Przedstawiam zdjęcia kwiatów, liści i pierwszych, zielonych jeszcze owoców tego półkrzewu.
 |
| Psianka słodkogórz (Solanum dulcamara L.), nazywana polską lianą ma kwiatki jak z bajki. Są one fioletowe z żółtą rurką. |
 |
| Psianka słodkogórz (Solanum dulcamara L.) z rodziny psiankowatych - kwiaty w różnym stadium rozwoju. Korona kwiatu ciemnofioletowa, kółkowa z pięcioma szeroko rozchylonymi płatkami, 5 pręcików zrośniętych złocistożółtymi pylnikami w rurkę wokół pojedynczego słupka. |
 |
| Psianka słodkogórz (Solanum dulcamara L.) z rodziny psiankowatych jest rośliną trującą, ale i leczniczą - wygląd rośliny. Łodyga rozesłana lub pnąca się, w dolnej części zdrewniała, górą zielna. Osiąga długość do 2 m. |
 |
| Kwiaty psianki słodkogórz są obupłciowe, promieniste, na szypułkach zebrane po 10 – 15 w boczne lub wierzchołkowe, luźne podbaldaszki. |
 |
| Psianka słodkogórz (Solanum dulcamara L.) - pąki kwiatowe |
 |
| Kwiaty psianki słodkogórz - zwisłe, zebrane w szczytowe lub boczne baldachogrona. |
 |
| Psianka słodkogórz (Solanum dulcamara L.) r. psiankowatych - wygląd liścia. Liście są ogonkowe, sercowatojajowate, na szczycie zaostrzone. U nasady mają zwykle 1-2 mniejsze łatki. |
 |
| Psianka słodkogórz (Solanum dulcamara L.) - zielone, niedojrzałe owoce (jagody) wkrótce staną się żywo czerwone (będą miały kolor czerwonej porzeczki) |
 |
| Psianka słodkogórz (Solanum dulcamara L.) z rodziny psiankowatych. Od kwiatu do owocu. Owocem jest podłużna, lśniąca i soczysta jagoda o długości ok. 1 cm. Niedojrzałe owoce są zielone, dojrzałe przyjmują szkarłatnoczerwony kolor. |
---------------------------
Psianka słodkogórz (Solanum dulcamara L., łac. dulcis – słodki, amarus – gorzki) – gatunek rośliny z rodziny psiankowatych (Solanaceae L.), trujące półpnącze. Rośnie dziko w Europie, Afryce Północnej, Azji Zachodniej, aż po Indie. Zawleczona i zadomowiona w Ameryce Północnej.
Roślina pospolita na terenie Polski.
Łodyga - Rozesłana lub pnąca się, w dolnej części zdrewniała, górą zielna. Osiąga wysokość do 2 m. Z zewnątrz słodka, wewnątrz gorzka (stąd pochodzi nazwa rośliny).
Liście - ogonkowe, sercowatojajowate, na szczycie zaostrzone. U nasady mają zwykle 1-2 mniejsze łatki.
Kwiaty - zwisłe, zebrane w szczytowe lub boczne baldachogrona. Kielich złożony z 5 działek, korona ciemnofioletowa, kółkowa z pięcioma szeroko rozchylonymi płatkami, 5 pręcików zrośniętych złocistożółtymi pylnikami w rurkę wokół pojedynczego słupka.
Kwiaty obupłciowe, promieniste, na szypułkach zebrane po 10 – 15 w boczne lub wierzchołkowe, luźne podbaldaszki. Kształtem podobne do kwiatów ziemniaków i pomidorów lecz barwy fioletowej. Korona zrostopłatkowa, średnicy 10 – 15 mm złożona z 5 płatków lancetowatych i ostrych, później odgiętych w dół, długości 8 mm.
