3 marca 2018

Wiosenne pąki #4

Ubiegłej wiosny sfotografowałam wiele pąków drzew (doliczyłam się ponad 30 gatunków!) i krzewów (ponad 10). Czas mijał jednak szybko, wiosna dokonywała błyskawicznych i spektakularnych zmian, a ja chciałam wszystko zobaczyć i uwiecznić. Siłą rzeczy atrakcyjniejsze były kolorowe przed- i wiosenne kwiaty "ścielące" się u stóp, zatem skromne pąki drzew szybko poszły w niepamięć
Dotąd powstały trzy odcinki poświęcone wiosennym pąkom, więc teraz, póki jeszcze czas, chciałabym zdążyć pokazać Wam kolejne gatunki. Ze względu na ich ilość podzieliłam je alfabetycznie. Dziś będzie to zakres od B do G (brzoza, buk, cyprysik, cypryśnik, dęby, grab). Krzewy przedstawię oddzielnie.
Zgromadziłam ogromną ilość zdjęć, których nie jestem w stanie spamiętać (a często też zidentyfikować!), dlatego może się zdarzyć (na pewno tak będzie!), że do prezentowanych odtąd gatunków dodam w przyszłości jeszcze inne zdjęcia, odnalezione przy okazji. Ponieważ nie będę już zajmować się drobiazgowym opisywaniem gatunków w osobnych wpisach, obok zdjęć pąków danego drzewa, zamieszczę również zdjęcia młodych listków czy nawet kwiatów (bo przecież większość drzew najpierw kwitnie, a potem wypuszcza liście). Krótko mówiąc, wpisy dotyczące pąków drzew i krzewów będą rozwojowe  :-)  .

Brzoza brodawkowata, brzoza zwisła (Betula pendula Roth) – gatunek drzewa z rodziny brzozowatych. Wymieniana też pod nazwami: brzoza gruczołowata, brzezina, brzoza biała. W Polsce jest pospolita na całym niżu i w niższych położeniach górskich  ( Mój Las, 3 marca)
Brzoza brodawkowata, brzoza zwisła (Betula pendula Roth) – kwiaty jednopienne, rozdzielnopłciowe, zebrane w kwiatostany zwane kotkami. Kwitnie w kwietniu krótko przed lub wraz z rozwojem liści  (1 kwietnia)
Brzoza brodawkowata, brzoza zwisła (Betula pendula Roth) – rozwijające się pąki liściowe młodego (niekwitnącego) drzewa. Rosnąc na wolnej przestrzeni obradza już w 10. roku, w drzewostanie dopiero w 20-25 roku życia  (1 kwietnia)
Brzoza brodawkowata, brzoza zwisła (Betula pendula Roth) – pąki wąskojajowate, drobne (4-8 mm długości), lekko zaostrzone, brązowe, lepkie, boczne nieco odstające, podobnej wielkości co wierzchołkowe  (Mój Las, 26 marca)
Brzoza brodawkowata, brzoza zwisła (Betula pendula Roth) – kwiatostany męskie wyjątkowo obficie kwitnącego drzewa (26 marca)

Brzoza Ermana (Betula ermanii Cham.) – gatunek drzewa z rodzina brzozowatych (Betulaceae Gray). Występuje w stanie dzikim w północno-wschodniej Azji   (Botanik, 21 marca)

Chronologiczne zestawienie zdjęć ilustrujących rozwój pąków ujawnia wielkie zmiany, ale też często budzi moje wątpliwości czy aby się nie pomyliłam w kwestii identyfikacji. Te oto rozwijające się pąki buka pospolitego sprawiły mi niemały kłopot. Nie zanotowałam nazwy gatunkowej, i gdy po wielu miesiącach trafiłam na te zdjęcia, nijak nie mogłam odgadnąć, do jakiego drzewa należą te pąki. W końcu - ze względu na harmonijkowe liście oraz ząbki na ich brzegach, chcąc nie chcąc uznałam, że mogą być to pąki grabu. Nie pasowały mi jednak dwa szczegóły - dość późna pora jak na rozwój liści grabu (normalnie rozwijają się one w drugiej połowie kwietnia, a zdjęcia zrobiłam 11 maja!) oraz niegrabowy pióropusz łusek sterczących ponad młodziutkimi liśćmi. No, ale istnieje kilka gatunków grabu... Kiepska była to wymówka, jednak nic innego nie przychodziło mi do głowy.
Dopiero podpowiedź Halinki uprzytomniła mi, że przecież to buk pospolity!

