Wiąz szypułkowy

Czyż nie mówiłam, że wiele z napotykanych przeze mnie drzew ma przycięte konary, a przez to zmieniony zarys korony? Tak właśnie jest w przypadku okazałego wiązu szypułkowego rosnącego w Parku Wilsona w Poznaniu, na wprost głównego wejścia. Na szczęście dla mnie, drzewo to wykształciło charakterystyczne dla swego gatunku korzenie podporowe, więc dość szybko udało mi się je zidentyfikować.
Na skraju Łąki Niespodzianek również rosną wysokie (z pewnością znacznie młodsze) wiązy szypułkowe, co odkryłam przypadkiem, gdy... te zaczęły zrzucać liście. Wcześniej dostawałam oczopląsu stojąc pod jednym z nich, zadzierając głowę i próbując dostrzec kształt liści, a ich pnie są "zwyczajne" - nie mają takich wystających korzeni. Te drzewa także pokażę.
Na początek samotny olbrzym z Parku Wilsona w kolejnych porach roku:

Wiąz szypułkowy, limak, (Ulmus laevis) - gatunek drzewa należący do rodziny wiązowatych. Drzewo (bardzo) szybko rosnące. Osiąga wiek 200-300(400) lat, wysokość 30-35(40)m, średnica pnia 1,5-2(2,5) m  (fot. 15 kwietnia)

Wiąz szypułkowy (Ulmus laevis) - jeden z trzech rodzimych gatunków wiązu w Polsce, znacznie częstszy niż dwa pozostałe: wiąz polny i górski  (fot. 13 maja)

Wiąz szypułkowy (Ulmus laevis) - około połowy października liście przebarwiają się na (blado)żółto, rzadziej stają się intensywnie (ciemno)żółte. Opadają na początku listopada  (fot. 22 października)

Wiąz szypułkowy (Ulmus laevis) posiada głęboki system korzeniowy. Oprócz głębokiego korzenia palowego wytwarza silne i również dość głębokie korzenie boczne. Dzięki temu jest odporny wywrócenie z powodu bardzo silnych wiatrów  (fot. 5 listopada)

Wiąz szypułkowy (Ulmus laevis) - pień gruby, w przekroju nieregularny, u podstawy zwykle rozszerzony z powodu dużych, deskowatych przypór korzeniowych, zapewniających stabilność.

Szaropopielata kora wiązu szypułkowego (Ulmus laevis) jest płytko spękana na łuskowate poletka.

Wiąz szypułkowy (Ulmus laevis) - gałązki cienkie, u dołu lekko zwieszające się, w górnych partiach korony wyprostowane i tworzące gęsty układ  (fot. 18 marca)

Wiąz szypułkowy (Ulmus laevis) - rośnie w lasach łęgowych wraz z topolami i wierzbami oraz w wilgotnych lasach na żyznych, głębokich glebach. Bywa sadzony w parkach jako drzewo ozdobne. Podobnie jak inni przedstawiciele rodzaju wiąz jest rośliną żywicielską gąsienic motyla ogończyka wiązowca (fot. 22 października)

Wiąz szypułkowy (Ulmus laevis) - pąki liściowe są wydłużone i ostro zakończone, łuski zwykle ciemno obrzeżone, dwubarwne. Natomiast pąki kwiatowe są szerokie, jajowato stożkowate  (fot. 18 marca)

Wiąz szypułkowy (Ulmus laevis) -  bardzo charakterystyczne dla tego gatunku są deskowato rozszerzone nasady głównych korzeni. U starszych drzew nasada pnia jest z tego powodu rozszerzona i wzmocniona poprzez potężne wsporniki

Wiąz szypułkowy (Ulmus laevis) - konary grube, nieregularnie powyginane, w dolnej części korony bardziej rozłożyste, wyżej - ukośnie wzniesione.

