Skamieniała rafa cz. 2

Nadal nie bardzo wiem jakich stworów morskich skamieniałe szkielety znalazłam, wierzę jednak, że rozwikłanie tej zagadki (choćby w części) jest kwestią czasu. Wiem za to, że część z nich to koralowce sześciopromienne i że otarłam się o prehistorię. Moje znaleziska pochodzą z epoki plejstocenu, która skończyła się jakieś 11,7 tys. lat temu. Jak na skamieniałości, to są bardzo "świeże", gdyż wiek najstarszych skamieniałości koralów rafowych (Scleractinia) szacuje się na ok. 240 milionów lat.
Tysiąc, sto tysięcy, milion, sto milionów lat - operujemy tymi pojęciami najczęściej bez wyobrażenia o jak długim czasie mówimy. Pewnie słusznie, bo próba wizualizacji stu tysięcy czy miliona lat trwałaby nieskończenie długo, a i tak, z braku wiedzy (a także ograniczonej wyobraźni) byłaby bardzo powierzchowna. Spróbujmy jednak cofnąć się w czasie.
Znacie, a raczej słyszeliście o pięknej Nefertiti, żonie faraona Echnatona? Powiedzmy, że była ona moim czy Twoim przodkiem. Gdybym miała nazwać ją prababką, przedrostków "pra" trzeba byłoby dodać 130 z hakiem. A przecież Nefertiti żyła "zaledwie" nieco ponad 3,3 tys. lat temu.
Człowiek z Cro-Magnon (Homo sapiens fossilis), jeden z podgatunków Homo sapiens jako pierwszy tworzył trwałe domostwa, uprawiał malarstwo jaskiniowe oraz rzeźbił/dłubał paleolityczne Wenus w okresie od 45 do 12 tysięcy lat temu.
Akcja filmu "Walka o ogień" rozgrywa się 80 tysięcy lat temu (warto zwrócić uwagę na dialogi!).
Jakieś 120 tysięcy lat temu światem (od dawna) "rządzili" neandertalczycy, używający narzędzi kamiennych, drewnianych i kościanych. Owi przedstawiciele rodzaju Homo potrafili rozniecić ogień, tworzyli zalążki kultury duchowej, obrządek pogrzebowy, praktykowali też rytualny kanibalizm.
Dawno? Dawno! I to właśnie z tamtych czasów pochodzą "moje" znaleziska.

Dziękuję pewnej Pani doktor z Instytutu Paleobiologii PAN w Warszawie za zainteresowanie oraz dotychczasową (a może i przyszłą) pomoc. Prezentowane poniżej skamieniałości opatrzyłam opisami, które pozwolą zorientować się co do ich rozmiarów (należy "najechać" myszką na konkretne zdjęcie).
O tym co dawno, dawno temu działo się z Morzem Czerwonym spróbuję opowiedzieć w kolejnej części. A dziś garść informacji o koralowcach sześciopromiennych i koralach rafotwórczych.

Skamieniałość plejstoceńska (Marsa Alam, Egipt) -

Skamieniałość plejstoceńska (Marsa Alam, Egipt) -

Skamieniałość plejstoceńska (Marsa Alam, Egipt) -

Skamieniałość plejstoceńska (Marsa Alam, Egipt) -

Skamieniałość z okresu plejstocenu (Marsa Alam, Egipt) -

Skamieniałość z okresu plejstocenu (Marsa Alam, Egipt) -

Skamieniałość z okresu plejstocenu (Marsa Alam, Egipt) -

Skamieniałość z okresu plejstocenu (Marsa Alam, Egipt) -

Skamieniałość z okresu plejstocenu (Marsa Alam, Egipt) -

Skamieniałość z okresu plejstocenu (Marsa Alam, Egipt) -

Skamieniałość z okresu plejstocenu (Marsa Alam, Egipt) -

Skamieniałość z okresu plejstocenu (Marsa Alam, Egipt) -

Skamieniałość z okresu plejstocenu (Marsa Alam, Egipt) -

Skamieniałość z okresu plejstocenu (Marsa Alam, Egipt) -

Przedstawione dotąd skamieniałości mają całkiem spore rozmiary, teoretycznie więc nietrudno je dostrzec. A jednak, z moich kilkunastodniowych obserwacji wynika, że są one dobrze zakamuflowane i na tle jasnobrązowego (piaskowego) wapiennego podłoża, dla większości turystów  pozostają niezauważone/niegodne uwagi. Tropienie i dokumentowanie szczątków stworów morskich bardzo zaintrygowało i wciągnęło, zauważyłam więc także takie oto rurki (na pierwszy rzut oka również wyglądające jak jakieś odpady budowlane), które na własny użytek nazwałam szyjkami butelek. Na zdjęciu poniżej widać nie tylko krawędź szyjki, ale i kilka centymetrów jej długości. Takiego znaleziska dość długo poszukiwałam, bowiem początkowo dostrzegałam jedynie okrągłe otworki w wapieniach (ot, choćby na dwóch zdjęciach powyżej)

Skamieniałość z okresu plejstocenu (Marsa Alam, Egipt) -

Gdy już przywykłam do wypatrywania skamieniałości, znajdowałam również całe skupiska otworów o mniej więcej tej samej średnicy. 

