę polną, chwast segetalny, który zyskał rangę superchwastu, gdyż uodpornił się na zwalczanie środkami chemicznymi.
W mojej okolicy roślina ta nie występuje zbyt powszechnie, znacznie częściej napotykam inne gatunki kapustowatych kwitnące na żółto. Wg opisów botanicznych gorczyca polna przypomina rzepak, można też pomylić ją z rzodkwią świrzepą. Ja dodałabym jeszcze pewnie niejeden gatunek.
    Przypuszczam, że oko botanika z łatwością rozpozna różne kapustowate, o ile istnieje możliwość zobaczenia całej rośliny, najlepiej w naturze. Jednakże gdy na zdjęciu widzi się tylko kwiaty, wówczas wątpliwości się mnożą. W takim przypadku (gdy brakuje zdjęć liści i łodygi), niekiedy kwiaty gorczycy polnej myliłam ze stuliszem Loesela - tę roślinę przedstawiłam TUTAJ.
     Istnieje całkiem sporo pospolicie występujących roślin kapustowatych, posiadających żółte kwiaty, np. gorczycznik pospolity, rukiewnik wschodni, rukwiślad, ożędka groniasta (pewnie jest ich więcej, ale podałam te, których kwiaty wydały mi się dość podobne). A jest jeszcze gorczyca biała...
Choć rozróżnienie tych roślin może sprawiać kłopoty, teraz wiem, że oprócz sfotografowania kwiatów trzeba zwrócić uwagę na ogólny pokrój oraz liście i łodygi.
A wracając do gorczycy polnej - kilka okazów rosło na Przedpłociu, dopiero rozkwitały. Nie zdążyłam sfotografować ich owoców, gdyż dzień czy dwa później ten skrawek ziemi został starannie wypielony.

Gorczyca polna, ognicha (Sinapis arvensis) jest podobna do rzepaku.

Gorczyca polna (Sinapis arvensis) jest rośliną miododajną,zapylaną przez błonkówki lub samopylną. Kwitnie od (maja)czerwca do lipca, a nawet października   (3 maja)

Gorczyca polna (Sinapis arvensis) – kwiaty żółte o średnicy do 15 mm, zebrane w szczytowe grono. Mają 4 wąsko-eliptyczne działki kielicha, które podczas kwitnienia odginają się pod kątem prostym.

Gorczyca polna (Sinapis arvensis) – liście dolne w zarysie lirowate, duże, na ogonkach i nieco szorstkie. Górne liście łodygowe wydłużone, brzegiem zatokowo ząbkowane, nagie, często siedzące, gładkie.

Gorczyca polna (Sinapis arvensis) – łodyga ciemnozielona lub purpurowo nabiegła, wzniesiona, ulistniona, owłosiona pojedynczymi, szczecinkowatymi włoskami. Osiąga wysokość od 30 do 60 cm.

Gorczyca polna (Sinapis arvensis) – płatki korony (4) są szerokoeliptyczne, zwężające się w paznokieć. Pręcików jest 6, z których 4 są dłuższe, a 2 krótsze. Słupek jeden, zawierający 8-13 zalążków.

Gorczyca polna (Sinapis arvensis) rośnie na polach, miedzach, ugorach, przydrożach, wysypiskach śmieci. Preferuje gleby gliniaste, próchnicze, zwięzłe, żyzne i bogate w wapń (roślina wskaźnikowa gleb zasobnych w wapń). Na glebach piaszczystych występuje rzadko.

----------------------------------------

Gorczyca polna, ognicha (Sinapis arvensis) – gatunek rośliny należący do rodziny kapustowatych.

Pierwotny obszar występowania to Afryka Północna, niemal cała Europa oraz Azja Zachodnia, Azja Środkowa, Syberia, Kaukaz, Pakistan.
Jako gatunek introdukowany rozprzestrzenił się na tych kontynentach także poza obszarem swojego rodzimego występowania, pojawił się również na innych kontynentach i niektórych wyspach. Dokładny zasięg nie jest dokładnie znany.
W Europie jest archeofitem występującym już w neolicie. Pierwsze znaleziska gorczycy polnej w Polsce pochodzą z początków epoki żelaza. Obecnie w Polsce jest gatunkiem bardzo pospolitym, w górach występuje rzadziej.


Łodyga - ciemnozielona lub purpurowo nabiegła, wzniesiona, ulistniona, w dolnej części owłosiona pojedynczymi, szczecinkowatymi włoskami. Osiąga wysokość od 30 do 60 cm, jest pojedyncza lub górą rozgałęziona (u większych okazów).