Buk pospolity, buk zwyczajny (Fagus sylvatica L.) – gatunek drzewa należący do rodziny bukowatych (Fagaceae Dumort.). Występuje na przeważającej części kontynentu europejskiego. W Polsce pospolity, gatunek rodzimy (ogród botaniczny, 11 maja)
Buk pospolity, buk zwyczajny (Fagus sylvatica L.) – pączki długie, ostre, lancetowate i czerwonobrunatne  (11 maja)
Buk pospolity, buk zwyczajny (Fagus sylvatica L.) – liście skrętoległe, jajowate lub eliptyczne dorastające do 10 cm długości i 5 cm szerokości, całobrzegie lub falisto ząbkowane (zwłaszcza na odroślach i siewkach). Z wierzchu ciemnozielone, błyszczące, od dołu jasne i matowe  (11 maja)
Buk pospolity, buk zwyczajny (Fagus sylvatica L.) – młode liście z obu stron owłosione srebrzysto. Starsze liście mają owłosiony główny nerw na spodniej stronie. U nasady zwężone klinowato. Ogonek krótki, owłosiony  (11 maja)

Wyjątkowo dodaję zdjęcie jesiennych liści buka. Sami oceńcie ich podobieństwo do wiosennego wyglądu.

Buk pospolity, buk zwyczajny (Fagus sylvatica L.) –  wygląd jesiennych liści    (19 października)

Pąki buka Pendula rosnącego nieopodal fontanny z tancerką długo się nie rozwijały. Nawet 11 maja wyglądały podobnie jak na poniższym zdjęciu. 

Buk pospolity, buk zwyczajny Pendula (Fagus sylvatica 'Pendula') – odmiana ozdobna drzewa należącego do rodziny bukowatych. Jedno z najładniejszych drzew o pokroju zwisającym, osiąga wys. 15-25 m. Korona zmienna, szeroka lub słupowa. Pąki są znacznie większe niż u gatunku
(Botanik, 21 marca)

Cyprysik nutkajski (Cupressus nootkatensis) – gatunek wiecznie zielonego drzewa iglastego z rodziny cyprysowatych. Odmiana płacząca 'Pendula' (28 marca)
Cyprysik nutkajski (Cupressus nootkatensis) – szyszki kuliste, o średnicy 1 cm z 4-6 łuskami. Na tarczkach łusek znajduje się wyrostek. Szyszki dojrzewają na wiosnę następnego roku po rozwinięciu się, co jest charakterystyczne dla rodzaju cyprys (Cupressus)  (28 marca)

Cypryśnik błotny (Taxodium distichum) – gatunek drzewa należący do rodziny cyprysowatych  (Park Nad Wartą, 20 kwietnia)
Cypryśnik błotny (Taxodium distichum) – jednoroczne pędy są niezwykle cienkie, czerwonawe; późno pokrywają się liśćmi  (1 maja)
Cypryśnik błotny (Taxodium distichum) – liście na długopędach ustawione są skrętolegle. Na początku listnienia przybierają żywą, jasnozieloną barwę, potem ciemnieją  (1 maja)

Dąb szypułkowy (Quercus robur L.) – gatunek typowy dla rodzaju dębów, obejmującego drzewa liściaste z rodziny bukowatych. Pąki skrętoległe (2/5), krótkie, jajowate, najczęściej słabo zaostrzone na wierzchołku, na przekroju poprzecznym mają kształt zbliżony do pięciokąta  (Botanik, 16 marca)
  Dąb szypułkowy (Quercus robur L.) – łuski pąków brązowe, czarno obrzeżone, na końcach czarne, szaro owłosione. Pąk szczytowy ma pomarańczowobrązową barwę i okrągławy kształt. Otoczony jest zwykle kilkoma pąkami bocznymi, które osadzone są na pędzie płytko i wyraźnie odchylone są od pędu   (16 marca)
Dąb szypułkowy (Quercus robur L.) – pąki skrętoległe (2/5), krótkie, jajowate, najczęściej słabo zaostrzone na wierzchołku, na przekroju poprzecznym mają kształt zbliżony do pięciokąta   (21 marca)

Dąb czerwony (Quercus rubra L.) – gatunek drzew z rodziny bukowatych. Pochodzi ze wschodniej części Ameryki Północnej, w której jest najpospolitszym gatunkiem dębu. W Europie osiąga wysokość do 40 m  (Mój Las, 1 kwietnia)
Dąb czerwony (Quercus rubra L.) – gałązki nagie, błyszczące, ciemnoczerwone lub oliwkowobrązowe. Pąki nagie lub tylko na szczycie owłosione
(Mój Las, 19 kwietnia)

