Dyskretny urok strzępotka ruczajnika

Strzępotek ruczajnik (Coenonympha pamphilus) - motyl dzienny z rodziny rusałkowatych

Ów niewielki motylek ze swymi szaro-miodowymi skrzydełkami, których skromną ozdobą są wyraźne, pojedyncze oczka na spodniej stronie, nie zanadto przyciąga wzrok. Owo czarne oczko z białą źrenicą w jasnej obwódce to jedyna obrona m.in. tego gatunku motyla przed napastnikami - udaje oko znacznie większego i groźniejszego zwierza. Strzępotki ruczajniki spotykałam wiele razy siedzące na liściach, źdźbłach trawy lub pasące się na kwiatach na łąkach i skraju Mojego Lasu. Zawsze siedziały ze skromnie złożonymi skrzydłami, zatem wszystkie zdjęcia przedstawiają je w widoku z boku. Podobno uchodzą za ruchliwe lub płochliwe - niełatwe do sfotografowania. Dowiedziałam się o tym mając za sobą... kilka sesji fotograficznych z udziałem strzępotka ruczajnika, przebiegających w atmosferze relaksu i obopólnego zrozumienia   :-) .
Strzępotek ruczajnik należy do podrodziny oczennicowatych liczącej sobie ok. 2400 gatunków. W Polsce występują 34 gatunki, w tym 6 z rodzaju strzępotek (Coenonympha). Oczennicowate (Satyrinae) są na ogół słabymi lotnikami stroniącymi do silnego światła słonecznego, preferują siedliska wilgotne i pół cieniste.

Strzępotek ruczajnik (Coenonympha pamphilus) na jasieńcu piaskowym. Wydaje mi się, że to młodziutki osobnik - był bardzo mały  (19 czerwca)

Strzępotek ruczajnik (Coenonympha pamphilus) odpoczywający na suchym wiesiołku  (24 sierpnia)

Strzępotek ruczajnik (Coenonympha pamphilus) odpoczywający na  liściu czeremchy  (9 sierpnia)

Strzępotek ruczajnik (Coenonympha pamphilus) odpoczywający na  liściu czeremchy

Strzępotek ruczajnik (Coenonympha pamphilus) na zawciągu pospolitym  (16 sierpnia)

Strzępotek ruczajnik (Coenonympha pamphilus) na pyleńcu pospolitym    [17 sierpnia]

--------------------------------

Strzępotek ruczajnik (Coenonympha pamphilus) - motyl dzienny z rodziny rusałkowatych, podrodziny oczennicowatych (Satyridae), jeden z najpowszechniej występujących w Polsce.

Siedliska - rozmaite. Motyle te nie wykazują preferencji do określonych siedlisk. Można je spotkać zarówno na polach i ugorach, na wilgotnych łąkach i polanach śródleśnych oraz skrajach lasów, a także na miejskich trawnikach i rabatach.

Rozpiętość skrzydeł  -   30-36 mm.

Wierzch skrzydeł: Tło u obu płci jest jasnopomarańczowe do miodowego.
U samca przy wierzchołku przedniego skrzydła znajduje się dobrze widoczna ciemna plamka.
U samicy na górnym skrzydle przy wierzchołku plamka jest mniej wyraźna.
Brzegi obu par skrzydeł są obwiedzione na brunatno, przy czym u samca ta obwódka jest wyraźniejsza.
Spód skrzydeł: Tło skrzydeł przednich takie samo jak wierzchu. U obu płci czarne oczko z białą źrenicą w białej obwódce. Wierzchołek skrzydła przedniego przyprószony na szaro. Tło skrzydła tylnego szarobrunatne. Czasami występują tam jaśniejsze i ciemniejsze plamki. Dodatkowo przy brzegu górnym może wystąpić kremowa niewyraźna plamka.

Motyle dorosłe latają w dzień nisko nad ziemią, zarówno przy ładnej jak i brzydkiej pogodzie. Lot motyla jest powolny, trzepotliwy i spokojny. Strzępotek ruczajnik bardzo często odpoczywa siadając na ziemi lub liściach roślin. Odżywia się nektarem kwiatów.

Gąsienica strzępotka ruczajnika jest jasnozielona z ciemnym podłużnym paskiem na grzbiecie i żółtawymi paskami po bokach, pokryte licznymi drobnymi szczecinkami. Przez jej ciało przebiegają niezbyt wyraźne ciemniejsze pręgi. Koniec ciała wyciągnięty w widełkowaty wyrostek - to cecha charakterystyczna gąsienic motyli z podrodziny oczennicowatych.
Może rozwijać się na wielu różnych gatunkach traw. Odżywia się liśćmi traw takich jak: grzebienica pospolitej (Cynosurus cristatus), psia trawka (Nardus stricta), wiechlina (Poa L).
Gąsienica ze snu zimowego budzi się wiosną, po wyszukaniu rośliny pokarmowej wznawia żerowanie. Żeruje do końca kwietnia (głównie nocą), kiedy to udaje się na przepoczwarczenie, które następuje na roślinie żywicielskiej. Poczwarki wiszące barwy zielonej są grube i beczułkowate. Dorosłe motyle wylęgają się w połowie maja.
Samica składa jaja po jednym na nasadowych częściach traw. Po kilku dniach wylęgają się gąsienice. Żerują do początku lipca a następnie udają się na przepoczwarczenie.
Motyle dorosłe drugiego pokolenia pojawiają się pod koniec lipca i można je spotkać aż do końca września.
Samice drugiego pokolenia składają jaja podobnie jak samice pierwszego pokolenia. Gąsienice drugiego pokolenia żerują aż do pierwszych chłodów, przy czym linieją kilkakrotnie a następnie larwy udają się na zimowanie, które następuje w warstwie przyziemnej roślinności lub w ściółce.


Porównanie wyglądu samca i samicy strzępotka ruczajnika

                                    


                                                       

Coenonympha pamphilus    (Linnaeus, 1758)       źródło

Podobne gatunki:

• Strzępotek soplaczek (Coenonympha tullia) - największy ze strzępotków (rozpiętość skrzydeł 36-42 mm). Na tylnym skrzydle znajduje się 4-6 czarnych plamek z białymi źrenicami w białych obwódkach równoległych do brzegu bocznego.
• Strzępotek glicerion  (Coenonympha glycerion) - posiada wyraźny rząd pawich oczek na tylnym skrzydle, które dodatkowo ozdobione jest białą przepaską - wąską i przerywaną, lecz wyraźną.
• Coenonympha rhodopensis  - występuje tylko w Europie Południowej

źródło 1, źródło 2, źródło 3

84 325

strzępotek ruczajnik motyl, Coenonympha pamphilus, strzępotek ruczajnik grafika opis, Coenonympha pamphilus opis grafika, strzępotek ruczajnik zdjęcia opis, Coenonympha pamphilus jak wygląda, strzępotek ruczajnik chwile zachwycone, Coenonympha pamphilus chwile zachwycone, oczennicowate motyle dzienne, mały niepozorny motyl brązowy, niepozorny motyl pomarańczowy oczko