8 grudnia 2017

Nawrot czerwonobłękitny

Odwiedziwszy Ogród Botaniczny połowie maja, miałam okazję zobaczyć kwitnący nawrot czerwonobłękitny. Choć dotąd nigdy go nie spotkałam w naturalnym środowisku, nie miałam wówczas pojęcia, że przynajmniej w Polsce jest gatunkiem wymierającym.

Nawrot czerwonobłękitny (Lithospermum purpurocaeruleum L., właśc. Aegonychon purpurocaeruleum (L.) Holub) – gatunek rośliny należący do rodziny ogórecznikowatych.
Nawrot czerwonobłękitny (Lithospermum purpurocaeruleum L.) – korona kwiatu lejkowata o o długości 15-20 mm i średnicy 10-15 mm. Kwitnie w okresie od kwietnia do czerwca. 
Nawrot czerwonobłękitny (Lithospermum purpurocaeruleum L.) – łacińska nazwa gatunku purpurocaeruleum oznacza fiolet i niebieski i odnosi się do zmieniającego się wraz z postępem kwitnienia koloru kwiatów. Natomiast nazwa Lithospermum oznacza "kamienne ziarno" i odnosi się do twardości owoców.
Nawrot czerwonobłękitny (Lithospermum purpurocaeruleum L.) – w Polsce jest objęty ścisłą ochroną gatunkową. Jest gatunkiem wymierającym, krytycznie zagrożonym wyginięciem.
Nawrot czerwonobłękitny (Lithospermum purpurocaeruleum L.) – występuje w widnych, suchych i ciepłych lasach z rzadką roślinnością liściastą, na łąkach, na skraju lasów, pośród żywopłotów i krzewów. Czasami bywa uprawiany jako roślina ozdobna i zadarniająca.
Nawrot czerwonobłękitny (Lithospermum purpurocaeruleum L.) – owocem są białe, kuliste, o błyszczącej powierzchni i bardzo twarde rozłupki o długości 3,5-5 mm.
Nawrot czerwonobłękitny (Lithospermum purpurocaeruleum L.) – liście wąsko lancetowate do wąsko eliptycznych, zaostrzone, całobrzegie, ciemnozielone i szarawe, z wyraźnym nerwem pośrodku, długość do 7 cm.

Dodane w lipcu 2020 r.

Nawrot czerwonobłękitny (Lithospermum purpurocaeruleum)   owoce [28 marca]
Nawrot czerwonobłękitny (Lithospermum purpurocaeruleum)   9 maja




----------------------------------------------




Nawrot czerwonobłękitny (Lithospermum purpurocaeruleum L., właśc. Aegonychon purpurocaeruleum (L.) Holub) – gatunek rośliny wieloletniej należący do rodziny ogórecznikowatych.
Łacińska nazwa gatunku purpurocaeruleum oznacza fiolet i niebieski i odnosi się do zmieniającego się wraz z postępem kwitnienia koloru kwiatów. Natomiast nazwa Lithospermum oznacza "kamienne ziarno" i odnosi się do twardości owoców.

Występuje w południowej Europie (w krajach śródziemnomorskich od Hiszpanii po wschodnią Turcję), Europie środkowej (także na Wyspach Brytyjskich) aż po Południową Rosję w oraz w Azji Zachodniej i na Kaukazie.
W Polsce gatunek bardzo rzadki (tylko w zachodniej części kraju, we wsi Bielinek nad Odrą).
Czasami bywa uprawiany jako roślina ozdobna i zadarniająca.


Pokrój - bylina o nieco krzaczastym pokroju, szorstko owłosiona, osiąga (20)30-60 (rzadko 70) cm wysokości. Pędy płonne wyginają się łukowato ku ziemi i ukorzeniają się.

Łodyga - owłosione liczne łodygi, początkowo wzniesione, potem pokładające się, u góry rozgałęzione. Pędy kwiatowe, wyprostowane z kwiatostanami na wierzchołkach. Pędy płonne wyrastają później i są dłuższe.

Liście - wąsko lancetowate do wąsko eliptycznych, zaostrzone, całobrzegie, ciemnozielone i szarawe, z wyraźnym nerwem pośrodku, długość do 7 cm.