Dąb gruczołkowaty (Quercus glandulifera) – gatunek drzewa z rodziny bukowatych (Fagaceae). Pochodzi z południowych, środkowych i wschodnich Chin oraz Tajwanu, Japonii i Korei. Dorasta do 12-15 (czasem 25) m wysokości, korona zaokrąglona. Liście o długości 6-15 cm, jajowate do jajowato-lancetowatych, ostro zakończone  (Botanik, 21 marca)

Dwa kolejne zdjęcia przedstawiają pąki grabu pospolitego (z Botanika) i wiąże się z nimi śmieszne wspomnienie. Otóż pąki te zwisały niedaleko pnia dębu, więc odnotowałam sobie co trzeba. Potem, porównując w domu moje zdjęcia z innymi dostępnymi w sieci i czytając opisy wyglądu pąków różnych dębów, nijak nie mogłam się uporać, bo nie pasowały. Dwa razy robiłam podejścia do owego dębu i zaczęłam podejrzewać, że drzewo jest niewłaściwie oznaczone (jednak "nietypowa" kora pnia nie dawała mi spokoju). Dopiero przy trzecim podejściu zauważyłam, że w pewnej odległości rósł właśnie grab, który kilka bardzo długich gałązek "podsunął" pod dąb. Taki psikus :-)

Grab pospolity, grab zwyczajny (Carpinus betulus L.) – gatunek średniej wielkości drzewa liściastego z rodziny brzozowatych. Zazwyczaj dorasta do wysokości 25 m, ma gęstą, miotlastą koronę, silnie zagęszczoną, szeroką i wysoką   (Botanik, 16 marca).
Grab pospolity, grab zwyczajny (Carpinus betulus L.) – pąki wąskojajowate, ostro-kończyste, pokryte licznymi zachodzącymi na siebie dachówkowato, jasnobrązowymi łuskami. Pąki boczne ściśle i często skośnie przylegające do pędu, niesymetryczne, sprawiające wrażenie wygiętych (od strony pędu proste, od zewnętrznej - wybrzuszone)   (Botanik, 21 marca)
Grab pospolity, grab zwyczajny (Carpinus betulus L.) – blaszka matowozielona, eliptyczna, długości 5-10 cm i szerokości do 6 cm, o ostro podwójnie piłkowanym brzegu i harmonijkowato pofałdowanej powierzchni, posiada 10-15 par prostych nerwów bocznych wyraźnie widocznych z obu stron
(Las Dębiński, 9 kwietnia)



Nazwa gatunku na niebieskim tle oznacza, że został on przedstawiony na moim blogu w osobnym wpisie, dlatego opis pąków/liści tutaj jest skrótowy.


Zobacz też wpisy:



y47.80. (89 a)

wiosenne pąki drzew, pąki grabu, pąki brzozy, pąki cypryśnika błotnego, pąki buka pospolitego pendula, pąki drzew chwile zachwycone, pąki drzew zdjęcia,

14 komentarzy:

  1. no proszę ... nie zdawałem sobie sprawy, że one jest (też) pendula

    Marek z Wlkp.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Szczerze mówiąc, przy tym buku nigdy nie znalazłam stosownej tabliczki, ale szukając w sieci uznałam, że właśnie buki "Pendula" najbardziej go przypominają (i myślę, że to właśnie on).

      Usuń
  2. To chyba jest grab spóźnialski z rodziny bezzegarkowatych :-)

    Aniko, tak na poważnie nie wiem, rozpoznaję tylko ogólnie graba. Przygoda z dowcipnym grabem warta uśmiechu i chyba zdarza się, ponieważ i ja podobną przeżyłem. A swoją drogą ładne to drzewo. W Górach Kaczawskich są miejsca, gdzie rosną lasy dębowo-grabowe. Piękne lasy.
    Zauważyłem zmniejszanie się różnicy czasu rzeczywistego do czasu na Twoim blogu. Znaczy się wiosna za pasem.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. :-) Gdybym teraz zaserwowała zdjęcia jesienne, to dopiero byłaby egzotyka!

      Usuń
  3. Cudowne ujęcia. spokojne i delikatne. Wiosno, nadchodzisz?

    OdpowiedzUsuń
  4. A wiesz że małem podobne przygody z grabem, raz podsunął liście wiązowi, a raz natrafiłem na odmianę ozdobná, która miała liście grabu, ale pień i konary wyglądające jak by drzewo miało "tysiąc" lat (dopiero później wytłumaczono mi że to kultywar).
    Tego buka pendulę to mogł byś w całym pokroju wrzucić.
    Ps
    Cghandra minęła?