Liście - dolne w zarysie lirowate, duże, na ogonkach i nieco szorstkie. Górne liście łodygowe wydłużone, brzegiem zatokowo ząbkowane, nagie, często siedzące, gładkie.

Kwiaty - żółte o średnicy do 15 mm, zebrane w szczytowe grono. Mają 4 wąsko-eliptyczne działki kielicha, które podczas kwitnienia odginają się pod kątem prostym. Po działkach najłatwiej można ją rozróżnić od podobnego gatunku rzodkwi świrzepy, która ma działki przylegające. Płatki korony (4) są szerokoeliptyczne, zwężające się w paznokieć. Pręcików jest 6: 4 dłuższe i 2 krótsze. Słupek jeden, zawierający 8-13 zalążków.
Kwitnie od (maja)czerwca do lipca, a nawet października.

Owoc - czterokanciasta, wielonasienna łuszczyna z płaskim, ostrym dzióbkiem 2-3 krotnie dłuższym, niż klapy. Przylega do osi owocostanu. Długość łuszczyny do 1 cm, długość szypułki mniej niż 0,5 cm. Nasiona w jednym rzędzie, kuliste, o barwie czarnobrunatnej lub czerwonobrunatnej i powierzchni bardzo drobno siateczkowatej, lekko połyskujące, z widocznym, małym znaczkiem. Jedna roślina wytwarza około tysiąca nasion. Nasiona w glebie długo zachowują zdolność kiełkowania – nawet 35 lat, są jednak wrażliwe na ujemne temperatury, dlatego też chwast ten występuje głównie w zbożach jarych. Nasiona kiełkują nieregularnie, siewki pojawiają się przez cały rok.

Korzenie - krótkie, palowe, żółtawobiałe i rozgałęzione. Gorczyca polna jest owadopylna (pszczoły) lub samopylna;


Roślina jednoroczna. Roślina miododajna, owadopylna, zapylana przez błonkówki (głównie pszczoły), przy niesprzyjającej dla owadów pogodzie także samopylna.

Siedliska - roślina ruderalna, rośnie na polach, miedzach, ugorach, przydrożach, wysypiskach śmieci. Preferuje gleby gliniaste, próchnicze, zwięzłe, żyzne i bogate w wapń (roślina wskaźnikowa gleb zasobnych w wapń). Na glebach piaszczystych występuje rzadko.

Chwast segetalny. Najczęściej zachwaszcza uprawy jare. Często spotykana jest w uprawach buraków, ziemniaków, lnu, strączkowych, zbożach jarych i warzywach. Rzadko występuje w zbożach ozimych. Jest żywicielem chorób i szkodników atakujących rośliny z rodziny kapustnych.
Uciążliwy chwast polny, zaliczany jest do tzw. superchwastów – w wyniku mutacji uzyskał odporność na glifosat będący głównym składnikiem herbicydu Roundup. Oznacza to, że stał się trudny do zwalczania chemicznego.

We wczesnych fazach rozwoju łatwo pomylić gorczycę polną z siewkami rzodkwi świrzepy.
W czasie kwitnienia można te rośliny łatwo rozróżnić po działkach kielicha (u gorczycy – odstające, a u rzodkwi – przylegające).
Gorczyca polna jest też bardzo podobna do rzepaku. Angielscy naukowcy stwierdzili przypadki krzyżowania się uprawianych roślin transgenicznych (rzepaku) z dziko rosnącą gorczycą polną.

Ciekawostki:

• inne nazwy gorczycy polnej: modrych, ognicha
• zawiera śluzy, nasiona zawierają glikozyd synalbinę
• z nasion uzyskiwane są duże ilości oleju
• dawniej używana do wyrobu musztardy i przeciw bólom żołądka
• roślina trująca (trujące właściwości zachowuje także siano) – domieszka gorczycy polnej w paszy dla koni i bydła nadaje nieprzyjemny smak mięsu i produktom mlecznym, a nawet powoduje zatrucie zwierząt.

źródło 1, źródło 2, źródło 3,


w31.04.

gorczyca polna, ognicha roślina kapustowata, Sinapis arvensis, gorczyca polna zdjęcia opis, Sinapis arvensis zdjęcia opis, gorczyca polna inne nazwy, Sinapis arvensis gatunki podobne, gorczyca polna chwile zachwycone, Sinapis arvensis chwile zachwycone, gorczyca polna informacje obrazy, Sinapis arvensis informacje zdjęcia,