Kwiaty - korona kwiatu lejkowata o o długości 15-20 mm i średnicy 10-15 mm. Rurka kwiatowa dłuższa, początkowo czerwona, po przekwitnięciu niebieska, bez osklepek. Kwiaty obupłciowe.
Kwitnie w okresie od kwietnia do czerwca.

Owoce - białe, kuliste, o błyszczącej powierzchni i bardzo twarde rozłupki o długości 3,5-5 mm. Stanowią ozdobę rośliny zimą po zaschnięciu liści.

Korzenie - podziemne, grube, pełzające kłącze.


Siedlisko - występuje w widnych, suchych i ciepłych lasach z rzadką roślinnością liściastą, na łąkach, na skraju lasu, pośród żywopłotów i krzewów.
Preferuje bogate w próchnicę gleby wapienne, występuje na wysokości od 0-1800 m n.p.m.

Zagrożenia i ochrona
Roślina objęta w Polsce ścisłą ochroną gatunkową. Jest gatunkiem wymierającym, krytycznie zagrożonym wyginięciem.


W Japonii nawrot czerwonobłękitny jest uprawiany od czasów Nara (tj. od ok. 710 r. n.e.) ze względu na korzeń, który znajduje zastosowanie w ziołolecznictwie oraz do wytwarzania barwników.
Japońska nazwa tej rośliny, murasaki (紫) jest także źródłem ogólnego terminu japońskiego dla koloru fioletowego, murasaki iro (紫色).



y19.59. (83)

nawrot czerwonobłękitny, Lithospermum purpurocaeruleum, Aegonychon purpurocaeruleum, Buglossoides purpurocaerulea, nawrot czerwonobłękitny zdjęcia opis, Lithospermum purpurocaeruleum informacje zdjęcia, Aegonychon purpurocaeruleum wygląd informacje, Buglossoides purpurocaerulea opis zdjęcia, nawrot czerwonobłękitny chwile zachwycone, Lithospermum purpurocaeruleum chwile zachwycone, Aegonychon purpurocaeruleum chwile zachwycone, 

12 komentarzy:

  1. Uwielbiam Twoje posty. Dzięki nim dowiaduje się sporo o roślinach, które odchodzą w zapomnienie :)

    OdpowiedzUsuń
  2. Jaki śliczny, nie znałam dotąd tej rośliny - nie dziwi mnie że jest uprawiany jako roślina ozdobna, wspaniale się prezentuje

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. W Botaniku zawsze mogę liczyć na jakąś "nowość", gatunek, którego wcześniej nie znałam (prawda jest raczej taka, że dotąd niewiele widziałam). Pozdrawiam

      Usuń
  3. Piękne :-)

    Marek z Wlkp.

    OdpowiedzUsuń
  4. Och... Szkoda, że to gatunek wymierający. Taka piękna roślina, jej kwiaty mnie zachwycają, te kolory i kształty. Jak zawsze piękne fotografie. Ostatnia mnie przyciąga, co chwile do niej wracam i zaraz znów wrócę. <3

    Miłego weekendu. :)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Tak, to przykre, że niejeden gatunek wkrótce wyginie z powodu człowieka, który zmienia środowisko naturalne, albo bezmyślnie zrywa, być może, ostatnią roślinę.
      O, domyślam się, co przykuwa Twoją uwagę na ostatnim zdjęciu. Ławeczki i ścieżki - nie potrafię się oprzeć... :-)
      Pozdrawiam i życzę wspaniałego tygodnia!

      Usuń
  5. Jaki piękny. Mój ulubiony kolor i jaka szkoda, że wymierający. Cudne zdjęcia. Pozdrawiam <3

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Na pewno ostanie się w ogródkach, ale pewnie nie przetrwa w naturze.
      Dziękuję i pozdrawiam :-)

      Usuń
  6. Ciekawe czy wymierający, czy może po prostu na granicy zasięgu?

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Wikipedia nie podaje przyczyn zagrożenia. Jeśli jednak jest na granicy zasięgu, to ciekawe dlaczego uchował się tylko na w jednym miejscu w zachodniej Polsce? No i świadczyłoby to chyba o tym, że klimat nam się oziębia.

      Usuń