17 sierpnia 2013

Jasieniec piaskowy

W Moim Lesie często widuję jasieńca piaskowego. Zwykle rośnie w miejscach suchych i piaszczystych, stąd jego tłem na fotografiach najczęściej bywa niemal naga ziemia lub sucholubne trawy. Główki kwiatów bywają różnej wielkości - zwykle 1,5 -2 cm, ale spotkałam także kwiaty o średnicy powyżej 2 cm. Z daleka wydaje się niewielką, delikatną, niebieską i kosmatą kuleczką kołyszącą się na lekkim wietrze. Dopiero z bliska widać więcej szczegółów - ot, choćby te białe gwiazdeczki pylników.
Zdjęcia przedstawiające tę roślinę, a właściwie jej kwiaty zostały wykonane 16 czerwca, 7 lipca i 11 sierpnia. Jak widać, dla jasieńca jeszcze nie nadszedł czas wydawania owoców. Fotografowałam je w ubiegłym roku, wiem więc jak wyglądają, ale z ich przedstawieniem poczekam. Być może uda mi się zrobić zdjęcia tegorocznym roślinom.

Jasieniec piaskowy (Jasione montana L.) z rodziny dzwonkowatych.  Inne nazwy: jasieniec pospolity, jasionek, kolnik, pawiniec, pawiniec pospolity
Jasieniec piaskowy (Jasione montana L.) - główka kwiatu jest otoczona okrywą złożoną z licznych, zaostrzonych, grubo ząbkowanych, zielonych podsadek, dzięki którym kwiatostan przypomina pojedynczy kwiat
Kwiaty jasieńca piaskowego - kielich pięciodzielny, korona prawie do nasady podzielona na pięć wąskich łatek. Pylniki pręcików zrośnięte nasadami.
Kwiaty jasieńca piaskowego zebrane są w główki na szczytach pędów i otoczone zaostrzonymi, owłosionymi i grubo ząbkowanymi listkami okrywy.
Jasieniec piaskowy (Jasione montana L.) z rodziny dzwonkowatych jest rośliną jednoroczną, dwuletnią lub byliną dorastającą do wysokości 30-50(60) cm. Łodyga jest wzniesiona i rozgałęziająca się, tylko w dole ulistniona.
Jasieniec piaskowy (Jasione montana L.) z rodziny dzwonkowatych. Kwiaty są drobne jasnoniebieskie, rzadziej białe, 5-krotne, płatki korony wolne, wąskie, wydłużone, kwiaty szypułkowe. Kwitnie od czerwca do września    (fot. 16.czerwca)
Jasieniec piaskowy (Jasione montana L.) z rodziny dzwonkowatych rośnie na piaskach i piaszczystych porębach leśnych. Jest rośliną wskaźnikową gleb bezwapiennych. 
Jasieniec piaskowy (Jasione montana L.) z rodziny dzwonkowatych ma kwiaty szypułkowe, zebrane w szczytowe, spłaszczone główki o średnicy od 1 do 2,5 cm
Jasieniec piaskowy (Jasione montana L.) z rodziny dzwonkowatych jest rośliną owadopylną
Jasieniec piaskowy (Jasione montana L.) z rodziny dzwonkowatych. Rozmnaża się przez wysiew nasion jesienią. Nasiona drobne, rozsiewane są przez wiatr  (fot. 7 lipca)



--------------------------------


Jasieniec piaskowy (Jasione montana L.) – gatunek rośliny z rodziny dzwonkowatych.
Inne nazwy rośliny to jasieniec pospolity, jasionek, kolnik, pawiniec, pawiniec pospolity.

Występowanie - Europa Środkowa poza częścią Alp, zachodnia Azja, północna Afryka.
W Polsce pospolity na niżu, częsty na pogórzu.
Pokrój -  roślina jednoroczna, dwuletnia lub wieloletnia o wysokości 30-50(60) cm. Wytwarza liczne i rozgałęzione pędy.
Łodyga   -  owłosiona, wzniesiona lub podnosząca się i rozgałęziająca się, tylko w dole ulistniona.