Poniżej wiązy ze skraju Łąki Niespodzianek:

Wiąz szypułkowy (Ulmus laevis) - pień jest często pokryty licznymi odroślami, a czasami wyrastają też na nim bulwowate narośle. Posiada potężne, nieregularnie powykrzywiane konary  (fot. 20 marca)

Wiąz szypułkowy (Ulmus laevis) - drzewo o szerokiej, cylindrycznej, z wierzchu zaokrąglonej koronie. Konary grube, nieregularnie powyginane, gałązki cienkie, zwykle owłosione do drugiego roku, później nagie  (fot. 10 kwietnia)

Wiąz szypułkowy (Ulmus laevis) - rośnie szybko, światła potrzebuje niewiele, jest odporny na mrozy, ale ma duże wymagania glebowe - dobrze rośnie na glebach zasobnych, a zwłaszcza w dolinach rzek, bez szkody znosi niedługie (do 20 dni) zalewy  (fot. 2 czerwca)

Wiąz szypułkowy (Ulmus laevis) - liście rozwijają pod koniec kwietnia, po przekwitnięciu kwiatów (fot. 28 maja)

Liście wiązów fotogorafowałm dopiero u progu jesieni na różnych osobnikach:

Wiąz szypułkowy (Ulmus laevis) - liście o kształcie eliptycznym lub odwrotnie jajowatym, najszersze powyżej środka, o długości 6-14 cm, podwójnie piłkowane, na szczycie nagle zaostrzone. Charakterystyczną cechą tego gatunku jest silna asymetryczność liści u nasady (fot. 29 września)

Wiąz szypułkowy (Ulmus laevis) - liście gładkie lub nieco szorstkie. Dolna strona liści zwykle miękko owłosiona, górna naga. Ogonek liściowy krótki (4-6mm).

Wiąz szypułkowy (Ulmus laevis) - asymetria blaszki liściowej przyjmuje skrajną postać i jest największa w porównaniu z pozostałymi gatunkami wiązu  (fot. 30 września)

Poniżej trzy fragmenty pnia wiązu z Łąki Niespodzianek:

Wiąz szypułkowy (Ulmus laevis) -  kora ma barwę popielatoszarą

Wiąz szypułkowy (Ulmus laevis) - fragment pnia (na całej szerokości)

Wiąz szypułkowy (Ulmus laevis) - kora w młodości jasna, brązowoszara, gładka, później łuszcząca się tafelkowato

------------------------------------

Wiąz szypułkowy, limak (Ulmus laevis) - gatunek drzewa należący do rodziny wiązowatych.
Jeden z trzech rodzimych gatunków wiązu w Polsce, rozpowszechniony bardziej niż dwa pozostałe (tj. wiąz polny i górski).
Drzewo o średniej długości życia, (bardzo) szybko rosnące. Osiąga wiek 200-300(400) lat. Wysokość 30-35(40)m. Średnica pnia 1,5-2(2,5) m.

Obszar występowania - Europa środkowa, wschodnia i południowo-wschodnia aż po Kaukaz, na wschód od Uralu. Nie występuje w Anglii i nie przekracza granicy Bałtyku i Morza Północnego. W Europie Zachodniej jest dość rzadki, w południowo-wschodniej zaś jest bardziej pospolity od wiązu polnego. W całej Polsce jest dość pospolity.

Pokrój - drzewo o szerokiej, kopulastej lub rozszerzonej ku górze, z wierzchu zaokrąglonej koronie i o wysokości do 35-40 m. Obwodowe, drobne gałęzie często zwisają.

Pień - prosty, gruby, u podstawy zwykle rozszerzony wskutek występowania na nim bardzo charakterystycznych, dużych, deskowatych przypór korzeniowych, w przekroju nieregularny, często pokryty licznymi odroślami (czasami też bulwowatymi zgrubieniami) najczęściej pojedynczy. U drzew wolnostojących często bywa nisko rozdzielony na kilka odnóg o dość sporych rozmiarach.

Kora - w młodości jasna, brązowoszara, gładka, później łuszcząca się tafelkowato. Korowina na pniu młodych drzew u podstawy łuszczy się cienkimi płatami.

