18 stycznia 2019

Bodziszek korzeniasty

Już za niespełna cztery miesiące będziemy mogli znów oglądać zielono-różowe kobierce bodziszka korzeniastego, choć największe szanse na taki widok będą mieli bywalcy ogrodów botanicznych. Ta pochodząca z obszarów górskich roślina, pięknie prezentuje się na rabatach. Chętnie zobaczyłabym ją na niektórych trawnikach. Oprócz ładnych kwiatów posiada bardzo dekoracyjne liście.
Bodziszek korzeniasty, bodziszek wielkokorzeniowy (Geranium macrorrhizum L.) - 14 maja
Bodziszek korzeniasty, bodziszek wielkokorzeniowy (Geranium macrorrhizum)    
Bodziszek korzeniasty, bodziszek wielkokorzeniowy (Geranium macrorrhizum)    
Bodziszek korzeniasty, bodziszek wielkokorzeniowy (Geranium macrorrhizum)    
Bodziszek korzeniasty, bodziszek wielkokorzeniowy (Geranium macrorrhizum)    
Bodziszek korzeniasty, bodziszek wielkokorzeniowy (Geranium macrorrhizum)    
Bodziszek korzeniasty, bodziszek wielkokorzeniowy (Geranium macrorrhizum)    
Bodziszek korzeniasty, bodziszek wielkokorzeniowy (Geranium macrorrhizum)    
Bodziszek korzeniasty, bodziszek wielkokorzeniowy (Geranium macrorrhizum)    
Bodziszek korzeniasty, bodziszek wielkokorzeniowy (Geranium macrorrhizum)    
Bodziszek korzeniasty, bodziszek wielkokorzeniowy (Geranium macrorrhizum)    
Bodziszek korzeniasty, bodziszek wielkokorzeniowy (Geranium macrorrhizum)    



------------------------------------



Bodziszek korzeniasty, bodziszek wielkokorzeniowy (Geranium macrorrhizum L.) – gatunek rośliny z rodziny bodziszkowatych (Geraniaceae Juss.).

Występuje naturalnie w Europie - w Alpach, Apeninach, Karpatach oraz na Bałkanach.
Ponadto został naturalizowany w różnych częściach świata jako roślina ozdobna.
W Polsce jest uprawiany, ale dziczeje bardzo rzadko.

Pokrój - płasko kulisty. Bylina dorastająca do 30-40 cm wysokości i 1 m szerokości.

Łodyga - wzniesiona, wyrasta z grubego kłącza.

Liście - zielone, jesienią przebarwiają się na czerwonawo, są aromatyczne. Liście odziomkowe są 5- lub 7-klapowane, z głębokimi wcięciami, w zarysie okrągłe, dorastają do 10 cm szerokości; brzeg liścia jest ząbkowany. Liście łodygowe mniejsze od liści odziomkowych, osadzone pod kwiatostanem, najczęściej są tylko dwa.

Kwiaty - pięciopłatkowe, zebrane w luźne kwiatostany, rozwijają się na szczytach pędów, osadzone na długich szypułkach. Działki kielicha maja ostry wierzchołek. Korona kwiatu ma 4 cm średnicy,  barwy od różowej do ciemnoczerwonej. Pręciki o nagich nitkach są 2-3 razy dłuższe od kielicha. Słupek nagi.
Kwitnie - od czerwca do sierpnia

Owoce -rozłupki opatrzone ością podobną do bocianiego dzioba

Gatunki podobne - bodziszek srebrzysty (Geranium argenteum), który ma liście dłoniasto-sieczne o barwie srebrzystoszarej. Ponadto kwiaty są jasnoróżowe z ciemnoczerwonymi nerwami.


Siedlisko - rośnie na piargach, górskich łąkach oraz w zaroślach. Występuje na wysokości od 200 do 1500 m n.p.m. (we Włoszech rośnie na wysokości od 300 do 1700 m n.p.m.).

Gleba - preferuje podłoże wapienne, dobrze przepuszczalne.

Stanowisko - najlepiej rośnie w pełnym nasłonecznieniu lub w półcieniu.