Liście  -  lancetowate o falistych i kędzierzawych brzegach. Liście skrętoległe, drobne, wąskojajowate do lancetowatych, owłosione, na brzegach falowane, siedzące

Kwiaty   -   zebrane w główki na szczytach pędów i otoczone zaostrzonymi, owłosionymi i grubo ząbkowanymi listkami okrywy. Pozornie tworzą jeden kwiat, podobny do koszyczków roślin z rodziny złożonych. Są drobne jasnoniebieskie, czasem białe. Kielich pięciodzielny. Korona prawie do nasady podzielona na pięć wąskich łatek. Pylniki pręcików zrośnięte nasadami. Płatki korony wolne, wąskie, wydłużone, kwiaty szypułkowe, zebrane w szczytowe, spłaszczone główki o średnicy do 2,5 cm, główki otoczone okrywą złożoną z licznych, zaostrzonych, grubo ząbkowanych, zielonych podsadek, dzięki którym kwiatostan przypomina pojedynczy kwiat.
Kwitnie  -   od czerwca do września, jest rośliną owadopylną.

Owoc - 5-kanciasta, dwukomorowa torebka. Nasiona drobne, rozsiewane przez wiatr.

Bylina, hemikryptofit. Rośnie na piaskach i piaszczystych porębach leśnych.
Jest rośliną wskaźnikową gleb bezwapiennych. Lubi piaszczyste wrzosowiska, murawy i nieużytki, wydmy, piaszczyska, suche bory sosnowe, zręby.

Zmienność
  • J. montana L., var. montana – ma szczeciniasto owłosione i przeważnie wzniesione łodygi (do 25 cm wysokości). Listki okrywy koszyczka przeważnie ząbkowane. Jest pospolity. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla Cl. Koelerio-Corynephoretea.
  • J. montana L., var. litoralis Fries – łodygi prawie nagie, o długości 15-30 cm, pokładające się, a tylko na szczytach podnoszące. Listki okrywy całobrzegie. Występuje tylko na nadmorskich piaskach. Gatunek charakterystyczny dla All. Koelerion albescentis i Ass. Helichryso-Jasionetum.
Zastosowanie
Jest uprawiany jako roślina ozdobna jednoroczna, lub dwuletnia. Jest dość rzadki w uprawie, częściej uprawiane są inne gatunki, np. jasieniec trwały. Najlepiej rośnie na przepuszczalnej glebie ogrodowej w pełnym słońcu lub w półcieniu. Nie lubi żyznej gleby, korzystne jest natomiast dodanie niewielkiej ilości dolomitu. Rozmnaża się przez wysiew nasion jesienią.

Ziele zawiera alkaloidy.
Nie podlega ochronie.

Zobacz także białe kwiaty jasieńca piaskowego - takiego też udało mi się znaleźć (link)

jasieniec piaskowy, jasnoniebieskie kwiaty leśne, niebieskie kwiatki podobna koniczyna, jasieniec pospolity zdjęcia opis, jasionek roślina zdjęcia, kolnik jak wygląda grafika, pawiniec roślina zdjęcia opis, pawiniec pospolity opis zdjęcia, Jasione montana, jasieniec piaskowy chwile zachwycone

7 komentarzy:

  1. Dziękuję Wam bardzo za miłe komentarze :-)

    OdpowiedzUsuń
  2. Zdaje się, że ten kwiat w szczególności upodobały sobie motyle :) Na pierwszy rzut oka przypomina trochę chabry :)

    OdpowiedzUsuń
  3. Tak, widziałam na nich kilka gatunków motyli, ale myślę, że chętnie obsiadały wszystkie inne kwiaty - i chabry, i pyleńce, wrotycz, nawłoć i itd.

    OdpowiedzUsuń
  4. Dziękuję. Dzięki Tobie wiem, jakie kwiaty stoją u mnie na biurku. Zebrałam je wczoraj na wydmach :)
    Szkoda, że nie mogę wstawic tu zdjęcia.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Bardzo się cieszę, że udało Ci się zidentyfikować jasieńce. Wkrótce pokażę inne rośliny z rodziny dzwonkowatych, ale zupełnie inne - prawdziwe dzwonki :-). Pozdrawiam

      Usuń