Kwitnie od lipca do sierpnia, jest owadopylna. Pręciki i słupki dojrzewają równocześnie
Owoc - Podłużna, lśniąca i soczysta jagoda o długości ok. 1 cm. Niedojrzałe owoce są zielone, dojrzałe przyjmują szkarłatnoczerwony kolor. Jagody te zawierają nasiona 2 - 2,5 mm długości i szerokości oraz 0,3 – 0,5 mm grubości. Mają kształt owalnospłaszczony, o powierzchni matowej, barwy żółtej lub żółtobrązowej. Psianka owocuje od sierpnia do października.
Półkrzew. Występuje na całym niżu, aż po niższe partie gór. Pospolita w wilgotnych zaroślach, lasach łęgowych, oraz nad brzegami wód. Roślina azotolubna, chamefit.
Roślina trująca: oprócz działania leczniczego wykazuje równocześnie silne działanie trujące i z tego powodu nie jest obecnie wykorzystywana w lecznictwie. Psianka słodkogórz niekiedy przez niewprawnych bywa mylona z o wiele bardziej trującą wilczą jagodą.
Surowcem zielarskim są zielone gałązki i kora korzenia. Zawierają one głównie alkaloidy, garbniki i saponiny. Przetwory z psianki słodkogórz działają oczyszczająco, moczopędnie, żółciopędnie, napotnie i wykrztuśnie. Stosowane są przy reumatyzmie, żółtaczce, bronchicie, kokluszu, wysypkach i wypryskach skórnych. Duże dawki są niebezpieczne gdyż mogą wywoływać nudności i kołatanie serca a nawet poważniejsze zatrucie.
Wytwarzanie lekarstw z psianki oraz dozowanie leku musi odbywać się pod ścisłą kontrolą. W lecznictwie ludowym z kory i liści wytwarza się specyfiki na leczenie biegunki, zaparć, kamicy moczowej, zapalenia pęcherza, zapalenia oskrzeli, owrzodzenia skóry, brodawki, zapalenie powiek, egzemy, łuszczycę, trądzik i boreliozę. Z jagód na zapalenie mięśni, przykurcze, bóle głowy i napady padaczki. Odwary z łodyg na astmę, koklusz, żółtaczkę i jako lek przeciwrobaczy.
Ciekawostki dotyczące psianki słodkogórz:
- Solanum to nazwa jakiejś rośliny leczniczej, pochodzi prawdopodobnie od łacińskiego solamen – pociecha, otucha.
- Nazwa gatunkowa dulcamara wskazuje na swoisty smak żutej rośliny (z łacińskiego dulcis – słodki i amarus – gorzki, cierpki, o ostrym smaku).
- Łodyga z zewnątrz słodka, wewnątrz gorzka – stąd pochodzi nazwa rośliny (słodkogórz).
- W dawnych czasach używana była jako trucizna. Jednocześnie w medycynie ludowej była cenionym lekarstwem. Dziś stosowana w homeopatii i w fitoterapii.
- W Szwajcarii i w Niemczech roślina ta uchodzi za pożyteczny lek wykrztuśny i odkażający.
- Okłady z naparu ułatwiają likwidację siniaków, wspomagają usuwanie przebarwień, rozjaśniają cerę, przyśpieszają leczenie urazów i kontuzji sportowych. Nalewka z ziela działa zmiękczająco na naskórek, oczyszczająco na pory, przeciwzaskórnikowo, wybiela piegi i plamy. Pomocny w leczeniu trądziku i wyprysków.
- Napar z psianki nadaje puszystość i połysk włosom, usuwa drożdżaki i łupież ze skóry owłosionej, zapobiega elektryzowaniu się włosów.
- O psiance pisał już Dioskorydes a potem w XVI wieku zielarze: Dodonaeus, Gesner, Lobelius, Lonicerus i inni. Zwali ją „Dulcis amara”
- Psiankę nazywano polską lianą
- W starych księgach zapisano: „Jagody mają moc odurzającą, jadowitą”. U ludzi zażycie owych sprawuje gwałtowny wymiot, biegunkę, utratę zmysłów, szaleństwo, konwulsje, kurcz i samą śmierć… Ale roślina zażywana podług prawideł sztuki medycznej nader skutecznie leczy... [Józef Gerald Wyżycki]
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz