9 kwietnia 2019

Miodunka ćma (Pulmonaria obscura)

Kolejna roślina z tych pospolicie u nas występujących, którą przyszło mi ujrzeć (po raz pierwszy!) w Ogrodzie botanicznym. Wcześniej widywałam ją tylko na zdjęciach i, nie wiedzieć czemu, wyobrażałam sobie jako malutką i drobną. Początkowo tak było (co widać na zdjęciach 2-4 zrobionych na samym początku wiosny) - ledwie odrosła od ziemi, a już kwitła. Oglądając ją dwa tygodnie później, w pierwszym tygodniu kwietnia, stwierdziłam, że urosła znacząco i kwitła znacznie obficiej.
Pewnie dlatego, że wcześniej poznałam już dwa farbowniki i ostrzenia pospolitego, wygląd miodunki wydał mi się znajomy.

Miodunka ćma (Pulmonaria obscura Dumort.) – gatunek roślin z rodziny ogórecznikowatych
miodunka ćma, Pulmonaria obscura   
miodunka ćma, Pulmonaria obscura   
miodunka ćma, Pulmonaria obscura   
miodunka ćma, Pulmonaria obscura   
miodunka ćma, Pulmonaria obscura   
miodunka ćma, Pulmonaria obscura   
miodunka ćma, Pulmonaria obscura   
miodunka ćma, Pulmonaria obscura   
miodunka ćma, Pulmonaria obscura   
miodunka ćma, Pulmonaria obscura   





Zdjęcia powstały między 22 marca a 19 maja 2019 r.




-----------------------------------------------





Miodunka ćma (Pulmonaria obscura Dumort.) – gatunek roślin z rodziny ogórecznikowatych (Boraginaceae). Występuje naturalnie w niemal całej Europie, Turcji oraz zachodniej części Syberii. W Polsce jest pospolity na całym terenie.
Ponadto jest uprawiany jako roślina ozdobna.

Pokrój - łodyga jest wzniesiona, pojedyncza lub słabo rozgałęziająca się, kanciasta i cała silnie, gruczołowato owłosiona. Wysokość 20-30 cm.

Liście - odziomkowe wyrastają na ogonkach niewyraźnie oskrzydlonych, dłuższych od blaszki, a blaszka jest 2 razy dłuższa od szerokości. Liście są bez plam lub z nieznacznymi, jasnozielonymi. Liście łodygowe są lancetowate, dolne na krótkich ogonkach, górne siedzące. Wierzch wszystkich liści pokryty długimi, szorstkimi szczecinkami, pomiędzy którymi znajdują się krótsze brodawki i nieliczne gruczoły.

Kwiaty - promieniste, dwubarwne; młode kwiaty są różowoczerwone, starsze czerwonofioletowe. Wyrastają na krótkich, silnie gruczołowato owłosionych szypułkach, tworząc na szczycie łodygi stosunkowo gęsty kwiatostan typu dwustronny sierpik. Kielich rurkowaty, złożony z 5 jednakowych, trójkątnych ząbków. Korona wewnątrz z 5 łukowatymi i orzęsionymi liniami.

Kwitnie - od marca do maja. Kwiaty zapylane przez błonkówki. Roślina posiada podwójne zabezpieczenie przed niekorzystnym dla niej samozapyleniem - różnosłupkowość i samopłonność. Część kwiatów ma mianowicie słupki wyższe od pręcików, część kwiatów odwrotnie.

Owoc - rozłupnia rozpadająca się na 4 brunatne lub czarne orzeszki.

Korzenie - kłącze jest silnie rozgałęzione, prawie czarne.

Siedlisko - lasy liściaste oraz zarośla, zwłaszcza nadrzeczne. Miodunka ćma to jeden z rodzimych dla Polski gatunków zakwitających i rozwijających liście wczesną wiosną, jeszcze przed rozwinięciem liści przez drzewa, pod którymi rośnieRoślina cieniolubna.

Gleba - najczęściej rośnie na glebach próchniczych, dobrze przewietrzanych.

Zmienność - miodunka ćma tworzy mieszańce z miodunką wąskolistną i miodunką węgierską

Roślina lecznicza - ziele (Herba Pulmonariae) miodunki ćmy oraz miodunki plamistej zawiera saponiny, flawonoidy, kwasy organiczne, śluzy, sole mineralne oraz ok. 2,5% krzemionki.

Działanie lecznicze - korzystnie wpływa na drogi oddechowe, przyspiesza gojenie się uszkodzonej tkanki płuc, zwapnienie ognisk gruźliczych, usuwanie wydzielin z górnych dróg oddechowych.
Stosuje się ją, przeważnie w mieszance z innymi ziołami, jako środek wykrztuśny przy przewlekłym nieżycie oskrzeli oraz pomocniczo przy gruźlicy i zapaleniu płuc.


Wikipedia, link


Zobacz inne gatunki z rodziny ogórecznikowatych opisane na tym blogu:


i42.35.  (249)   [41] 


miodunka ćma, Pulmonaria obscura, miodunka ćma zdjęcia opis, Pulmonaria obscura wygląd informacje, miodunka ćma chwile zachwycone, Pulmonaria obscura chwile zachwycone, wiosenne kwiaty różowe fioletowe, 

9 komentarzy:

  1. Jakie cudne zdjęcia. Miodunkę pamiętam jeszcze z dzieciństwa. Jako podrostki zrywałyśmy pojedyncze kwiatki i raczyłyśmy się słodkim nektarem. Widuję ją w pobliskim parku, ale teraz już tylko ją podziwiam i wracają wspomnienia. Pozdrawiam:):):)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Raczyłaś się nektarem miodunki??? Ha, nikt dotąd nie wspomniał o czymś takim, a przynajmniej ja nie spotkałam podobnej wzmianki. Dziękuję i pozdrawiam :-))))

      Usuń
  2. Ładna ta miodunka :D Ja się kiedyś muszę w końcu wybrać do wrocławskiego botanika z aparatem, ale tak typowo na zdjęcia :) Ciekawe, czy mają miodunkę?

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Czas mija szybko, lecz w każdym momencie jakaś roślina ma swoje 5 minut. Nie czekaj więc, by sprawdzić czy w Botaniku rosną wiosenne kwiaty. Na pewno są!

      Usuń
  3. Na moje oko ta miodunka to jednaj jakiś mieszaniec. Ćma (stąd jej nazwa) bardzo pokaźne, dobrze widoczne plamy na liściach.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Myślisz, że w Botaniku posadziliby mieszańca? Wg Wikipedii: liście są bez plam lub z nieznacznymi, jasnozielonymi. Moim zdaniem się zgadza ("u mnie" plamy są bardziej widoczne na młodych roślinach). Dodam jednak, że fotografowane miodunki rosły w dwóch miejscach (zdjęcia nr 5 i 8 - inne stanowisko).

      Usuń
    2. A jest jeszcze miodunka plamista. Może taką spotykasz?

      Usuń
  4. Aniko, widziałem miodunkę, widziałem! W ostatni dzień marca byłem na łazędze z kolegą, pokazywał mi tę roślinę, podobała mu się z powodu kwiatów w dwóch kolorach. Było jej dużo, i faktycznie, jest ładna. Taka... ujmująca. Mam nadzieję, że teraz już nie zapomnę jej nazwy.
    A zdjęcia... ech. Ty na pewno masz specjalny aparat, jakiś kosmiczny może, i dlatego tak ładne są zdjęcia. Na pewno.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Bardzo się cieszę, Krzysztofie z Twego znaleziska na łonie natury - mnie nie było to dane (jak dotąd! Ale i tak jestem usatysfakcjonowana dostępem do Ogrodu botanicznego). Aparat mam dobry, ale nie kosmiczny. Coraz lepiej go poznaję, rozumiem działanie i uczę się jak go wykorzystywać. Myślę, że to z tych ćwiczeń bierze się lepsza jakość zdjęć, bo parę miesięcy temu i starym Nikonem zrobiłam w Grecji trochę dobrych zdjęć.

      Usuń