Gatunek jest uprawiany jako roślina ozdobna – zalecana do ogrodów skalnych oraz na rabaty. Ponadto ma zastosowanie w produkcji olejków eterycznych.
W uprawie znane są kultywary:
  • Geranium macrorrhizum 'Bevan's Variety' – charakteryzuje się szybkim wzrostem, jest częściowo zimozielony. Liście mają zaokrąglony kształt, są aromatyczne. Kwiaty mierzą 2,5 cm średnicy i mają płatki o ciemno purpurowo różowej barwie, natomiast działki kielicha są brązowawo czerwone. 
  • Geranium macrorrhizum 'Czakor' – jest wyższy, bo dorasta do 40-60 cm wysokości. Liście są aromatyczne, jesienią przebarwiają się na czerwono. Kwiaty purpurowo różowe. 
  • Geranium macrorrhizum 'Ingwersen's Variety' – liście jesienią przebarwiają się na kolor brązowoczerwony. Kwiaty mają jasnoróżową barwę, z wyraźnymi działkami kielicha, są osadzone na silnych łodygach. 
  • Geranium macrorrhizum 'Lohfelden' – ma zwarty pokrój. Liście są ciemnozielone. Kwiaty mają jasnoróżowe z ciemno różowymi żyłkami. Charakteryzuje się wolnym wzrostem. 
  • Geranium macrorrhizum 'Spessart' – liście aromatyczne, jesienią przebarwiają się na brązowo. Kwiaty mają barwę od jasnoróżowej do białej. 
  • Geranium macrorrhizum 'Variegatum' – liście są aromatyczne, ich brzegi mają żółtokremową barwę. Kwiaty różowe.

Ciekawostki:
  • Intensywny i przyjemny aromat geranium działa odstraszająco na komary, ślimaki i nornice.
  • Z kłączy bodziszka korzeniastego pozyskuje się leczniczy olejek o właściwościach ściągających, który znajduje zastosowanie w kosmetyce. Preparaty z bodziszka są również pomocne w dermatologii np. w leczeniu łuszczycy czy bielactwa.


Wikipedia,
link 1, link 2, link 3, link 4, link 5,



i06.30.  (182)  [TL100]





15 komentarzy:

  1. Liście dość charakterystyczne, bodziszkowate, ale kwiaty inne. Piękne, zwłaszcza swoim kolorem.
    Żebym tylko był w stanie zapamiętać wszystkie piękne rośliny widziane u Ciebie!

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Wystarczy, że zapamiętasz, że to bodziszek :-) W razie czego zajrzysz sobie pod etykietę i znajdziesz wszystkie bodziszki, jakie opisałam :-D

      Usuń
  2. Prześliczny, a w takiej ilości to już raj dla oka i aparatu:)

    OdpowiedzUsuń
  3. Niektóre bodziszki potrafią zachwycić oko swymi cudnymi barwami... Pozdrawiam ciepło! :)

    OdpowiedzUsuń
  4. Stali towarzysze moich beskidzkich wypadów. Jeszcze w paryjach to bodziszki cuchnące i żałobne.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. O, mam zdjęcia bodziszka żałobnego. Też urodziwy. Muszę się zmobilizować żeby go pokazać.

      Usuń
  5. U mnie w ogrodzie przywędrowały skądś i taka spora kępa bodziszków rośnie niedaleko beczki z wodą ;) a teraz póki ciepło to tak się pięknie zielenią. Czekam kiedy zakwitną znowu! A Twoje fotografie jak zwykle piękne :) w szczególności fotografia 1, 3, 4, 5, 10

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Dziękuję, Dino! To takie fajne i miłe, gdy jakaś ładna roślinka zadomowi się w ogrodzie, prawda? Pozdrawiam :-)

      Usuń
    2. Zgadzam się zTobą :), cieszę się z każdej roślinki :) Również pozdrawiam!

      Usuń
  6. Niesamowicie radosne dla oczu kwiaty - i ich łany i artystyczne zbliżenia. Uwielbiam bodziszki - zawsze jakiś gatunek kwitnie. A bodziszek cuchnący jest wyjątkowo dzielny - w drugiej połowie listopada sczerniałe łodygi jeszcze zakończone są kwiatami.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Dzika roślinność zawsze znajduje sposobność, by wyrosnąć i wydać owoce, niejednokrotnie w zupełnie absurdalnym miejscu. Jesienią widziałam mini ogródek - bratka i bodziszka cuchnącego rosnące w odrobinie ziemi na murku.

      Usuń
  7. Naprawdę odstrasza komary? Gdyby tak chciał co do jednego. :)
    "Owoce -rozłupki opatrzone ością podobną do bocianiego dzioba" - właśnie dzieci mówiły na te kwiaty "bocianki".

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Cieszą mnie informacje, że rośliny, które opisuję, są spotykane w środowisku naturalnym. Ja jestem zdana niemal wyłącznie na Ogród botaniczny.

      Usuń