Skamieniałość z okresu plejstocenu (Marsa Alam, Egipt) -

Skamieniałość z okresu plejstocenu (Marsa Alam, Egipt) -

Skamieniałość z okresu plejstocenu (Marsa Alam, Egipt) -

Ciekawiło mnie jaki ciąg dalszy mają owe szyjki butelek zatopione w wapieniu. Pewnego razu znalazłam coś takiego. Mimo, że w środku nie było owej rurki (wykruszyła się?), odniosłam wrażenie, że znalezisko ma z nią coś wspólnego.

Skamieniałość z okresu plejstocenu (Marsa Alam, Egipt) -

---------------------------------------

Koralowce sześciopromienne (Hexacorallia) – podgromada koralowców (Anthozoa), do której należą gatunki żyjące samotnie jak i tworzące kolonie. Charakteryzują się obecnością sześciu (lub wielokrotności) przegród w jamie gastralnej. Należą do nich gatunki w większości osiadłe. Nieliczne wędrują pełzając lub pływając.
Liczba ramion, otaczających otwór gębowy polipa oraz przegród dzielących jamę gastralną jest równa 6 lub wielokrotności 6 (wówczas występują parami), rzadziej (wtórnie) ich liczba wynosi 5, 8 lub 10, a także ich wielokrotność. U większości występuje zewnętrzny szkielet, często bardzo masywny – wapienny, organiczny lub organiczno-wapienny. W odróżnieniu od koralowców ośmiopromiennych (Octocorallia), chorągiewki mięśniowe na przegrodach są zwrócone w różnych kierunkach. Komórki parzydełkowe różnorodne – typu astomoknidy, stomoknidy i spirocysty z wieczkiem zamykającym


Korale madreporowe, korale rafotwórcze, korale kamienne, korale rafowe (Scleractinia) określane też jako koralowce kamienne (Scleractina) lub madreporowce (Madreporaria) – rząd koralowców sześciopromiennych (Hexacorallia), do którego należą drobne, osiadłe, przeważnie kolonijne polipy (antopolipy) wytwarzające zewnętrzne szkielety z węglanu wapnia tworzące zwartą, wapienną masę.
Połowa gatunków z tego rzędu to zwierzęta, które są głównym czynnikiem rafotwórczym – dzięki nim powstają rafy i wyspy koralowe. W zapisie kopalnym są znane od środkowego triasu (około 245 mln lat temu) – już wówczas były grupą silnie zróżnicowaną. Wiele gatunków tych korali jest zagrożonych wyginięciem.
Większość gatunków rafotwórczych żyje na małych głębokościach (do około 50 m p.p.m.), głównie w morzach tropikalnych, czyli tam, gdzie temperatura nie spada poniżej 20 °C. Pozostałe występują we wszystkich strefach oceanów, włącznie z regionami strefy umiarkowanej i polarnej, od płycizn po głębokość 6000 m.
Parzydełkowce z rzędu korali madreporowych tworzą masywne szkielety zewnętrzne o unikalnej wśród parzydełkowców konstrukcji i różnorodnych kształtach. Mogą występować w postaci kilkumetrowej wysokości drzewek, czaszy, półkolistych bloków lub wzgórków o wielometrowej średnicy. Wzgórki powstają w miarę zamierania starych polipów, na których martwym szkielecie tworzą się nowe warstwy, dzięki czemu grubość kolonii szybko wzrasta. U niektórych gatunków przyrost ten może dochodzić do 5 m rocznie(!!).
W ten sposób powstają rafy koralowe. Korale madreporowe mogą tworzyć też wyspy zwane atolami.
Nieliczne antopolipy żyją pojedynczo. Mogą wówczas osiągać znaczne rozmiary. Największy Fungia fungites osiąga 25 cm średnicy.
W ciele Scleractinia występują komórki parzydełkowe typu stomoknidy i spirocysty.

*****

Konstruowanie bungee, dzięki któremu mogłam się/Cię przenieść w otchłań dziejów pochłonęło mnie na długo. Tematem głównym dzisiejszego wpisu są oczywiście skamieniałości morskich stworów, lecz jeśli zaciekawił Cię wątek człowieczy, obejrzyj/przeczytaj i to:

• Symulacja przedstawiająca rozprzestrzenianie się rasy ludzkiej w okresie od 125 do 1 tysiąca lat temu, stworzona przez Uniwersytet Hawajski (trwa ok. 1 minuty) - link 
• Wędrówki człowieka (artykuł) - link
• Epoka kamienia łupanego - film dokumentalny (polski lektor, czas 50 minut) - link
• Jak powstał ludzki język? (artykuł) - link 

Zobacz również wpisy:

1. Skamieniała rafa cz.1
2. Skamieniała rafa cz. 3
3. Rafa, której wyrzekło się morze
4. Spacer po dnie Morza Czerwonego
5. Przydacznia niebieska z Morza Czerwonego

y04.38.

koralowce sześciopromienne chwile zachwycone, skamieniałości Morza Czerwonego zdjęcia, Marsa Alam Egipt skamieniałości, rafa skamieniałości, rafa morze czerwone, skamieniałości koralowców zdjęcia, rafa skamieniałości chwile zachwycone, rafa morze czerwone zdjęcia, Red Sea reef photos, skamieniałości zdjęcia chwile zachwycone, rafa Egipt skamieniałości, koralowce sześciopromienne skamieniałości,