Korona - szeroka, wysoko wysklepiona i kopułowato zaokrąglona u góry, luźna. U starych drzew występujących na otwartej przestrzeni może być bardzo rozłożysta i niekiedy wieloczęściowa.

Konary - grube, nieregularnie powyginane, w dolnej części korony bardziej rozłożyste, wyżej - ukośnie wzniesione. Gałązki cienkie, u dołu lekko zwieszające się, w górnych partiach korony wyprostowane i tworzące gęsty układ. Gałązki zwykle owłosione do drugiego roku, później nagie. 

Pędy - pędy, a nawet starsze gałązki, szczeciniasto owłosione.  Pęd bruzdowany, bardzo gęsto się rozgałęzia.

Pąki liściowe wydłużone i ostro zakończone, łuski zwykle ciemno obrzeżone, dwubarwne. Pąki kwiatowe szerokie, jajowato stożkowate.
Pączki jednakowej wielkości i kształtu. Łuski dwubarwne - jasnobrunatne z ciemniejszymi brzegami.

Liście - o kształcie eliptycznym lub odwrotnie jajowatym, najszersze powyżej środka, długości 6-14 cm, podwójnie piłkowane, na szczycie nagle zaostrzone. Charakterystyczną cechą tego gatunku jest silna asymetryczność liści u nasady. Z wierzchu liście są gładkie lub nieco szorstkie, od spodu miękko omszone. Ogonek liściowy krótki (4-6mm).

Okres występowania liści - IV/V-X/XI. Liście rozwijają pod koniec kwietnia, po przekwitnięciu kwiatów. Ok. połowy października przebarwiają się na (blado)żółto, rzadziej intensywnie (ciemno)żółte. Opadają na początku listopada.

Kwiaty - na długich, zwisających szypułkach zebrane w baldaszkowate kwiatostany. Okwiat 6-dzielny o orzęsionych brzegach. Pręciki (6-8) o fioletowych pylnikach. Znamiona białe.  
Kwitnie od marca do kwietnia przed rozwojem liści

Owoc - spłaszczony orzeszek otoczony dookoła pergaminowatym skrzydełkiem. Owoce niewielkie, gęsto i drobno orzęsione, z orzeszkiem pośrodku, zwisające na długich (1-2 cm) i cienkich szypułkach (stąd nazwa). Dojrzewają w maju-czerwcu, szybko opadają z drzewa i wkrótce kiełkują.
W odróżnieniu od innych krajowych wiązów, wiąz szypułkowy zaczyna owocować już w wieku kilkunastu lat. 

Korzeń - głęboki system korzeniowy. Oprócz głębokiego korzenia palowego wytwarza silne i również dość głębokie korzenie boczne. Dzięki temu jest odporny na silne wiatry.
Bardzo charakterystyczne dla tego gatunku są bocznie spłaszczone nasady głównych korzeni. Natomiast u drzew starszych nasada pnia jest przez to rozszerzona i wzmocniona poprzez potężne wsporniki. Korzenie szkarpowe to szczególna forma korzeni podporowych, którą wykształca wiąz szypułkowy rosnący na siedliskach łęgowych.

Siedliska i wymagania glebowe - rośnie w lasach łęgowych wraz z topolami i wierzbami oraz w wilgotnych lasach na żyznych, głębokich glebach. W górach dochodzi do wysokości 1200 m n.p.m. i rośnie głównie nad potokami. Jest wymagający w stosunku do gleby - przeważnie rośnie na żyznych glebach. Dobrze znosi długotrwałe (do 20 dni) zalewy. Jest odporny na mrozy i dobrze znosi zacienienie (gatunek cienioznośny).


źródło 1, źródło 2, źródło 3, źródło 4,

w19.96.

wiąz szypułkowy, limak, Ulmus laevis, wiąz szypułkowy zdjęcia opis, limak drzewo opis zdjęcia, Ulmus laevis opis obrazy, wiąz szypułkowy wygląd informacje, limak wiąz pokrój drzewa, Ulmus laevis wygląd pnia, wiąz szypułkowy chwile zachwycone, drzewo limak chwile zachwycone, Ulmus laevis chwile zachwycone,