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Postaram się pstryknąć go w tym roku. Niezależnie od chandry postanowiłam (i w dużym stopniu przygotowałam) cykl o wiosennych pąkach drzew i krzewów. Szkoda, żeby te zdjęcia zmarnowały się w szufladzie - wielokrotnie ubolewałam i nadal ubolewam nad skąpą dokumentacją fotograficzną dostępną w necie. Przynajmniej ją wzbogacę :-)

      Usuń
  5. Bardzo mi się podobają żółtobrązowe kwiatostany na niebieskim tle nieba, a także całe ich gromady lub takie "wydłubane" z tła.
    Chciałabym się odnieść do ostatniego zdjęcia - nie potrafię zlokalizować jego nr, więc podaję skopiowany podpis: "No i jakby nie patrzeć, te liście wyglądają na grabowe, czyż nie? (11 maja)"
    Nie jestem specjalistką od roślin, ani od drzew, ale takie owłosienie na brzegu liścia zawsze mi się kojarzyło z bukiem. Co o tym myślisz Aniko?

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Oczywiście, masz rację!! To jest buk, teraz to sobie uprzytomniłam. Nie wiem dlaczego tak zafiksowałam się na grabie - trochę ze względu na harmonijkowe i ząbkowane liście, ale przecież te łuski pąków nie należą do grabu :-)Przypomniałam sobie nawet, że tego dnia zajrzałam później do buka Pendula i stwierdziłam, że ten jeszcze "śpi".
      Bardzo dziękuję za podpowiedź, wkrótce poprawię wszystko. Przepraszam, że wczoraj nie ukazała się moja odpowiedź, ale po jej napisaniu, niechcący jakoś ją skasowałam i nie miałam już siły jej odtwarzać. Serdecznie pozdrawiam :-)

      Usuń
  6. Cieszę się, że moja sugestia się przydała :-)
    Jeśli chodzi o odpowiedzi na komentarze - każdy z nas ma prawo być zmęczonym, zajętym lub akurat skupionym na czymś innym. I to jest normalne. Prowadzenie bloga powinno być przyjemnością, a nie jakąś dodatkową presją. Mówię na podstawie swoich odczuć. I wszystko jest OK :-)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Dziękuję za te pełne wyrozumiałości słowa. Tak, jestem zmęczona, czy raczej wyczerpana, do tego stopnia, że dumam o zakończeniu prowadzenia tego bloga. Może to minie, nie wiem. No i zajęta też jestem :-) Nawet nie mogę w tej chwili poprawić tego wpisu, bo mam coś pilniejszego do zrobienia :-) Byłam dziś na fotach!!! :-D

      Usuń
  7. Więc zrób przerwę z postami i zobacz, czy za tym zatęsknisz. Mam nieraz podobne odczucia, jak Ty. I tak robię. I po dwóch tygodniach już mi tego brakuje. I jeszcze żal mi kończyć, bo to jest taka non stop motywacja. A Twój blog dostarcza multum wiadomości i pokazujesz piękne zdjęcia. Własnie zamierzam spokojnie i systematycznie go przewertować.
    To wspaniale, że się zrelaksowałaś :-) Dla mnie fotografowanie zawsze jest właśnie tym :-) Dzisiaj nie mogłam, ale wkrótce nadrobię.
    No i wszystkiego dobrego :-)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. No, nareszcie znalazłam chwilę (oderwałam się od nowych fot!!), by skorygować ten wpis :-)
      Z tą przerwą teraz, gdy wiosna tuż tuż, zupełnie mi nie po drodze - koniecznie chcę zdążyć z wszystkimi gatunkami drzew i krzewów, których pąki sfotografowałam.
      Nadal rozmyślam nad przyszłością tego bloga - nie mam siły prowadzić go na dotychczasowych "zasadach" (mnóstwo drobiazgowych opisów botanicznych), ale czy prezentowanie samych zdjęć z nazwą gatunkową i ew. linkami odsyłającymi się sprawdzi? Nie wiem, zwłaszcza, że chciałabym prezentować inne zdjęcia, niebędące ilustracjami botanicznymi (nowe foty leżą, czekają...!!) i może bardziej skupić się na aspektach technicznych fotografowania i obróbki.
      Jeszcze raz dziękuję za wszystko i pozdrawiam serdecznie :-)

      Usuń